Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Dertiende jaargang

geluk

Boeddhistische doeners en denkers, de serie 68

door

Tijdens een vakantie in Thailand zag ik het levende boeddhisme: monniken in oranje gewaden, tempels, stoepa’s, ceremonies. Het voelde als een warm bad. In een gesprek met een monnik zei ik opeens: ik ben ook boeddhist. Ik wist het zeker. De monnik keek wat sceptisch: geloof je in reïncarnatie? Ja, zei ik. En toch niet in die rare boddhisattva’s? Ik denk van niet, zei ik. De monnik lachte.

De vijf machten

door

De vijf machten zijn geloof, energie, oplettendheid, concentratie en inzicht of wijsheid. We spreken echter eerst van vermogens, voordat we van machten kunnen spreken. Thich Nhat Hanh vergelijkt deze machten met de werking van een krachtcentrale.

Leven in Thailand – Vergankelijkheid

door

Tja, en dan die verandering die haast altijd ‘groot’ voelt: de dood. De dood ís natuurlijk ook groot. Maar in mijn beleving niet groter dan het leven. Meer een fase die er onvermijdelijk bij hoort als je eenmaal geboren bent. En die niet beter of slechter is dan al die andere fasen die we gaandeweg meemaken. Maar ook de dood heeft in onze cultuur een zware, negatieve betekenis. Liever hebben we er niet mee van doen. Wanneer een hoogbejaarde grootouder overlijdt kunnen we dat als erg verdrietig ervaren, maar gezien de leeftijd is het dan vaak vanzelfsprekender er vrede mee te hebben. ‘Toch een mooie leeftijd, 98 jaar’, of ‘ze was er ook wel klaar mee, met het leven.’ Maar niet iedereen wordt 98 jaar.

Boekbespreking – David Hume is nog steeds actueel

door

Hoewel hij zelf nogal wat kritiek had op de filosofen van zijn tijd, was David Hume een van de belangrijkste filosofen van de westerse traditie. Zijn werk is onontbeerlijk geweest voor de filosofie van de Verlichting, in het bijzonder die van Immanuel Kant.  Je zou kunnen zeggen dat hij Kant een voorzet gaf voor open doel, Kant hoefde hem er alleen maar in te koppen. Zijn nuchtere aanpak en gematigd scepticisme zijn nog steeds een indrukwekkend voorbeeld en inspiratiebron voor actuele discussies.

B’eter Vegan brownies

door

Ergens heb ik gelezen dat een gemiddeld mens maar een bepaald aantal verstandige beslissingen op een dag kan nemen. Zijn die eenmaal genomen, dan is het saldo op. Dan heb je een kort lontje, of bezwijk je voor de verlokkingen van fast food. Nu zijn mensen met bijvoorbeeld financiële problemen sneller door hun saldo heen: ze moeten immers bij alles wat ze doen nadenken over de financiële consequenties. Ze moeten elk dubbeltje omdraaien, als het ware. Veel mensen aan de onderkant van de samenleving hebben bovendien nare dingen meegemaakt in hun jeugd: verslaving, geestesziekte, werkloosheid, armoede, huiselijk geweld. Er kan veel zijn dat ze wegtrekt uit het huidige moment naar het verleden, of juist naar zorgen of angst voor de toekomst. Er is veel lijden, er zijn oorzaken van lijden, maar er is geen pad.

Boeken – Geluk. The New World Book of Happiness

door

Nu de tijden wankel zijn, is er echter meer dan ooit interesse voor wat belangrijk is in het leven. Wat hebben de gelukwetenschappers ondertussen ontdekt? Ze werden uitgedaagd door hoofdredacteur en bezieler Leo Bormans om hun nieuwe inzichten samen te vatten in één zin: de essentie. Daar voegen ze de kern van hun onderzoek én zes concrete adviezen aan toe.

Worden we van Vipassanameditatie gelukkiger?

door

Het is ook niet zo dat de Boeddha prettige wereldse gevoelens verbood (zoals sommige dominees in ons land lange tijd deden). Maar ook de onprettige aardse gevoelens verdwijnen niet, zelfs niet bij de volledig verlichte persoon (ze kunnen zelfs duidelijker beleefd worden, net als de hierboven genoemde natuur); ze hebben alleen minder impact; de persoon wordt er minder door geraakt. De onprettige wereldse gevoelens werden niet door de Boeddha aangeprezen.

Zeshin – Meditatie en gelukshormonen

door

Ik heb altijd beweerd dat het verschijnsel bèta endorfine een prettige bijkomstigheid van meditatie is, en een valkuil. Geluk is niet eeuwigdurend, zo als duisternis de voorwaarde voor licht is, zo is ongeluk de voorwaarde voor geluk. Eeuwig geluk nastreven is een waanidee, tenminste als je geluk ziet als afwezigheid van ongeluk. Als je gelukkig met je ongeluk bent…

De Lena

door

Ik heb zeemansbloed. Mijn vader was visserman en mijn eerste boot was een oude kapokmatras die in de Oude Rijn dreef. Toen mijn moeder mij ontwaarde gilde ze: ‘Kom naar de kant moet je verzuipen’. Die matras is later een kano geworden en vandaaruit  ben ik naar de Rijn en kustvaartschool (gevaren) gegaan, maar de […]

Karin – bericht vanuit het verpleeghuis (4)

door

Ik sta voor mevrouw Driessen en kijk haar in de ogen. Ze kijkt terug. ‘Ben je gelukkig’, vraag ik haar. Haar antwoord hoor ik niet, omdat ik wakker schiet uit mijn droom. Maar ik kan die vraag zelf wel beantwoorden: Natuurlijk niet. Ik loop al een week rond met de idee om gewoon op de bewoners en personeelsleden van het verzorgingshuis af te stappen, en ze die vraag te stellen: ‘Ben je hier gelukkig?’

Boekbespreking- De beste filosofische ideeën om je moraal te verbeteren

door

Het begrip ‘moraal’ is niet voor iedereen even duidelijk, dus laat ik hier eerst een definitie ervan geven. In het algemeen is ethiek het nadenken over wat je hoort te doen en waarom. Moraal is het stelsel van normen (gedragsregels) en waarden (dingen waar je om geeft) dat daarmee samenhangt. Waarom zou iemand nu zijn moraal willen verbeteren? Klaas Rozemond, filosoof, jurist en universitair hoofddocent strafrecht aan de VU, is ervan overtuigd dat hier een grote behoefte aan is.

Paul Boersma – Meditatie en pijn

door

We vermijden in het dagelijks leven het lijden door er instinctief omheen te gaan, of anders door het te negeren, er geen aandacht aan te schenken, het te onderdrukken. In het eerste geval gaat het om mogelijke toekomstige pijn, in het tweede om aanwezige pijn, waarbij het makkelijker is psychische dan lichamelijke pijn te negeren, en makkelijker om de pijn van anderen dan de eigen pijn te negeren. Vermijden en negeren: dit is de dierlijke kant van ons mens-zijn.