De titel verscheen denkende aan waar ik eigenlijk het meeste tijd mee bezig ben in mijn leven? Alles wat ik doe, van het onderhouden van mijn lichaam door eten, drinken en bewegen, het onderhouden van mijn geest door intellectuele voeding en meditatie, tot mijn handelingen in de wereld hebben allemaal een betekenis.
We vinden het de normaalste zaak van de wereld overal betekenis aan te hechten. Vreemd eigenlijk, want van vele betekenissen worden we niet vrolijk, sterker nog, daar lijden we onder.
Betekenis is persoonlijk
Goed beschouwd kunnen we niet zonder – iets lijkt al betekenis te hebben voordat we het ons gewaar worden. We leven door betekenis te geven aan het vreemde buiten onszelf – beelden, woorden, objecten, bewegingen – en maken het ons daardoor eigen, tot iets bekends.
We moeten ons er mee of er toe verhouden, ons er mee uiteenzetten. Hoe we dat doen is voor iedereen hetzelfde, hetzelfde geestelijke mechanisme. Maar niet de inhoud – iedereen die dit stuk tot hier gelezen heeft, heeft iets anders gelezen. Toch staan er voor iedereen dezelfde letters en woorden. Maar ze betekenen niet voor iedereen hetzelfde. Het is persoonlijk.
Betekenis is nodig
Betekenis (kunnen) geven is een noodzakelijke voorwaarde voor een gezonde geest. Een psychose kenmerkt zich in belangrijke mate door een acuut gebrek aan structuur, aan grond, aan een vertrouwde stabiele betekenis. Dat is echter niet het enige, ik dien ook nog te geloven in de door mij toegekende betekenis.
Als ik haar te veel in twijfel trek heb ik een probleem, want dat werkt vervreemdend – dat wat eigen was, wordt dan weer vreemd. Ofwel, betekenisgeving is niet vrijblijvend – zij is eigenlijk heel dwingend. Als we niet afdoende betekenis weten te geven aan onszelf in onze wereld, dan hebben we een probleem.
Betekenis is veranderlijk
In mijn werk als psychotherapeut gaat het altijd over betekenisgeving. Of het nu verleden of heden betreft, er (is ) gebeurd wat er gebeurd (is). Daar verander je niets (meer) aan. Wat wel veranderlijk is, is de betekenis die je hecht aan die bepaalde gebeurtenis. Het is de eigen interpretatie, de eigen betekenis die bepaald hoe die ervaring later in de toekomst zal uitwerken.
Betekenis is een geloof
In mijn visie is de bron van alle betekenisgeving ons zelfbeeld, zeg maar wat wij ten diepste over onszelf in onze wereld geloven. Hoezeer de geïnstitutionaliseerde vormen van geloof ook als feitelijk gepresenteerd worden – en ook het Boeddhisme is daar natuurlijk niet vrij van – geloof is een opvatting en geen feit. Dat geldt onverkort voor ons geloof over onszelf. Geen vrijblijvende opvatting trouwens, want dat kerngeloof bepaald in belangrijke mate wat we (kunnen) ervaren.
Gebruik je Ruimte
De Zin van Betekenis is juist daarin gelegen – door betekenisgeving geven we zin, of onzin!, aan ons leven. We weten allemaal ergens dat de kwaliteit van onze betekenissen recht evenredig zijn aan de door ons ervaren kwaliteit van zin in ons leven.
Als de resultaten in je leven niet zijn wat je wilt, onderzoek dan je eerst je zelfbeeld. Kijk goed hoe dit onderliggende geloof de resultaten beïnvloedt en breng zonodig wijzigingen aan. Gebruik je Ruimte.
Het zien, beslissen en toepassen zijn de drie handelingen voor persoonlijke- en spirituele groei. Ze heten ook wel Zicht, Motivatie en Beoefening.
Heb een goed hart en een heldere, ruime geest.
