Vandaag gaan 32 wetenschappers en zorgmedewerkers bij de fabriek van Tata Steel in IJmuiden actie voeren om te eisen dat Tata Steel de twee cokesfabrieken sluit. Deze verouderde installaties veroorzaken een ongezonde leefomgeving in het dichtbevolkte gebied, met allerlei gezondheidsproblemen bij omwonenden tot gevolg. Tata Steel’s huidige verduurzamingsplannen zijn ontoereikend, en het bedrijf is van plan om de meest vervuilende installaties van de staalfabriek nog jarenlang open te houden.
Greenpeace organiseert de actie, en verwacht dat er zo’n 500 actievoerders zullen deelnemen aan het protest. Scientist Rebellion en XR-zorgprofessionals zullen de actie ondersteunen door op fietsen het terrein van Tata Steel te bezetten. De actie is bedoeld om de staalfabrikant onder druk te zetten zodat het de gezondheid van de omwonenden en medewerkers gaat prioriteren over winstmaximalisatie. ‘Zo’n vieze fabriek hoort eigenlijk niet thuis in een dichtbevolkt gebied, en zou júíst in die omgeving zo schoon mogelijk moeten produceren’ aldus Nina Hertoghs, biomedisch wetenschapper. ‘Tata Steel heeft allerlei mooie verduurzamingsplannen, maar ondertussen blijven ze wel giftige wolken uitstoten die de gezondheid van omwonenden in gevaar brengt’.
De twee fabrieken zijn gebouwd in 1924 en 1972, en zijn sterk verouderd. Het zijn de meest vervuilende installaties van de staalfabrikant en vertonen allerlei gebreken, waaronder lekkages die ervoor zorgen dat er vaak incidenten zijn waar giftig gas wordt uitgestoten. De staalfabriek staat in een dichtbevolkt gebied waar ruim 150 duizend mensen wonen. Het RIVM en de GGD doen sinds 2009 onderzoek naar de luchtkwaliteit en de gezondheid van bewoners, en constateren meer longkanker, hart- en vaatziekten en type 2-diabetes bij omwonenden. Daarnaast bevat het neergedaalde stof rond de fabriek volgens het RIVM veel te hoge concentraties kankerverwekkende stoffen en lood. Blootstelling aan lood kan met name voor kinderen schadelijk zijn voor de hersenontwikkeling.
De staalfabriek behoort tot een van de meest vervuilende fabrieken in Europa, maar hoeft niet te voldoen aan de strengste EU-normen voor uitstoot. De Omgevingsdienst gaf aan dat deze strenge uitstootregels niet toepasselijk zijn omdat er voor dit soort verouderde installaties andere normen gelden. Volgens de actievoerders is dit, juist voor een fabriek gelegen in een dichtbevolkt gebied, onacceptabel.
Ferko Öry is een gepensioneerd kinderarts. Ook hij voert vandaag actie, vanaf de Noordpier, waar hij een toespraak zal houden. Hij maakt zich ook druk om de hoge concentraties giftige stoffen in het gebied rond Tata en de gevolgen voor de gezondheid van omwonenden. ‘Er zijn allerlei stoffen die voor de mens bewezen kankerverwekkend zijn en die vrolijk door Tata Steel zelf, de provincie, de overheid, de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied worden toegelaten neer te dalen in de longen van kinderen, volwassenen en dieren. De gezondheid en mensenrechten moeten toch het uitgangspunt zijn voor stoffen die wij inademen of die ons water vervuilen?’
Tata Steel zegt van plan te zijn om de productie te vergroenen, maar vooralsnog zonder plannen de twee lekkende fabrieken te sluiten. De omwonenden hopen dat de maatschappelijke en juridische druk zal leiden tot drastische aanpassing van het productieproces door het bedrijf.
