Action, Amazon, Bol en Lidl moeten zich op 11 mei verantwoorden bij de Reclame Code Commissie naar aanleiding van klachten van voedselwaakhond Foodwatch. Op diverse chocolade verrassingseieren en gevulde chocolade-eitjes staan de bekende kinderidolen Paw Patrol, Minions, Baby Shark en LOL Surprise!, terwijl de reclamecode voorschrijft dat dit soort kindermarketing niet mag. Naast genoemde winkels staan ook snoepfabrikanten MonDésir en Zàini uit Italië in de beklaagdenbank van het reclame-orgaan.
Frank Lindner, campagneleider bij Foodwatch: “Het is bizar dat winkels als Action en Lidl en webshops als Amazon en Bol.com nog altijd de fout in gaan. Bekende kinderidolen mogen al ruim twee jaar helemaal niet meer op verpakkingen van ongezond voedsel en snoep staan. De bedrijven weten goed dat ze hiermee fout zitten, maar vanwege de manier waarop we in Nederland het verbod op kindermarketing hebben geregeld weten ze dat er amper consequenties zijn.”
Het plaatsen van zogenaamde licenced media characters op voedingsmiddelen mag niet meer sinds juli 2020. Toch gebruiken producenten nog altijd idolen om de aandacht van jonge kinderen te trekken. De voedselwaakhond heeft bij de Reclame Code Commissie geëist dat de winkels en voedselproducenten stoppen met het overtreden van de regels. Foodwatch heeft vanwege de Paas-periode gevraagd om de klachtenzaken met urgentie te behandelen. Helaas is dat niet gelukt, waardoor de producenten willens en wetens hun verboden marketing gedurende de paasdagen aan kunnen bieden.
Vooral opvallend is dat in winkels en in de folder van Lidl chocolade-verrassingseieren zijn aangetroffen met daarop Paw Patrol en Minions. De supermarkt heeft begin dit jaar aangegeven in haar ‘Inkoopbeleid bewuste voeding’ dat Lidl eigenhandig alle kindermarketing verbiedt op “algemeen ongezonde producten”. In het document staat: “Voor deze levensmiddelen is bij Lidl absoluut geen marketing voor kinderen toegestaan: Chocolade- en suikerwaren, energierepen, zoete desserts, taarten, koekjes, gebak en andere zoetwaren, sappen, consumptie-ijs”.
Lidl maakt ook een voorbehoud: “Kerstmis, Pasen, Sinterklaas en Halloween zijn speciale gelegenheden in het leven van een kind en zijn dus geen weerspiegeling van de dagelijkse consumptiegedrag. Vandaar dat we voor deze gelegenheden een uitzondering maken.” Foodwatch meent dat het eigenhandig instellen van deze uitzonderingspositie Lidl niet vrijwaart om reclame te maken met Paw Patrol en Minions.
“Er is niets mis met af en toe een chocolade-eitje of een keer een verrassings-ei. Maar dat voedselbedrijven op schandalige wijze kinderen blijven lokken met bekende idolen en daarmee de regels overtreden, is onacceptabel. Zeker in het geval van Lidl. Ze doen mooie beloftes, maar lappen deze direct aan hun laars. Helaas beslist de Reclame Code Commissie pas na de Paasdagen. Dat zien we vaak bij overtredingen, de veroordeling volgt pas weken na de verkoop, wat het voor bedrijven lucratief maakt de regels aan hun laars te lappen. Bovendien worden er geen boetes opgelegd en zijn uitspraken niet bindend. Wat ons betreft komt er zo snel mogelijk een einde aan deze zelfregulering en komt er een wettelijk verbod”, aldus Lindner.
De afgelopen jaren hebben consumenten en organisaties zoals Foodwatch met succes fabrikanten die nog altijd bekende kinderidolen inzetten voor de Reclame Code Commissie gesleept. Groot nadeel van het systeem is dat het fabrikant voor fabrikant en product voor product moet. De uitspraak over één overtreder, geldt niet direct voor anderen.
Vorig jaar is bovendien uit onderzoek door Panteia in opdracht van Foodwatch nog gebleken dat consumenten in Nederland onvoldoende worden beschermd tegen de negatieve invloed van reclames voor (ongezonde) voedingsmiddelen. Het rapport ‘Regulering van reclame voor voedingsmiddelen’ concludeert dat door de scheve verhoudingen binnen de Stichting Reclame Code de belangen van de industrie zwaarder wegen dan die van de consument.
