Het in mei van dit jaar in het Zeeuwse Hengstdijk geopende en door de Amsterdamse architecten SLA ontworpen centrum Metta Vihara- van de organisatie Triratna Boeddhistische Beweging , mag zich ook qua architectuur verheugen in internationale aandacht. Het is door de vormgeving, materiaalkeuze en ligging een echte blikvanger. In de Britse vakpers werd aandacht aan het ontwerp besteed.
De accommodatie heeft dertien tweepersoons slaapkamers, een meditatieruimte, bibliotheek en eetzaal. De vorm en gebruikte materialen zijn afgestemd op de landelijke omgeving. Omdat het centrum gefinancierd is met giften kregen architecten en bouwer de opdracht zoveel mogelijk ruimte te realiseren, tegen lage kosten. Het gebouw moest ook rust uitstralen en mooi zijn, passend bij de filosofie van een retraite.
‘Wat we wilden was een esthetiek die mooi, maar niet al te comfortabel was,’ zegt architect Peter van Assche. “De reden dat mensen naar een meditatiecentrum gaan is niet voor de gezelligheid, het gaat veel dieper. Het gebouw moet dat weergeven. Dat het ontwerp ook goed is gevallen bij de plaatselijke bevolking geeft het gesprek tussen twee passerende fietsers weer. De nieuwe koeienstal ziet er goed uit, maar waarom heeft het zoveel vensters?
De architect koos voor het centrum voor de interpretatie van het zogenaamde mansardedak, ook bekend als het Franse dak. Passend bij de woningen en boerderijen in de omgeving van het Zeeuwse land. De gevel en het dak zijn gemaakt van gegolfd staal, goedkoop, sterk en weerbestendig. Het nadeel van het gegolfde staal is dat het niet naadloos aansluit op de andere bouwmaterialen. Voor Metta Vihara is in dit verband gekozen voor een natuurlijke overgang. Red Cedar balken en witte houten raamkozijnen markeren de overgang van het ene stalen vel naar het volgende. De horizontale belijning van de balken geven het gebouw diepte. Drie verschillende kleuren staal zijn gebruikt om het gebouw een bijna niet te identificeren uitstraling te geven. Hoe groot is het eigenlijk? Heeft het vijf verdiepingen met een lift? Of drie, twee?
Dezelfde aanpak voor het gebruik van grondstoffen is ook gebruikt bij de keuze en aanbrengen van de Velux-vensters. Bij Metta Vihara zijn de vensters omlijst met wit gelakt hout. Als contrast met de koele zakelijkheid van staal zijn de korte zijden van het centrum en het terras bekleed met hout, afkomstig van de steigers die door de bouwers tijdens de bouw van het centrum zijn gebruikt.
Het interieur is gemaakt van goedkoop, ruw bouwmateriaal, op een kunstzinnige manier aangebracht. De muren zijn bekleed met een pleisterlaag, de vloeren van ruw beton, gepolijst, met uitzondering van de meditatieruimte waar de vloer met zwart bamboe is bekleed. Niet-dragende muren zijn gemaakt van MDF-platen en geverfd in transparante kleuren. In de meditatieruimte zijn openslaande deuren aangebracht, zodat een ‘openlucht meditatie’ mogelijk is. In gesloten toestand filteren de deuren het zonlicht.
Het gebouw is medio mei van dit jaar officieel geopend met gasten uit Frankrijk, Duitsland, Estland, het Verenigd Koninkrijk, Mexico, België en Nederland.
De Triratna Boeddhistische Beweging (voormalige Vrienden van de Westerse Boeddhisten Orde, VWBO) is in 1967 in Engeland opgericht door Sangharakshita (Dennis Lingwood) (www.sangharakshita.org).
Hij verbleef meer dan twintig jaar in India, waar hij intensief het boeddhisme heeft beoefend onder leiding van leraren uit diverse tradities. Daarnaast is hij bijzonder erudiet op de gebieden van de westerse filosofie, de vergelijkende godsdienstwetenschappen, kunst en literatuur. Een belangrijk kenmerk van zijn erfgoed is het onderzoeken van de aspecten van de westerse cultuur die behulpzaam kunnen zijn bij de beoefening van het boeddhisme in onze huidige samenleving
Sangharakshita had geen vooropgezet idee over een nieuwe boeddhistische beweging maar hij had wel de principes helder voor ogen. Hij wilde geen organisatie of club maar een Orde. Lid worden van de Orde wordt bepaald door het aangaan van een engagement, niet door intellectuele kennis van het boeddhisme of het betalen van een lidmaatschap. De Triratna Boeddhistische Orde is inmiddels uitgegroeid tot een wereldwijde spirituele gemeenschap van ongeveer 1800 Ordeleden. Naast de Ordeleden zijn vele duizenden geëngageerde vrienden en belangstellenden actief in de beweging.
De Triratna Boeddhistische Beweging is de naam van de activiteiten, organisaties en boeddhistische centra die door de Ordeleden in het leven geroepen zijn om de Dharma, de leer van de Boeddha, te verspreiden.
In de Lage Landen heeft de Triratna Boeddhistische Beweging stadscentra in Amsterdam, Arnhem en Gent en meditatiegroepen in Groningen, Ameland en Brussel.
Beschrijving centrum in Archdaily
Beschrijving centrum in Dezeen