Radboud Reflects en Faculteit der Rechtsgeleerdheid Universiteit Nijmegen.
Het Nederlandse strafrecht is aan het verharden: er worden steeds vaker zware straffen opgelegd. Ondanks tegengeluiden uit wetenschappelijke hoek, kunnen strenge straffen rekenen op steun onder grote delen van de bevolking. Onrecht moet immers met gelijke munt terugbetaald worden, is het sentiment. Iemand willen straffen voor crimineel gedrag lijkt dus niet per se wetenschappelijk onderbouwd, maar wel emotioneel bevredigend. Hoe rationeel is deze aanpak? Als emoties een grotere rol spelen, hoe rechtvaardig is ons rechtssysteem dan? En hoe kunnen we deze trend verklaren vanuit de geschiedenis van het strafrecht?
Kom op dinsdag 23 mei luisteren naar jurist Sonja Meijer en historicus Elwin Hofman en ontdek waar straffen en emotie elkaar raken. Inschrijven.
In Nederland had 80% tot 90% van de gedetineerde populatie in de gevangenis ooit een psychiatrische diagnose. (Buiten, 2009)
Studies hebben aangetoond dat een groot deel van de gedetineerden met tenminste een laag gemiddeld recidiverisico problemen heeft op het gebied van zelfvertrouwen (79%) en stress (74%; Fischer, T. F. C., Captein, W.J.M. & Zwirs, B. W. C., 2012).
Daarnaast zijn een laag zelfvertrouwen en stressgevoeligheid ook risicofactoren voor verminderde responsiviteit bij cognitieve gedragstrainingen (zie o.a. Polaschek, D. L. L., 2010a). Er is dus voldoende reden om meer aandacht te besteden aan het wegnemen van deze risicofactoren.
Uit onderzoek is bekend dat gedetineerden vaak last hebben van psychische problemen: in Nederland had 80% tot 90% van de gedetineerde populatie in de gevangenis ooit een psychiatrische diagnose (Bulten, 2009).
Voorbeeldenangst van veel voorkomende psychiatrische diagnoses zijn aandachtstekortstoornis en hyperactiviteitsstoornis (ADHD), antisociale persoonlijkheidsstoornis, drugs- en alcoholverslaving, angststoornis, depressie en psychotische stoornis.
Internationaal onderzoek toont ook aan dat gedetineerde populaties meer kans hebben om te zijn blootgesteld aan trauma, vergeleken met de algemene bevolking, en om gediagnosticeerd te worden met een posttraumatische stressstoornis (PTSS; Goff, 2007).
Onderzoek laat zien dat individuen met psychische problemen of een DSM-classificatie meer barrières hebben om behandeling te laten slagen en vaker moeite hebben om een behandelingsproces aan te gaan (Lamb & Weinberger, 1998).
Ruim 70% van de justitiabelen heeft problemen op het gebied van stress en/of zelfvertrouwen (Fischer, T. F. C., Captein, W.J.M. & Zwirs, B. W. C., 2012).
Uit onderzoek is bekend dat responsiviteit voor gedragsmatige trainingen zoals die ook worden aangeboden binnen detentie, negatief wordt beïnvloed door zowel stress, beperkte emotieregulatie als een laag zelfvertrouwen (Polaschek, D. L. L., 2010a).
Daar komt bij dat een verblijf in detentie zeer stressvol kan zijn en het zelfvertrouwen verder negatief kan beïnvloeden (Rutherford, M., & Duggan, S., 2008).
