Net als de Islam, het Christendom, de Europese Verlichting en het Communisme is het Boeddhisme een heilsleer. Dat wil zeggen, een leer over de wijze waarop men verlossing van leed en spirituele vervulling kan bereiken. Ik beperk me hierna tot het boeddhisme.
De kracht van de boeddhistische heilsleer is dat het een persoonlijk ding is. Je maalt op de koan die je van je leraar aanneemt, je doet een 3/5/10 daagse vipassana sessie, je sluit je aan bij een lokale sangha. Het gaat allemaal over aandachtig ademen.
Die kracht is tegelijk de zwakte van de boeddhistische heilsleer. Het boeddhisme heeft immers niets te melden over de kwaliteit van de zuurstof die we inademen. En waarvan wij en alle andere levende wezens van afhankelijk zijn. Anders gezegd: ecologie speelt in de boeddhistische traditie geen enkele rol. Voor alle duidelijkheid, dat is geen verwijt of klacht, het is een constatering: het boeddhisme is ecologisch onwetend. Anno 2018 betekent dat: achterhaald.
Daishin zegt
Ik begrijp die titel niet? Het zou moeten zijn zijn:Boeddhisme doet weinig met ecologie.
En als je het over achterhaald zou moeten hebben, zou ik over de boeddhistische schrifgeleerden onder ons willen hebben. Van boeddha bedoelde dit en daar staat geschreven blablabla.
Veel boeddhisten zijn trouwens vegetariër en leven soms meer bewust dan andere mensen. Het schaden van de natuur en omgeving past ook niet echt bij boeddhisten. Dus per saldo denk ik dat boeddhisten meer milieuvriendelijk zijn dan moslims, hindoes en christenen.
Dus eigenlijk snap ik het hele doel van dit artikel niet.
Maar misschien kan Goff mij dit helder maken?
Joop Ha Hoek zegt
Ik ken in mijn grote kring van boeddhisten maar een iemand die vegetariër is. Er zijn er die soms een visje eten, dan een dode koe of kip. De Dalai Lama is ook geen vegetariër. Ik ken ook boeddhisten die vreselijk zuipen of aan de drugs zijn. En boeddhisten die een houtkachel hebben. Ik vind de boeddhistische gemeenschap niet echt verheven boven de andere religies. Gelukkig maar.
Joop Ha Hoek zegt
Elk doel heeft een artikel.
G.J. Smeets zegt
Daishin,
het argument van het stukje is dat het boeddhisme ecologisch onwetend is. In tegenstelling tot natuurreligies zoals we die kennen van de Aboriginals, de Kelten, de oude Egyptenaren, de oude beschavingen in de beide Amerika’s en in Afrika. De ironie van de geschiedenis is dat anno 2018 al deze ecologisch gefundeerde beschavingen vernietigd zijn. De boeddhistische canon bevat geen enkel ecologisch hoofdstuk.
Daishin zegt
Het boeddhisme is ecologisch niet onwetend. De mensen die het beoefenen kunnen onwetend zijn. Dat geldt niet alleen voor het boeddhisme, maar ook voor andere religies.
Als je ware natuur zich openbaart of als je meer inzicht krijgt, leef je automatisch milieubewuster zonder dat het een doel op zich is. Daar zijn geen ecologische hoofdstukken in de geschriften voor nodig of leefregels.Dat gebeurt helemaal vanzelf.
Indianen waren ook niet bezig of ze ecologisch zo goed bezig waren. Ze leefden gewoon vanuit hun hart en 1 met de natuur.
En Joop dat zegt veel over jouw grote kring van boeddhisten.Overigens zelf vind ik er niks mis dat boeddhisten vlees eten ( mijn hond eet ook vlees, maar zuipt niet), zuipen en een houtkachel stoken. Ieder zijn meug.
