Buurtzorg- Oude wijn in nieuwe goedkopere zakken?

De foto’s bij het artikel van de boeddhistische radio over het fenomeen Buurtzorg voorspellen niet veel goeds over de aard en diepgang van de vanavond laat uit te zenden BOS-productie over deze vorm van zorg in Nederland. Ik zie een bejaarde vrouw die door een buurtverpleegkundige gevoerd wordt en een gelukzalige uitstraling heeft. En een foto waarin directeur Jos de Blok pronkt met zijn verkiezing tot ‘beste werkgever van Nederland’.

Wat hoop ik van harte dat het boeddhistisch getinte programma de cliënt centraal stelt en dat de interviewer De Blok het hemd van het lijf vraagt over het resultaat van al het werk dat die negenduizend wijkverpleegkundigen bereiken. Niet qua omzet van deze organisatie, niet om de roem verder te verspreiden van De Blok, maar wat het oplevert voor die grote groep van vaak eenzame zieken en ouderen die de wijkverpleegkundigen over de vloer krijgen. Worden ze er beter van, gelukkiger, zelfredzamer. Liggen ze niet meer uren in hun eigen stront? Hebben ze nog iets te vertellen over de kwaliteit van de zorg die hen wordt geboden? Of is dit hele concept oude wijn in nieuwe goedkopere zakken. Mijn argwaan wordt gevoed door het afschaffen van de zorg in Nederland. Een terugtredende centrale overheid, een plaatselijke overheid die niet wil of kan zorgen en de geldgraaizucht van de zorgverzekeraars. Bestaan sprookjes toch? Bestaan er mensen met I had a dream? Bestaat De Blok echt in zijn rol als zorgverlener?

De Blok hamert mij te veel op de besparingen die hij bereikt met zijn dicht-bij-de-mensen-formule. Was dat zijn insteek om de markt te veroveren? Zorgverzekeraars doen graag zaken met goedkope hulpverleners. We zullen het vanavond horen, misschien valt het mee en is De Blok ook maar een compassievol mens die de pech heeft aan zijn werk te verdienen. En staat inderdaad de kwaliteit van leven van de hulp vragende, de mensen voorop. En scoort hij daarmee ten opzichte van andere hulpverleners. Dan verdient hij niet alleen de titel van beste werkgever- wie gaf hem die, maar ook het predikaat Ik Houd Oprecht Van Mensen, door mij persoonlijk bedacht en uitgereikt.

In het programma De Nachtgast gaat Sarah Marijnissen in gesprek met Jos de Blok. Over hem wordt gezegd dat hij de zorg, in zijn geval de thuiszorg, weer teruggeeft aan de wijkverpleegkundigen en de hulpvrager opnieuw centraal stelt. De directeur van thuiszorgorganisatie Buurtzorg ontwikkelde een model waarin geen managers en planners functioneren: het team regelt alles zelf. De formule groeit snel en uit onderzoek blijkt: op de lange termijn is Buurtzorg goedkoper.

Van 1981 tot 2007 werkte Jos de Blok in de thuiszorg in allerlei functies. Aanvankelijk als verpleegkundige, maar later ook als manager in verschillende organisaties. Uiteindelijk kon hij niet meer tegen de bureaucratie en het primaat van winst en administratie boven de directe zorg. Samen met zijn vrouw, die ook in het vak van verpleegkundige zat, en een groepje verpleegkundigen die ook directe zorg voorop wilde stellen en al het management aan de kant zetten, begonnen zij in 2007 Buurtzorg.

Nu, 8 jaar later, is Buurtzorg Nederland marktleider in de thuiszorg met 9000 werknemers en een omzet van 280 miljoen euro. De verpleegkundigen en ziekenverzorgers werken in kleine teams van maximaal 12 mensen. Er is geen planner of manager. ‘Hoe minder je organiseert hoe beter’ is zijn motto. De thuiszorgwerkers doen alles zelf met behulp van een computerprogramma en ondersteuning van sociale media. En ze zijn 24 uur per dag beschikbaar. Jos de Blok en zijn vrouw zijn directeur en er zijn drie vaste medewerkers die de salarissen uitbetalen. Dat is alles aan organisatie.

De Blok werd uitgeroepen tot beste werkgever van Nederland en tot beste bestuurder van Nederland. Deze zomer start een pilot in de zorg in Japan. China was al op bezoek in Almelo, waar het hoofdkantoor is.

Waar komt zijn grote drive en overtuiging vandaan? Hoe ervaart Jos de Blok het succes van zijn visie? En wat vindt De Blok van de uitspraak van staatssecretaris Van Rijn dat de decentralisatie van de zorg beheerst en gecontroleerd verloopt?