In de zentraditie wakkert bodhichitta de eigen kracht (jiriki)) aan. Door onze eigen inspanningen openen we ons in de meditatie. Door steeds weer de stilte in te gaan op het kussen, te luisteren naar wat gezegd wil worden, wat onze innerlijke stem of innerlijk geweten ons wil zeggen, openen we ons vanzelf voor de werking van ander kracht (tariki). Zazen, alleen maar zitten zonder iets, opgaan in het zitten, degene die zit verdwijnt. Alleen nog pure aandacht; de geest wordt één grote open ruimte, het is de zuivere toestand van de geest die zich aan niets hecht. Door een open en ontvankelijke houding, maken we de zijnsgrond van ons en daarmee het bestaan van alle levende wezens als het ware vruchtbaar voor de (in)werking van ander kracht.
Elisabeth Dinnissen
‘Licht dat open en vrij maakt’ Elisabeth Dinnissen
Een belangrijk thema van Elisabeth is aandacht. Zijn we wel wakker vraagt ze zich af. “We denken dat we wakker zijn als we niet slapen, maar wat ons bewustzijn betreft, leven we meestal in een slaaptoestand[1] waarin we helemaal niet ontvankelijk zijn voor de totale werkelijkheid. Toch koesteren we de illusie dat wat wij zien, de gehele werkelijkheid is”.
Er is alleen maar dit
Vrijwel iedere zentraining begint met een simpele instructie over de houding van zazen, van ‘alleen maar zitten’, in oud verbasterd Chinees-Japans, shikantaza. Ik hoor nog de stem van mijn eerste leraar Nico Tydeman die de zitinstructie altijd afsloot met de regel: ’Niets veranderen, niets verbeteren; er is alleen maar dit’ en dan klonk de gong voor de eerste meditatieperiode.
Silent Illumination (1) – Hongzhi’s Stille Verlichting
Hongzhi neemt een belangrijke plaats in in de geschiedenis van de ontwikkeling van ch’an-meditatie. Hij behoorde tot de caodong-school (tsow-dong Chinees; sōtō, Japans) en hij is de belangrijkste voorloper van Dōgen, die de geschriften van Hongzhi mee naar Japan nam. Het was een uitgebreide verzameling van teksten, die alom werden gewaardeerd om de poëtische kracht ervan.
‘Moge de liefde leven en onze tijd omhelzen’
Tijdens de viering van 4 en 5 mei vorig jaar stonden we stil bij het feit dat we in West- Europa al 76 jaar in vrede samenleven. De oorlog in Oekraïne raakt aan de wonden die de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog in onze collectieve ziel hebben achtergelaten.