Vandaag blokkeren tientallen zorgprofessionals van Extinction Rebellion (XR) Zorgprofessionals en wetenschappers van Scientist Rebellion de ingang van kunstmestfabriek Yara op de locatie in Vlaardingen met spandoeken en een ziekenhuisbed. De actievoerders eisen ten eerste dat Yara het enorme gasgebruik stopt. Ten tweede eisen ze dat de overheid stopt met fossiele subsidies en belastingkortingen aan grote vervuilers zoals volgens XR Yara én dat de overheid landbouwbeleid voert dat minder afhankelijk is van kunstmest.
Deze actie is onderdeel van de beweging en kamp Geef Tegengas in Rotterdam, die gisteren van start is gegaan en waarin honderden actievoerders zich keren tegen fossiel gas, waaronder nieuwe gasboringen en LNG terminals in Nederland. Yara’s kunstmest veroorzaakt volgens XR klimaatverandering, voedselonzekerheid en ziekte. Kunstmestproducent Yara International is een van de grootste producenten van fossiele kunstmest ter wereld en de Nederlandse dochteronderneming is de grootste kunstmestfabriek van Noordwest-Europa.
Het maken van kunstmest kost heel veel energie: het aardgasverbruik van de Yara fabriek in Nederland is 5% van het totale gasverbruik in Nederland. Dit komt overeen met het gasverbruik van 1,3 miljoen huishoudens. Daarmee staat het bedrijf ook in de top 10 grootste CO2 uitstoters in Nederland. Margarita Vossen van XR zorgprofessionals: “Yara draagt met de enorme CO2 uitstoot disproportioneel bij aan gevaarlijke klimaatopwarming leidend tot droogte, overstromingen, mislukte oogsten, honger en ziekte. Dit staat in scherp contrast met Yara’s slogan ‘Responsibly feed the world and protect the planet’.”
Tevens leidt het gebruik van fossiele kunstmest tot verarming van de bodem en een afname van biodiversiteit. In de afgelopen 50 jaar is de biodiversiteit door menselijk handelen afgenomen met bijna 70%. Biodiversiteit en gezonde ecosystemen vormen de basis voor onze gezondheid, voedselzekerheid, kwaliteit van leven en economie. Een afname van het gebruik van kunstmest en meer gebruik van organische mest (één van de onderdelen van regeneratieve landbouw) zou de gezondheid van de aarde en haar bewoners ten goede komen.
Yara drijft op publiek geld
Yara Nederland is zo groot geworden doordat het goedkoop gas uit Groningen gebruikte. Het is nu afhankelijk van duurder geïmporteerd gas en wordt hiermee geholpen door belastingbetalers met een jaarlijkse fossiele subsidie van minstens €1,2 miljard euro van de Nederlandse belastingdienst. Ook Yara’s ‘verduurzamingsplan’ is afhankelijk van staatssteun: Yara is van plan om de CO2 die het uitstoot in Nederland af te vangen en op te slaan met de omstreden Carbon Capture and Storage (CCS) methode in de Noorse zeebodem. De CCS techniek staat nog in de kinderschoenen, verlengt volgens XR onze verslaving aan fossiele brandstoffen en het is zeer onwaarschijnlijk dat het ooit rendabel genoeg CO2 kan wegvangen en opslaan.
Dit is volgens XR een duidelijk voorbeeld van greenwashing: door te focussen op CCS, verlegt Yara de aandacht van hun eigen vervuiling naar een niet duurzame en dure oplossing. Yara vertelt er niet bij dat dit project zwaar gefinancierd wordt door de Europese (€48 miljoen) en de Noorse belastingbetaler (€2,6 miljard). Daarnaast ligt er een verzoek voor nog eens €30 miljoen steun vanuit de Nederlandse overheid. Dit zijn fossiele subsidies. Ondertussen keert Yara de investeerders gul uit en ontduikt het volgens bronnen belasting.
Marjan Smeulders van Scientist Rebellion: “Zowel Yara’s voortbestaan in Nederland als hun verduurzamingsplan drijven volledig op financiële steun van belastingbetalers. Yara neemt geen verantwoordelijkheid voor de schade die ze aan richt.”
Yara moet gasverbruik stoppen en belasting gaan betalen
De zorgprofessionals en wetenschappers die vandaag Yara Vlaardingen blokkeren, eisen dat het bedrijf het gebruik van gas stopt in plaats van valse oplossingen te ontwikkelen met publiek geld, zoals het CO2 opslag project in Noorwegen. Daarnaast eisen ze dat de Nederlandse overheid stopt met fossiele subsidies en belastingkortingen aan grote vervuilers zoals Yara. Graag zien ze dat de overheid inzet op landbouwbeleid dat minder afhankelijk is van fossiele kunstmest.