Op 13 september 2023 heeft dierenrechtenorganisatie Animal Rights een verzoek tot preventief handhavend optreden ingediend bij het College van Gedeputeerde Staten van Utrecht, tegen ‘het vangen, verstoren en onder zich hebben of vervoeren’ van een wolf. Animal Rights ziet het verdoven en zenderen van een wolf als overtredingen van de Wet natuurbescherming.
Het heeft de organisatie en haar advocate flink wat moeite gekost om duidelijkheid te verkrijgen over de situatie. Dit handhavingsverzoek werd dan ook ingediend met de op dit moment beschikbare kennis over de situatie zoals verkregen via nieuwsberichten en contact met diverse ambtenaren.
De organisatie vernam van het plan via diverse krantenartikelen, waarin werd vermeld dat de wolf te vaak in de buurt van honden zou komen en dat de Zoogdiervereniging het dier daarom een halsband met zender wil geven. Het zou een afschrikkend effect teweeg moeten brengen door het afschieten van de verdovingspijl.
Ook de provincie geeft aan dat het hen vooral gaat om gedragsverandering van de wolf. Op de website van de provincie Utrecht is onder ‘jacht en schadebestrijding’ opgenomen: ‘De provincie heeft aan de Zoogdiervereniging opdracht gegeven om te proberen de wolf te verdoven en te zenderen. Dit heeft als voornaamste doel het afleren van ongewenst gedrag van de wolf.’ Dit zijn volgens Animal Rights overtredingen omdat voor deze activiteiten geen ontheffing is verleend.
Waar is de ontheffing?
Mirjam Sterk, gedeputeerde in de provincie Utrecht namens het CDA, zei in een krant dat er een landelijke ontheffing geregeld was. Deze bleek echter moeilijk te vinden. Het lijkt er op dat de Zoogdiervereniging voor deze acties een ontheffing wil gebruiken die op 1 juni 2023 is verleend en waarvoor dus de termijn van 6 weken om rechtstreeks bezwaar te kunnen maken is verstreken. Deze ontheffing is bedoeld voor monitoring en verspreidingsonderzoek, ecologisch onderzoek en activiteiten met als doelstelling duurzame populaties van inheemse zoogdieren te behouden en in kaart te brengen.
In het onderhavige geval gaat het echter niet om onderzoek naar soorten, maar om één concreet individu. Ook gaat het om een ander wettelijk belang, namelijk de openbare veiligheid (het afschrikken van een individu om honden en mensen te beschermen). Om deze redenen concluderen Animal Rights en haar advocate dat de voorgenomen activiteiten – verdoven en zenderen – niet uitgevoerd kunnen worden op basis van de ontheffing van 1 juni 2023.
Vandaar het verzoek aan de provincie om preventief handhavend op te treden tegen de vervolging van deze wolf. Animal Rights heeft Utrecht gevraagd om binnen twee weken op het handhavingsverzoek te reageren vanwege de spoedeisendheid van deze kwestie, immers, een strikt beschermde diersoort dreigt te worden verstoord en gevangen, hetgeen resulteert in onomkeerbare overtredingen van de Wet natuurbescherming (en Habitatrichtlijn).
Opmaat naar executeren
‘De Zoogdiervereniging schreef zelf het rapport ‘Analyse probleemsituaties wolf’,’ zegt Animal Rights adviseur Erwin Vermeulen, ‘waarin staat dat als ‘zenderen en verjagen’ geen resultaat oplevert de wolf moet worden afgemaakt. Dit is dus geen vrijblijvende actie; dit is een eerste voorbereiding op het mogelijk executeren van deze wolf.’