Zen en sex.

Na zijn fotografieproject Polderlichaam op FotoFestival Naarden 2015, keert Mark Schalken terug naar de meest sensuele kunstvorm die er voor hem bestaat: tekenen met inkt. In de series – meditatief, erotisch en gewelddadig – krioelen zijn inktwezens op grote vellen papier en in kleine publicaties. Het menselijk lichaam blijft zijn motief. Speciaal voor de expositie verschijnt het cahier Inkt.

Object van wilgentenen. Mark Schalken, Everdingen, voorjaar 2013.

Zenboeddhist en kunstenaar Mark Schalken was in het voorjaar van 2013 een van de vier deelnemers aan het project Boeddha in de Linie. Hij bracht veertien dagen in relatieve eenzaamheid in een bunker langs de rivier de Lek door en maakte er op het terrein rond de bunkers en langs de Lek van wilgentenen indrukwekkende constructies. Boeddha in de Linie was een idee van Elisabeth ter Borg die het samen met Agnes Sommer en Joop Hoek uitvoerde. De BOS-tv maakte er een film van die in oktober 2013 is uitgezonden.

Mark Schalken: ‘Tekenen op papier is voor mij de meest directe en meest sensuele uitdrukkingsvorm die er bestaat. Oost-Indische inkt –zwart & vloeibaar – voegt daar een grafische, deels onvoorspelbare dimensie aan toe.

Vanaf eind 2016 ontstonden series inktwezens, eerst terloops in notitieboekjes, later in mijn atelier op grote vellen en rollen papier. De tekeningenseries kregen titels als ‘Gooi het in de groep’ en ‘Leid me in bekoring’. Die vertaalde ik naar kleine publicaties waarin steeds het karakter van de serie centraal staat. Ik ontwierp houten dragers om de autonome kracht van de boekjes te versterken.

you want it darker

Mijn tekenwijze is verwant aan het Japanse sumi-e schilderen: enerzijds meditatief en geconcentreerd, anderzijds energiek en op slag ‘goed’. Het levende lichaam is mijn onderzoeksterrein. Als motief én als methode. Ik experimenteer graag met de fysieke kant van het maakproces, bijvoorbeeld door gehurkt op een vel papier om me heen te schilderen. Zo ontstond ‘Heel de wereld’, een krioelend tableau van 1,5 bij 2 meter dat associaties met Keith Haring mag oproepen. Soms wordt het werk ruimtelijk. ‘De tak’ is een wilgenstaak van vijf meter met 119 inktfiguren voor de expositie ‘Boeddha in de Linie’ in Fort Asperen (2014).

De expositie bij artKitchen is zeer actueel. Ook nieuw werk van de afgelopen weken is te zien, opgebouwd uit brede kwaststreken die wentelen en kronkelen.

Speciaal voor de expositie maak ik het cahier ‘Inkt op papier’, met een selectie van het inktwerk op krantenformaat.’

Mark Schalken.

De autonome beeldende praktijk van Mark Schalken is divers en media-overstijgend. Voor kunstruimte PuntWG creëerde hij een labyrinth van levensgrote inktportretten (2010). Zijn fotoboek ‘Polderlichaam’ presenteerde hij op FotoFestival Naarden en in Huis Marseille (2014-2015). In 2017 bouwde hij het Luchthuis, een mobiele meditatieruimte, op broedplaats De 1800 Roeden in Amsterdam-West, waar ook zijn atelier is.

Sinds 1997 vormt hij met Albert Hennipman (ontwerper-tekenaar en docent HKU illustratie) het samenwerkingsverband de Ruimte ontwerpers. Ze ontwerpen op conceptueel en creatief niveau voor maatschappelijk geëngageerde organisaties. Daarnaast initiëren ze culturele projecten Zo organiseerden ze voor de afgelopen Dutch Design Week een getekende nieuwskrant en een stand met tientallen jonge tekenaren onder de vlag van Drawing the Times, het door hun ontworpen platform voor getekende journalistiek.

Momenteel ontwikkelen ze ‘Het Huis van Betekenis’ aan de Utrechtse gracht. Een groot 18e eeuws pand wordt de uitvalsbasis voor een nieuw tekenaarscollectief. Daarnaast krijgt het HB een publieke functie als vrijplaats voor tekencultuur.

Mark Schalken studeerde aan de Design Academy Eindhoven, Academie St. Joost Breda (grafisch ontwerpen) en deed Culturele studies in Amsterdam (UvA). Hij doceerde aan St. Joost, gaf lezingen en gastlessen en schreef artikelen over visuele communicatie.