De obsessieve campagne van de CCP om de juridische ideologie van de president te promoten gaat door met de publicatie van een boek waarin zijn belangrijkste teksten over deze kwestie worden verzameld.
Bitter Winter heeft herhaaldelijk naar voren gebracht hoe “Xi Jinping’s Thought on the Rule of Law” nu naar voren komt als het centrale instrument in de poging om de status van de Chinese president als marxistische ideoloog niet minder belangrijk te maken dan die van Lenin, Stalin, of voorzitter Mao. Of dit zal werken, of Xi zal worden vergeten nadat iemand hem zal vervangen in China – net zoals niemand vandaag zou lezen, zeg maar, de boeken gesigneerd door de Russische leider Leonid Brezjnev – is een heel andere vraag.
In het kader van deze campagne heeft het Instituut voor Partijgeschiedenis en -literatuur van het Centraal Comité van de Chinese Communistische Partij onlangs een nieuw boek van Xi Jinping gepubliceerd. Het is getiteld “On Persistence in Comprehensively Governing the Country According to the Law” (论坚持全面依法治国), en bevat 54 teksten en toespraken van de president over de rechtsstaat, gedateerd tussen 4 december 2012 en 16 november 2020. Het vorige boek van Xi Jinping, “On the Party’s Propaganda and Ideological Work”, werd slechts een maand geleden gepubliceerd, voordat deze één- en partijleden en middelbare school- en hogeschoolstudenten worden verondersteld om ze allemaal te bestuderen.
Het laatste hoofdstuk van het nieuwe boek is Xi Jinping’s lezing op de conferentie in Peking over de rechtsstaat van 16 november 2020. We hebben deze tekst al geanalyseerd in Bitter Winter, als een duidelijk voorbeeld van hoe de woorden “rule of law” misleidend kunnen zijn. In de westerse rechtstraditie betekent “rule of law” dat alle burgers, ook die van de overheid, onderworpen zijn aan de wet. Xi Jinping neemt het marxistische standpunt in, volgens hetwelk de gevierde “rechtsstaat” eenvoudigweg de heerschappij van de bourgeoisie over de proletariërs is, en de communistische revolutie lost het probleem op door de wet te onderwerpen aan “het volk” en zijn enige bevoegde woordvoerder, de communistische partij. “Xi Jinping’s Thought on the Rule of Law” herhaalt dat de wet aan de CCP moet worden onderworpen, in plaats van de CCP aan de wet, maar voegt een nieuwe wereldwijde draai toe door te stellen dat ook het internationaal recht moet worden onderworpen aan de interpretatie van een coalitie met inbegrip van het door de CCP geleide China en gelijkgestemde internationale critici van dat vervelende burgerlijke idee van de universele rechten van de mens.
Door het boek te lezen ontdekt men dat Xi deze theorie niet in 2020 heeft uitgevonden, maar geleidelijk aan heeft ontwikkeld sinds hij in 2012 aan de macht kwam. Van bijzonder belang is het hoofdstuk “The Party’s Leadership and the Socialist Rule of Law Are Consistent”, in feite een deel van Xi’s toespraak op de Centrale Politieke en Juridische Werkconferentie van 7 januari 2014. Deze tekst bevatte al veel van wat Xi zou zeggen op de conferentie van november 2020. We lezen daar dat met de communistische revolutie “het volk”, in plaats van de kapitalisten of de bourgeoisie, de hoeder (meester) van het recht wordt. Maar, zoals Marx heel goed wist, is het probleem: hoe je de wil van “het volk” kunt vaststellen. Het antwoord van Marx is dat de Communistische Partij de enige is die weet wat ‘het volk’ wil, of in ieder geval wat beter is voor ‘het volk’.
Xi herhaalt dat “het volk de meester is,” maar de marxistische rechtsstaat kan alleen functioneren “door de partij die het volk leidt.” In een communistisch systeem van de rechtsstaat, is het meest fundamentele het handhaven van de leiding van de partij. Het handhaven van het leiderschap van de partij betekent het ondersteunen van het volk om de meester van het land te zijn en het uitvoeren van de basisstrategie van het regeren van het land met de partij die het volk leidt”. Met andere woorden, “alleen door het leiderschap van de partij te volgen, kan het idee dat het volk de meester van het land is, volledig worden gerealiseerd, en kan het land en het sociale leven worden geïnstitutionaliseerd en geregeerd door de wet, op een ordelijke manier.” Men begrijpt dat “het Volk de meester van het land is” en dat de wet het volk moet respecteren, in plaats van andersom, in feite betekent dat de CCP de meester van het land is, en dat de wet de CCP moet gehoorzamen.
De verschillende hoofdstukken passen dit principe tot vervelens toe op advocaten, rechters, de militaire rechtbanken, politie, de regelgevende instanties voor de economie, enzovoort: ze moeten de rechtsstaat respecteren, wat in marxistische zin betekent dat ze de wet moeten respecteren zoals die door de CCP wordt geïnterpreteerd en gedicteerd. Per definitie kan er geen sprake zijn van een conflict tussen de CCP en de wet, omdat, op basis van wat Xi het principe van de “organische eenheid van de partijleiding” noemt, de CCP de wet is, maar wat hier moet worden verduidelijkt is dat niemand kan veronderstellen de geschreven wetten te gebruiken om de besluiten en het beleid van de partij te bekritiseren. Anders zou de rechtsstaat worden gebruikt om de socialistische essentie van China “te verzwakken en te vernauwen”, terwijl het werkelijke doel is om deze te versterken. “Er zijn veel dingen, schrijft Xi, die diepgaand moeten worden onderzocht, maar de grondbeginselen moeten lang worden nageleefd, dat wil zeggen dat de leiding van de CCP moet worden nageleefd.”
Een interessant hoofdstuk is een compilatie van teksten, waarvan sommige ongepubliceerd, over Hongkong en Macau, waarin Xi uitlegt dat het principe “één land, twee systemen” alleen kan worden opgevat als onderworpen aan de rechtsstaat, waarmee hij de marxistische/CCP-staat bedoelt, die de wetten ondergeschikt maakt aan de partij. En dat zou ook moeten gelden voor de wetten van Hongkong.
Een ander hoofdstuk bevat een verontschuldiging voor de grondwetswijzigingen van 2018. De aandacht van de wereld ging uit naar artikel 45 van de hervormingswet, waarin de term “president” werd geschrapt, wat betekent dat Xi nu president voor het leven kan zijn. Xi stelt echter dat de hele structuur van de grondwetswijziging van 2018 wordt geregeld door artikel 36, dat aan artikel 1 van de grondwet een nieuw lid toevoegt, dat als volgt luidt: “Het bepalende kenmerk van het socialisme met Chinese kenmerken is het leiderschap van de Chinese Communistische Partij.”
Als men dit standpunt inneemt, is het de vraag of de andere hervormingen, waaronder die waarbij Xi levenslang president mag blijven, “het leiderschap van de CCP” verzwakken of versterken. Een hardnekkige criticus zou kunnen betwisten dat de bepaling de huidige leider van de partij versterkt, maar niet noodzakelijkerwijs haar leiderschap. Xi vertelt ons echter dat de stabiliteit zo wordt versterkt, wat goed is voor de CCP. Het lijkt erop dat het algemene principe is, dat wat goed is voor Xi, goed is voor de partij en dat wat goed is voor de partij, goed is voor het volk.
Bron Bitter Winter CCP Publishes Book on Xi Jinping’s Thought on the Rule of Law (bitterwinter.org)