Opkomst en ondergang van de wet van toereikende grond.
Het causaliteitsbeginsel is het westerse dogma dat alles een oorzaak heeft, dat niets gebeurt zonder oorzaak, dat alles in principe verklaarbaar en beheersbaar is. Het is de tegenhanger van het oosterse afhankelijkheidsbeginsel.
Het causaliteitsbeginsel wordt ook wel het causaliteitsprincipe genoemd, het oorzakelijkheidsbeginsel, het oorzakelijkheidsprincipe, het verklaarbaarheidsbeginsel, het verklaarbaarheidsprincipe, de wet van oorzaak en gevolg, de wet van toereikende grond.
Eeuwenlang beriepen de verklarende wetenschappen zich op het causaliteitsbeginsel om hun bestaan te rechtvaardigen maar die tijd is voorbij. Tegenwoordig beroepen wetenschappers zich op hun resultaten en laten het filosoferen over aan de beroepsfilosofen.
Het causaliteitsbeginsel is bij mijn weten niet te bewijzen of te ontkrachten. Dat er weleens oorzaken worden gevonden bewijst niet dat er altijd oorzaken zijn, en dat er ergens nog geen oorzaken voor zijn gevonden, wat met name in de kwantumwereld het geval schijnt te zijn, bewijst niet dat er geen oorzaken zijn.
Hoewel het causaliteitsbeginsel inderdaad weleens de wet van toereikende grond wordt genoemd, is er bij mijn weten geen toereikende grond voor die wet. Of je moet in het determinisme geloven, maar determinisme is een geloof, geen grond, en ook nog eens in tegenspraak met de chaostheorie, de kwantumtheorie en de boeddhistische leer van afhankelijk ontstaan.
Een agnost als ik neemt niet aan dat alles een oorzaak heeft of dat niet alles een oorzaak heeft of dat niets een oorzaak heeft of dat alles afhankelijk ontstaat, of dat alles een illusie is, zoals ze in het non-dualisme zeggen. Wie niet weet heeft geen causaliteitsbeginsel of welk beginsel ook, noch is hij in beginsel voor of tegen beginselen.