Kay zegt
Er zijn zijn allerlei overlappingen tussen verschillende religieuze tradities en praktijken. Mogelijk nog meer verschillen. Vaak is er in het boeddhisme een sterke neiging zich te exclusieviseren zoals ook wel in bijna elke religie terug vinden is. Elke religie kent zo zijn eigen codes en neemt bijzaken voor hoofdzaken,anders heeft religie geen bestaansrecht.
zeshin zegt
Waar heeft u die wijsheid vandaan? Elke avond reciteren wij: Het maakt niet uit hoe talrijk de wezens zijn
Ik beloof ze allemaal te redden. Het is absoluut geen persoonlijk ding. Tijdens een Boeddhistischetraining kom je er al snel achter dat alles wat je bent je aangereikt word vanuit de buitenwereld. eten betrek je uit de buitenwereld de boeken die je leest geschreven door anderen, de computer gemaakt door een chinees. Daarom spuugt een boeddhist niet in de bron vanwaaruit hij/zij drinkt. Elke boeddhist is een milieuactivist. Ze gebruiken geen bedwelmende middelen om helderheid van geest te houden, hun hele levensstijl is er opgericht om helder en bewust te worden en vanuit inzicht hun eigen kleine behoeftes opzij te zetten voor een vreedzame en leefbare wereld.
G.J. Smeets zegt
Zeshin,
Mijn wijsheid komt uit kennis van de religies en van het boeddhisme in het bijzonder. Verder wijs ik erop dat mensen overal ter wereld snappen dat alles van alles afhankelijk is, daarvoor hoef je geen boeddhist te zijn. Het stukje gaat erover dat in de boeddhistische canon de elementen en de natuurlijke habitat niet opgenomen zijn in de sangha.
Wobbe zegt
Er is op de hele wereld slechts één land met een negatieve ecologische voetafdruk: het boeddhistische Bhutan. Dat wil zeggen dat het land minder CO2 uitstoot dan het absorbeert. Om precies te zijn; het land produceert 2.2 miljoen ton carbon dioxide per jaar, haar bossen absorberen echter meer dan drie keer die hoeveelheid. Alle andere landen hebben een positieve voetafdruk.
Duurzaamheid is opgenomen in de grondwet van het ministaatje, dat ingeklemd ligt tussen grote vervuilers India en China. In de wet staat dat 60 procent van het grondoppervlak van het land te allen tijde uit bos moet bestaan. In 2015, plantten honderd Bhutanesen in één uur 49,672 bomen en vestigden zo een wereldrecord.
Verder wekt het land het grootste deel van haar energie op met haar uitgebreide netwerk van rivieren en tenslotte maakt men er zo weinig mogelijk gebruik van transportmiddelen die fossiele brandstoffen gebruiken. Daardoor stoot Bhutan minder koolstofdioxide uit dan de bossen in het land absorberen. Inspirerend zo’n boeddhistisch land, en die inspiratie is harder nodig dan ooit.
In deze TED talk uit 2016 legt minister-president van Bhutan, Tshering Tobgay, uit welke maatregelen het land heeft genomen om dat te bereiken.” Kijken!
G.J. Smeets zegt
Wobbe,
Het stukje gaat niet over het boeddhistische Bhutan. En het zal je zelf ook wel opgevallen zijn dat de boeddhistische minister-president van Bhutan in de TED talk (je geeft de link) met geen woord rept het boeddhisme. Kennelijk is het boeddhisme ook voor hem geen relevant item.
Wobbe zegt
Me dunkt dat de toespraak van Tshering Tobgay duidelijk steunt op één van de basisprincipes van het boeddhisme; ahimsa. Dat hoeft hij echt niet expliciet te onderstrepen.
Ahimsa is Sanskriet voor ‘vermijden van himsa’ (letsel/trauma).
Het houdt in dat je je uiterste best doet om geen inbreuk te maken op de natuurlijke loop der dingen. En daar wordt meer onder verstaan dan dat je anderen geen fysieke en psychische schade toebrengt. Het betekent ook dat je planten, het milieu en de planeet niet onnodig schaadt en haar natuurlijke bronnen niet verspilt. Boeddha Shakyamuni sprak vaak over ahimsa. In de Pali-canon zijn diverse voorbeelden te vinden.
Positief geformuleerd houdt dit boeddhistische beginsel in dat economische activiteit welbewust gericht hoort te worden op het behoud van de natuur. Het lijkt me meer dan duidelijk dat de toespraak van Tshering Tobgay is gebaseerd op dit principe. En dat is geen wonder: het boeddhisme is de staatsgodsdienst van Bhutan en het land rekent het behoud en de bevordering van de boeddhistische cultuur tot één van haar belangrijkste taken.
