TV: Een Andere Kijk – Edel Maex

‘Heimwee naar de realiteit’, een prikkelende uitspraak van de Belgische psychiater, zenleraar en mindfulnesstrainer Edel Maex (60) in de nieuwe aflevering van Een Andere Kijk, een productie die door de boeddhistische stroming binnen de publieke omroep KRO-NCRV wordt uitgezonden. Iets, ergens in ons heeft heimwee, maar heimwee waarnaar? En, hoe kunnen we dat verlangen realiseren? ‘In de werkelijkheid gaan staan en kijken veronderstelt een “radicale eerlijkheid en het zien van de magie van mildheid’.

Anders kijken naar de werkelijkheid – met een onbevangen blik. Het is een manier om los te komen van de pijn van het afgescheiden zijn. Zelf had Edel Maex rond zijn 30e en net afgestudeerd als psychiater, een flinke puinhoop van zijn leven gemaakt. Met zijn rug tegen de muur, kon hij niets anders dan de pijn en het verdriet onder ogen komen. De wijze woorden van zenmeester Ton Lathouwers: “you are accepted as you are” en “je kunt er niet uitvallen, uit de realiteit” brengen hem op het boeddhistische pad. Het is misschien wel de belangrijkste ontdekking in zijn bestaan.

Mildheid en mededogen, ‘Je hebt ze juist nodig om te zien waar je echt in de fout gegaan bent’. Het grote hart van mededogen is voor hem de essentie van meditatie wat hij ook veelvuldig in zijn mindfulnesstrainingen gebruikt, zoals in de stresskliniek van het ziekenhuis in Antwerpen.

‘Als psychiater ben je opgeleid om te ontdekken wat er mis is met iemand’. Maar hij ziet de patiënten die in zijn praktijk komen als mensen die vooral onder de gewone pijn van het bestaan lijden. Deze pijn en verdriet kun je enkel met mildheid bezien en omarmen.

In zijn visie moeten we niet langer blijven hunkeren naar zekerheden omdat er’“zo gigantisch veel is wat aan onze controle ontsnapt’, maar bestaansrecht geven aan al wat zich voordoet. Hoe komt het dat wij dit zo moeilijk vinden? En waarom is een burnout volgens hem geen probleem van teveel werken?

Het is niet makkelijk om in deze tijd van angst en geweld niet weg te kijken of om vanuit onderbuikgevoelens te reageren. Hoe beleeft Edel Maex deze tijd? Wat baart hem zorgen en wat stemt hem hoopvol?