• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Hans van Dam » Het Universele Soevereiniteitsbeginsel, en waarom het niet werkt

Het Universele Soevereiniteitsbeginsel, en waarom het niet werkt

8 oktober 2025 door Hans van Dam

Ik ben soeverein, ben jij het ook dan ben ik soevereiner dan jij.

Geen land zonder wet, geen wet zonder tekst. Een monster van een tekst is de wet, zeker als je de jurisprudentie meetelt, verspreidt over vele boeken in gewichtige, verouderde taal. Daarin staat precies, of zo precies mogelijk, wat je allemaal wel en niet moet en mag.

Iedere staatsburger, van autochtoon tot immigrant, van analfabeet tot dyslecticus, van jongvolwassene tot hoogbejaarde, wordt geacht de wet te kennen, hihi, en zich eraan te houden, haha. Overtreedt hij de wet, dan kan hij worden aangeklaagd, voorgeleid, veroordeeld, bestraft. Onwetendheid is geen excuus, al is ze op zich niet strafbaar.

Je zou denken dat mensen hun hoofd en handen vol hebben aan de wet, maar dat hebben ze niet. De wet is slechts het deksel op de put, het schuim op de prut. Naast het staatsburgerschap maakt iedereen deel uit van vele vluchtige en vaste groepen, en iedere groep heeft zijn eigen geschreven en ongeschreven regels.

Is dat niet genoeg, en voor miljarden soortgenoten is het dat niet, dan kun je je onverzadigbare honger naar regels stillen met voorschriften uit het christendom, het jodendom, de islam, het boeddhisme, het hindoeïsme en talloze kleinere religies en leerstelsels.

Alle regels zijn bedacht door, of naar eigen zeggen geopenbaard aan, individuen van het onbegrijpelijke volkje dat zichzelf Homo sapiens sapiens heeft genoemd, de wijste onder de wijze mensapen, hihi, haha.

Met regels reguleren we onszelf: Homo autocraticus.

Met regels reguleren we elkaar: Homo allocraticus.

De mens als regelaar: Homo bureaucraticus.

Regels maken het leven makkelijker of ze maken het leven moeilijker of ze maken het leven makkelijker én moeilijker in hetzelfde opzicht of in verschillende opzichten. Wat je er ook van vindt, zonder regels gaat het niet. Zelfs anarchisten ontkomen er niet aan: die verbieden iedere vorm van centraal gezag.

Algemeen gesproken ben ik niet voor of tegen wetten, regels, voorschriften. Er is evenveel te zeggen voor en tegen regulering als voor en tegen deregulering. Ik zie de voordelen én de nadelen van regels. Ik zie hoe ze beschermen én verstikken, bevrijden én onderdrukken, geweld voorkomen én institutionaliseren. Hier is het kind het badwater, ik zou niet weten wat ik moest weggooien, als ik er iets over te zeggen had. Het doet er ook niet toe; er zijn nu eenmaal regels, er komen nieuwe bij, oude vallen weg, niets aan te doen. Je houdt je eraan of je overtreedt ze of beide. Ze maken je boos of blij of allebei.

Ik zou best een metamaxime willen hebben, een regel voor de omgang met regels. Zoals pyrronisten zich voor hun gemoedsrust aan de regels houden, wat ze er ook van vinden, en pubers ze voor hun gemoedsrust overtreden, wat ze er ook van vinden. Zo’n metamaxime heb ik niet. Nee, dat lieg ik, wat mag, heb ik begrepen, mits je het eerlijk toegeeft of doet alsof. Ik heb er zelfs twee, hier komen ze (tromgeroffel).

Ik vind ten eerste dat anderen niet moeilijk moeten doen over regels die mij in mijn vrijheid beperken, ten tweede dat zij zich aan de regels moeten houden of die uit zichzelf moeten overtreden wanneer het mij tot voordeel strekt. Dat het stoplicht voor mij altijd groen is, bedoel ik, ook als het rood is. Dat het voor jou altijd rood is, ook als het groen is, tot ik voorbij ben. Simpel toch? Ik ben soeverein. Ben jij het ook, dan ben ik soevereiner dan jij.

Ik denk dat bijna iedereen zich in dit Universele Soevereiniteitsbeginsel kan vinden. Daarom werkt het niet.

Koningskroon met een vierzijdig verkeerslicht erop dat aan alle kanten op rood staat.
Hans’ soevereiniteitskroon, met rode stoplichten in alle windrichtingen.

Index | vorige | volgende

Omslag van de Agnosereeks, een serie boeken over niet-weten.Deze tekst maakt deel uit van de serie Levenskunst voor nitwits, deel 7 van de Agnosereeks. Woord: Hans van Dam. Beeld: Lucienne van Dam. Alle teksten van deze serie in het Boeddhistisch Dagblad. Alle series van Hans in het Boeddhistisch Dagblad. Levenskunst voor nitwits op NietWeten.nl.

Categorie: Hans van Dam Tags: levenskunst, Levenskunst voor nitwits, niet-weten, regels, voorschriften, wetten

Lees ook:

  1. Het Grote Vanzelflied
  2. Hoe borsten ons (on)gelukkig maken
  3. Hoe onze piemels ons (on)gelukkig maken
  4. Hoe haren ons (on)gelukkig maken

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Hans van Dam is de auteur van de Agnosereeks, een serie van 13 boeken over niet-weten. Lees ze gratis op NietWeten.nl of in het BD. Contact. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 september 2025
    Van Zelfcompassie naar Compassie
  • 11 september 2025
    De Geest in Ontspanning en Rust
  • 16 september 2025
    Introductiecursus zenmeditatie
  • 8 oktober 2025
    Samen mediteren online najaar 2025
  • 8 oktober 2025
    Online lezingenserie 'Theosofia, de moeder van alle religies' (2)
  • 8 oktober 2025
    Rigpa Woensdag - Inspiraties uit het Tibetaanse boek van leven en sterven
  • 9 oktober 2025
    Basiscursus Inzichtmeditatie in Hilversum
  • 10 oktober 2025
    Eeuwenoude wijsheid voor ons hedendaagse leven
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Van wie is jouw lijf? De mythe van het eigen lichaam

    Hans van Dam - 24 september 2025

    Hoe je van je lichaam afkomt zonder het te doden; incarnatie in het licht van afhankelijk bestaan (pratitya samutpada).

    Van wie is jouw huis? De mythe van de eigen woning

    Hans van Dam - 21 september 2025

    Hoe je van je huis afkomt zonder het te verkopen; eigendom in het licht van afhankelijk bestaan (pratitya samutpada).

    Ardan, van zenleraar tot brugwachter – ‘Je opent de brug en je sluit ‘m weer. Bijna zen.’

    Ardan - 9 augustus 2025

    'Ik wil mezelf niet opzadelen met titels. En bovendien zei me de titel 'zenleraar' niet zoveel. Was ik nu anders geworden? Kon ik nu beter mensen begeleiden dan daarvoor? Het klopte voor mij niet. Datgene wat mij het meest gebracht had, namelijk die vrije vrouw/man zonder titel liep nu met een titel rond. En dat beviel me niks.'

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Geen dood geen vrees (68) – Juist sterven
    • Het Universele Soevereiniteitsbeginsel, en waarom het niet werkt
    • Dagopening
    • Het jaar 2025 – dag 280 – oma
    • Neurowetenschappen- het zelf is niet constant maar steeds in verandering

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.