Ook in ecologisch opzicht kan onze moderne, ‘hoogontwikkelde’, seculiere maatschappij nog veel opsteken van de woorden van Tshering Tobgay. Want ze is, met al haar wetenschappelijke pretenties, nog mijlenver verwijderd van dit boeddhistische inzicht.
Daishin zegt
Het boeddhisme is ecologisch niet onwetend. De mensen die het beoefenen kunnen onwetend zijn. Dat geldt niet alleen voor het boeddhisme, maar ook voor andere religies.
Als je ware natuur zich openbaart of als je meer inzicht krijgt, leef je automatisch milieubewuster zonder dat het een doel op zich is. Daar zijn geen ecologische hoofdstukken in de geschriften voor nodig of leefregels.Dat gebeurt helemaal vanzelf.
Indianen waren ook niet bezig of ze ecologisch zo goed bezig waren. Ze leefden gewoon vanuit hun hart en 1 met de natuur.
En Joop dat zegt veel over jouw grote kring van boeddhisten.Overigens zelf vind ik er niks mis dat boeddhisten vlees eten ( mijn hond eet ook vlees, maar zuipt niet), zuipen en een houtkachel stoken. Ieder zijn meug.
Marc Eliaert zegt
Voor zo ver ik weet stelde dit probleem zich niet ten tijde van Sakyamoeni.
Ook Karl Marx heeft niet veel aandacht besteed aan ecologie. De kracht van boeddhisme is net haar flexibiliteit en vb de Dalai Lama hecht in zijn recente toespraken zeer veel aandacht aan ecologische en sociale problematiek.
Ik ben het er trouwens niet mee eens dat Boeddhisme een heilsleer is.
G.J. Smeets zegt
Ten tijde van Shakyamuni waren wereldwijd natuurreligies gefocust op de relatie mens / habitat. Niets daarvan in de boeddhistische canon. Vijftig jaar geleden kaartte de Club van Rome de ecologische thematiek aan. Er was daarbij geen enkele boeddhist betrokken en het boeddhisme had er niets over te melden. Helemaal niets.
Arrisina zegt
Wanneer je al die dingen doet, zoals zuipen, onnadenkend vlees eten etc. ben je mijns inziens geen boeddhist, aangezien je je dan niet aan de voorgeschreven leefregels houdt. Heel simpel.
Boeddhisme gaat uiteindelijk niet over eigenbelang.
Maar het calvinistische Westen slaat zichzelf graag.
Ook wanneer zij zich boeddhist noemen.
Het is voor buitenstaanders zichtbaar. Zelf ziet men het niet.
Arrisina zegt
De instandhouding van de natuur is niet het einddoel van een boeddhist.
Maar het is wel inherent aan zijn/haar levenswijze als boeddhist.
G.J. Smeets zegt
Beste allemaal,
Nogmaals: het boeddhisme heeft niets te melden over ecologie. Daarvoor moet je bij natuurreligies zijn en in hun kielzog bij de westerse en niet-westerse natuurwetenschappen. Ere wie ere toekomt.
In 1968, precies vijftig jaar geleden heeft de Club van Rome de ecologie wereldwijd op de maatschappelijke kaart gezet. Daar was geen boeddhist bij betrokken en er was nauwelijks een boeddhist te bekennen die er toen, zoals heel veel anderen, weg mee wist.
Daishin zegt
OK Goff, je hebt helemaal gelijk. Ik ben om. Fijne dag nog!
Léon zegt
Geachte Goff,
Vandaag startte ik de dag met een overheerlijke “China White Tea”.
In de theebladeren ontdekte ik nauwelijks of geen informatie over de ecologische achtergronden van het productieproces van deze overheerlijke “China White Tea”.
Ik vrees dat het toch een achterhaalde thee is geweest.
Piet Nusteleijn zegt
Goff en de vele reageerders, kunnen we dan wel zeggen dat er een boeddhistische leer bestaat? Een vlot om de rivier over te steken?
Ja toch. Een (Heils) leer. Zó mag je toch best wel noemen.
