De Gnosis nodigt uit tot zelfstandig nadenken. De natuurlijke tegenstellingen in de mens moet hij zelf oplossen. De Perzisch-gnostische profeet Mani (216-276) belichaamde dat dualisme. Mani zag twee rijken vanaf den beginne tegenover elkaar staan: dat van het licht en dat van de duisternis, het goede tegenover het kwade.
Hikikomori en de Shintovloek
Een miljoen jonge Japanners leeft in een volledig isolement door de eenzaamheidsstoornis hikikomori. Dat betekent letterlijk; opgesloten in het eigen huis. De lijders zijn onmachtig deel te nemen aan sociale activiteiten en gaan vaak alleen ’s nachts het huis uit om in een avondwinkel eten te kopen. Falen op school of pesterijen door medeleerlingen of leraren zijn meestal de oorzaak. Anderen zien hikikomori als een ultieme poging om te ontsnappen aan het verstikkende conformisme in Japan.
Een Murakami-verschijning in Japan
Voor het raam stond een oude vrouw naar me te kijken. Ik meende de dame met de bos takken te herkennen, die boos was om de foto’s bij de tempel. Ze keek me roerloos aan, en verdween pas geruisloos na een halve minuut. Ik was bang en kalm tegelijk.
Kameraad Janusch was ook in Tao
Eerlijk gezegd vind ik de meeste anarchisten tamelijk vervelende en onverdraagzame mensen. Ik zag ze in Amsterdam wel demonstreren in de Spuistraat (waar niet toevallig ook hun gekraakte hoofdkwartier Vrankrijk lag), waarbij ze het nodig vonden te vechten met de politie en de ruiten van willekeurige woningen in te gooien.
Alles voor de Boeddha in Birma
Myanmar (Birma) was vorig jaar 75 jaar onafhankelijk van Engeland. Ruim een kwart eeuw geleden reisde ik als journalist voor Dagblad de Limburger undercover naar een totalitaire openluchtgevangenis die uit geldgebrek het ´Bezoek Birma Jaar´ lanceerde om de massatoerist te lokken. Een beklemmende herinnering.
De nooit beantwoorde brief van de zen-abt in Kyoto
Soms werd Van de Wetering druistig. Dan klom hij ‘s nachts over de muur van het klooster. In de nauwe stegen van Kyoto bezocht hij zekere lokalen, met saké en goedlachse meisjes.
De wereld is mijn Walden
Overal zocht ik een excuus voor afzondering, ook als tegenhanger voor mijn enerverende werk als journalist en bezoeken aan slonzige drinklokalen. Na drie decennia stadsleven ben ik geland in een klein stadje. Ik woon muisstil, zoals ik het graag heb. Mijn nieuwe Walden is een appartement van de woningbouwvereniging, uit de categorie sociale huur.
De natuur van de Boeddha
Daarom denk ik dat veel mensen prima gedijen in sektes. Zelf nadenken hoeft niet meer. Catering gegarandeerd. De Grote Leider weet het beter, en heeft altijd het beste voor met zijn discipelen. In ruil voor blinde gehoorzaamheid. Ook onderwerping tot in de slaapkamer komt voor.
Oosterse renaissance
Ik was drie keer in India en praatte er met hindoes over. Ze vonden het regelrecht onvoorstelbaar dat een christelijk gedoopte Europeaan yoga probeerde te begrijpen.
De parafernalia van de Oosterse wijsheid
Tussen de bedrijven door verdiepte ik me jarenlang ook in het sjamanisme. Erg interessant, maar ik werd er net niet psychotisch van. Blijf daarom altijd ver uit de buurt van types die zich sjamanistische healers noemen. Ze zijn alleen maar uit op je geld, en het zijn oplichters.
A design for life
Ik vind de monotheïstische religies in de kern allemaal weerzinwekkend. Omdat ze mensen bang maken, hun eigen verantwoordelijkheid afnemen en leidden tot imperialistische vormen van landjepik, uit naam van het wrekende chagrijn die hun afgod is, maar niet altijd.
Leegte of de afwezigheid van het iets
Boeddhisten mogen graag discussiëren of mediteren over het begrip leegte, in het Japans en Koreaans ook wel benoemd als ‘mu’.
‘Je bent aanvaard zoals je bent’
Toen ik hem in de jaren ´80 interviewde met Emile Hollman, viel me op dat Ton Lathouwers ergens helemaal geen klassieke boeddhist was. Als hoogleraar Slavische talen in Leuven raakte hij diep onder de indruk van Russische schrijvers. Hij stond ook verder voorbeeldig open voor vrijwel iedere anders denkende.
Waarom fanatiek mediteren slecht is – maar ook goed
Mijn Japanse vrouw vond het bijzonder komisch dat Nederlandse mensen een zwarte soepjurk aantrokken en dan in een achterafzaaltje voor zenmonnik speelden. “Jullie westerlingen verwarren de parafernalia van de oosterse wijsheid met die wijsheid zelf”, zei ze dan altijd. Ik denk dat ze gelijk had. Zelf had mijn vrouw zeer occulte opvattingen over boeddhisme en shinto, het animistische Japanse volksgeloof. Ze bad iedere dag voor schrijntjes in de woonkamer, maar gaf nooit een serieuze toelichting. Toen ik vroeg waarom ze iedere dag bad, zei ze: “Omdat ik bid gaat het beter met mijn carrière.”