Uit de bibliotheek heb ik meegenomen:”wereldreligies in kort bestek” van Hugh P. Kemp. Is deze leer niet meer relevant en kan je daarom de leer “achterhaald” noemen? Omdat het niets zegt of aangeeft over de inhoud en kwaliteit van de lucht die we inademen?
Ik ga het er eens in het bovengenoemde boek op nalezen.
Op Boeddhisme, het leven van de Boeddha.
Op Boeddhisme, een mondiaal geloof.
Op Boeddhisme , de vier waarheden en boeddhistische teksten. Op Boeddhisme, richtingen en bewegingen. Op Boeddhisme, een westers fenomeen. Wanneer ik iets tegenkom op het gebied van ecologie zal ik het melden..
Mijn allermooiste “Boeddhistische” Nederlandse boek is, een groot en dik boek met mooie tekst en prachtige foto’s:”Siddhartha, de prins die Boeddha werd”. Ten Have 2009. Daarin ondermeer deze tekst
(Majjhima-Nikaya, 22, Alagaddhupama-soetra) op p.301:
Stel er is deze enorme waterstroom…
maar nergens een veerman of brug om deze over te steken.
Daarom zal ik gras, twijgen, takken en bladeren verzamelen en een vlot bouwen.
Op deze manier..zal ik veilig de andere oever bereiken..
De dharma is te vergelijken met dit vlot. Het is bedoeld om mee over te steken en niet om aan vast te houden.
Goff, wanneer je de overkant hebt bereikt is het vlot achterhaald. Je hebt het dan niet meer nodig.
Met groet.
Piet Nusteleijn zegt
Zoals beloofd; wat heb ik te melden?
Een van de 8 paden: de juiste manier van leven. (Inclusief ecologische aspecten, zo lijkt me)
Een nieuwe westerse uiting van het Boeddhisme is “het geëngageerde Boeddhisme”. Dit heeft aan kracht gewonnen door zijn sterke sociaal-etische impuls: Boeddhisme is “geëngageerd” met de sociale kwesties in het Westen, zoals armoede, oorlog en het milieu. (Daar is ’t)
Het “Groen-Boeddhisme” is nu een erkende beweging.
Dit trof ik aan in het bibliotheek boek van Hugh P. Kemp.
Met groet.
Gendun zegt
De notie dat de zogenaamde natuurreligies leidden tot een betere relatie tussen mens en natuur, klonk romantisch uit de mond van Rousseau, maar is ruimschoots ingehaald door modern onderzoek. Van desastreuze overbejaging in Australië, Noord-Amerika en Egypte, tot volksverhuizingen veroorzakende overbegrazing in Noord-Afrika en de Kaukasus tot grootschalige ontbossing in precolumbiaans Zuid-Amerika zijn uitgebreid gedocumenteerd. De balans tussen een aantal volkeren en hun omgeving lijkt in veel gevallen eerder het resultaat van de ontwrichtende gevolgen van de spanning tussen de mens en zijn natuurlijke context. De Khoisan volkeren in Zuidelijk Afrika zouden daar evenwel een welkome uitzondering op kunnen vormen (Suzman, Affluence without Abundance)
Dat het Boeddhisme geen modern ecologisch argument heeft is logisch. Ten tijde van de Boeddha bestond het concept niet, India was nog grotendeels bebost, en de Dharma kent geen inherent onderscheid tussen de mens en zijn levende context. Wel bevat het canon veel verwijzingen naar de effecten, zowel positief als negatief, van menselijk handelen op zijn natuurlijke omgeving en het lijden dat dit kan veroorzaken enerzijds, en vele argumenten voor de gelijkheid van alle levende wezens anderzijds. Een bloemlezing van Dharma materiaal ten aanzien van ecologie zal voorgelegd worden op zaterdag 2 Juni in het Maitreya Instituut Amsterdam (https://www.maitreya.nl/overzicht-amsterdam-maitreya.html) in samenwerking het de Stichting Stop Ecocide (https://stopecocide.nl). De aankondiging en gelegenheid tot inschrijving zullen binnenkort verschijnen.
Hier evenwel een informatieve literatuurlijst over Boeddhisme en ecologie voor de geïnteresseerde:
Sulak Sivaraksa: Conflict, Culture, Change – Engaged Buddhism in a Globalizing World
John Stanley, David R. Loy, and Gyurme Dorje: A Buddhist Response to the Climate Emergency
Daniel H. Henning: A Manual for Buddhism and Deep Ecology
Stephanie Kaza, Kenneth Kraft: Dharma Rain-Sources of Buddhist Environmentalism_Kaza,Kraft
Pragati Sahni: Environmental Ethics in Buddhism – a Virtues Approach
S. Dhammika: Nature and the Environment in Early Buddhism
Peter Harvey: An Introduction to Buddhist Ethics
David E.Cooper, Joy A.Palmer: Spirit of the Environment – Religion, value and environmental concern
Henk Molenaar zegt
De computer speelt in de boeddhistische leer geen rol. Anno 2018 is dat achterhaald. Zo lust ik er ook nog wel 108. Wat een kul artikel.
G.J. Smeets zegt
“De computer speelt in de boeddhistische leer geen rol.”
Daar vergis je je in. De sutta’s, de commentaren op de sutta’s en de sub-commentaren op de commentaren staan stijf van logische calculaties. Allemaal handgeschreven calculaties gebaseerd op deductie en axioma’s. Een computer doet het tegenwoordig sneller en precieser, dat is waar. Maar daarom is de boeddhistische logica nog niet achterhaald. Dus daarover zul je mij niet horen. Je hoort me over ecologie. Heb je daar zelf trouwens iets over te melden?
G.J. Smeets zegt
Beste Gendun,
Geen weldenkend mens zal beweren dat zogeheten (dat is de correcte term en niet ‘zogenaamd’) natuurreligieuze beschavingen een *betere* relatie met de habitat hadden. Waar het om gaat is dat die beschavingen de elementen, zon & maan en flora & fauna als leidraad voor hun sociale leven hanteerden. En ja, in de loop van de geschiedenis hebben natuurrelieuze beschavingen het niet goed gezien of gewoon pech gehad vanwege klimatologische veranderingen.
Je bent het kennelijk met het stukje eens dat de boeddhistische canon geen ecologisch hoofdstuk heeft heeft aangezien je zegt dat ten tijde van het Shakyamuni het ecologische begrip niet bestond. Ik kan daar niet over oordelen wat India betreft maar bijvoorbeeld in het Chinese taoïsme was en is dat helemaal ‘in’.
Interessant, die geplande bijeenkomst in het Maitreya Instituut juni a.s. Als jurist Polly Higgins ook is uitgenodigd kan het nog wat worden. Anders vrees ik dat het inderdaad zoals je zegt een boeddhistische ‘bloemlezing’ wordt van bij elkaar geharkte (Google!) frases uit de duizenden Sutta’s.
Het is o.k. dat het handjevol boeddhisten in NL zich sinds heel kort interesseert voor ecologie en klimatologie en hun steentje willen bijdragen aan de thematiek. Maar kloppen op de boeddhistische borst – “we hebben het eigenlijk altijd al gezegd”- is ongepast. Niet alleen ongepast maar regelrecht revisionisme. Ecologisch gezien heeft het boeddhisme helemaal niks te bieden. Face it.
Gendun zegt
Beste Goff,
Dank je voor je oplettendheid. Ik had echter de term ‘zogenaamd’ ingezet als synoniem van ‘zogeheten’ of ‘zogenoemd’, en niet de pejoratieve betekenis gesuggereerd, die het woord evenwel verkregen heeft.
Ik denk dat de natuurlijke elementen in vele, zo niet alle religies een belangrijke rol spelen: rivieren, bergen, vlaktes en wouden vormen eerder als regel dan als uitzondering het decor en de symboliek van traditionele spiritualiteit. Dat volgelingen niet altijd aandacht besteden aan de inzichten van hun traditie is een jammerlijk, maar misschien ook wel een heel gewoon onoverkomelijk en menselijk feit. Biologie en daarbinnen ecologie zijn takken van de moderne wetenschap, en vanzelfsprekend speelt een dergelijke gedistantieerde en ‘objectieve’ wijze van aanschouwen van de natuurlijke omgeving geen rol in de klassieke teksten. Het concept van de mens als losstaand van zijn natuurlijke omgeving was toen nog niet geschapen. Wat de vroege Nikayas en Mahāyāna teksten echter gemeenschappelijk hebben is hun gegrondheid in de natuurlijke omgeving, onder andere simpelweg vanwege het feit dat oerwouden, bergtoppen en rivieroevers de ideale leefomgeving vormden voor monniken en asceten. Dit sterke natuurlijke aspect deelt het Boeddhisme met het Taoisme en de stroom waarin ze vervloeiden: Ch’an.
Eenzelfde behandeling als het woord ‘zogenaamd’ heeft de term ‘revisionisme’ ondergaan. Oorspronkelijk verwees het naar kritische heronderzoek onder invloed van nieuwe feiten, inzichten of andere tijden. Het herbezien van overgeleverde wijsheden en heruitdrukking van spirituele inzichten in veranderende contexten is een van de belangrijkste taken van iedere levende traditie. De Boeddha nodigde nadrukkelijk uit in nieuwe talen en tijden tot herformulering van zijn tijdloze inzichten te komen, om de betekenis levend te houden en de toepasbaarheid te bewaken. Of zoals Karen Armstrong stelt, een traditie die zich niet kan transformeren om frisse antwoorden te geven op nieuwe omstandigheden is gedoemd te sterven. Het is een teken van hun flexibele kracht dat ’s wereld’s grote tradities zich voortdurend opnieuw hebben weten uit te drukken. De Dharma is een levend organisme, dat gegrond in de woorden en ervaring van de Boeddha en zijn spirituele nazaten zich door de millennia heen is blijven ontwikkelen, vanuit de motivatie levende wezens te willen blijven helpen zich te bevrijden van stress, ongenoegen en lijden. Vanzelfsprekend hebben contemporaine boeddhistische denkers en beoefenaars met dit doel voor ogen zich aan het werk gezet een aanpak te formuleren voor een probleem dat zich in deze vorm nog niet in de geschiedenis van de mensheid heeft voorgedaan: de wereldwijde ontmanteling van bio-diversiteit.
De klassieke teksten in de Sutras, de Jatakas, de Vinaya en de Abhidharma èn de spirituele volwassen ervaring van (een aantal van) de schrijvers vormen de grond waarin de ecologische argumenten van de moderne Dharma-teksten waarnaar ik verwezen had geworteld zijn. Deze boeken zijn inderdaad revisionisme, maar in de zin van een opnieuw kijken naar, en heroverwegen van, argumenten over onderlinge afhankelijkheid, de gelijkheid van alle leven, de mens als deel van de natuur, en de effecten van de natuurlijke omgeving op het psychologische welzijn van de mens. De Dharma is een boek waarin wordt voort-geschreven zolang er levende wezens zijn die lijden. Het is hiermee dat de aanwezigheid van de Boeddha, de Dharma, de Sangha zich gewaarborgd en relevant weet, ook in de 21ste eeuw. Dit is de persoonlijke vertrouwen die ik had willen duiden, naast de zorgen die ik met je deel over de ecologische ramp die zich rondom ons ontvouwt, en waarvoor vooral de kwetsbaarsten de hoogste prijs zullen betalen.
Ik dank je voor het op tafel leggen van dit belangrijke onderwerp in het Boeddhistisch Dagblad. Ik had het nog niet voorbij zien komen, en het werd de hoogste tijd.
Léon zegt
Waarom dit nu “de hoogste tijd” zou zijn (zoals Gendun in zijn slotzin zegt), ontgaat mij nog steeds.
Zaten wij hier nu op te wachten, of zo?
Heidi zegt
Het boeddhisme is alleen ecologisch onwetend voor zover de volgelingen van de Boeddha anno 2018 hun ogen sluiten voor het klimatologisch probleem. In de tijd van de Boeddha speelde dit probleem (gelukkig) nog niet.
Goff, in dit opzicht zijn de inzichten van zenmeester Thich Nhat Hanh, een aanrader. Die is alleszins reeds jaren actief bezig met mensen “liefde voor de aarde” bij te brengen.
G.J. Smeets zegt
@ Gendun,
“Vanzelfsprekend hebben contemporaine boeddhistische denkers en beoefenaars met dit doel voor ogen zich aan het werk gezet een aanpak te formuleren voor een probleem dat zich in deze vorm nog niet in de geschiedenis van de mensheid heeft voorgedaan: de wereldwijde ontmanteling van bio-diversiteit.”
Christelijke denkers doen dat ook, zoals Paus Franciscus (chemicus, overigens) met de encycliek uit 2015 getiteld ‘Laudato si’. En de Islamitische Grootmuifti’s die in hetzelfde jaar de Islamic Declaration on Global Climate Change hebben opgesteld. Het zou wel hééél erg raar zijn als al die religieuze mensen, inclusief boeddhisten, erover zouden zwijgen.
Het punt van het stukje dat ik heb ingezonden is dat het boeddhisme geen instrumentarium heeft om de ‘ontmanteling’ te formuleren, laat staan aan te pakken. Zie verder hier beneden.
@Heidi
“…Thich Nhat Hanh is een aanrader. Die is alleszins reeds jaren actief bezig met mensen “liefde voor de aarde” bij te brengen.”
Lees zijn Statement on Climate Change for the United Nations uit 2015 (kun je googlen). Dat is de gebruikelijke opsomming van alle clichés over de samenhang van alles met alles. En merk op dat hij daarbij met geen woord rept over het boeddhisme of de boeddhistische leer. Diep respect voor de man en zijn werk. Maar over de samenhang in de destructie van de ecologie heeft hij helemaal niets te melden. En hij heeft er zich nooit *daadwerkelijk* tegen verzet, daarvoor moet je bij mensen als de Britse jurist Polly Higgins zijn, de NASA-klimatoloog James Hansen, de mensen van Urgenda. Ere wie ere toekomt.
Ik zet er nu een punt achter, ben voorlopig druk met een juridische strijd tegen de onlangs ingevoerde wet die mij en mijn buren verplicht om pesticiden categorie 2 op mijn tuin te spuiten. Op niet spuiten staat een boete van 1000 (duizend) piek. Met boeddhisme heeft het allemaal niet te maken. En het boeddhisme heeft ons niets te bieden. Duidelijker kan ik de bedoeling van het stukje dat ik heb ingezonden niet maken.
Léon zegt
“En het boeddhisme heeft ons niets te bieden”.
Speak for yourself.
G.J. Smeets zegt
“Speak for yourself” zeg je tegen me, beste Léon.
Wel, ik héb namens mij en mijn naaste buren gesproken. De wet verplicht ons om pesticiden categorie 2 te spuiten op onze biologische tuinen waarvan we leven, op straffe van €1000,- boete die geen van ons ophoesten kan. Ik krijg niet de indruk dat je in de gaten hebt waar het over gaat. Dus speciaal voor jou nog een keer herhaald: het boeddhisme heeft mij en mijn buren helemaal niets te bieden. Terwijl de meesten van ons ervaren praktizanten zijn in meditatie, waaronder boeddhistische meditatie.
Duidelijk zo, Léon?
Léon zegt
Het boeddhisme heeft u en uw biologische buren dus niets te bieden, geachte Goff. Dat had ik al begrepen.
Gelukkig heeft het aan vele anderen wèl iets te bieden.
Daarom zeg ik: spreek voor uzelf en uw biologische buren.
En, plaats geen artikel dat het boeddhisme anno 2018 achterhaald zou zijn.
Daisy zegt
De wereld is een spiegel voor jezelf. De starheid van de overheid en de wet heeft veel overeenkomsten met de manier dat Goff zijn artikel verdedigd.
Wat Goff zegt is de waarheid en blijft dat met hand en tand verdedigen terwijl anderen heldere argumenten aanvoeren over zijn ongelijk.
De overheid en de wet doet hetzelfde. Die voeren een belachelijke wet in om je te verplichten pesticiden te gebruiken en blijven star bij hun standpunt, terwijl bijna iedereen het onzinnig vind.
Dit stukje zal waarschijnlijk niet geplaatst worden, omdat het vrij persooonlijk gericht is. Maar ik moet eerlijk bekennen dat ikzelf vaak hetzelfde doe als Goff, dus het is niet als aanval bedoelt, want ik herken het ook in mijzelf.De wereld is een spiegel voor mijzelf.