• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Hans van Dam » Woorden zijn wapens, goedendag

Woorden zijn wapens, goedendag

16 januari 2024 door Hans van Dam

De groeten uit de middeleeuwen.

Tussen goedendag en de goedendag

Goedendag zeg je als je iemand wil groeten. Je zegt het ook als je je verbazing of afkeuring wilt uitspreken. Spreekt iemand anders op die manier zijn verbazing of afkeuring over jou uit, dan zeg je ‘ook goedendag’.

Goedendag is ook de naam van een wapen uit de middeleeuwen, bestaande uit een lange stok met een scherpe stalen punt aan het uiteinde. Wie vaardig de goedendag wist te hanteren had een goede dag.

Degene tegenover hem had dan een slechte dag, dus de steekstok had net zo goed een slechtedag kunnen heten, of net zo slecht, maar naamgevers hebben het zelden voor het zeggen.

Een echt slechte dag of echtslechtedag had Federico de Montefeltro, heerser over de stadstaat Urbino, toen hij in 1450 tijdens een steekspel door een lans werd geraakt en zijn rechteroog verloor.

Een lans is een hele lange goedendag, een goedendag een hele korte lans, het is maar net hoe je het bekijkt. Hoe speels is een spel waarbij je een kijker kan kwijtraken? Met het oog op zijn dieptewaarneming had Federico beter Russisch roulette kunnen spelen maar dat bestond toen nog niet.

Tussen de goedendag en de morgenster

De goedendag wordt vaak verward met de morgenster. Een morgenster is een knots met scherpe punten, een strijdvlegel zonder ketting. Of een strijdvlegel is een knots met ketting, het is maar net hoe je het bekijkt.

Had iemand met een morgenster een goedendag tegenover zich dan had hij een slechte dag. Net als iemand zonder goedendag die een morgenster tegenover zich had.

Op zo’n moment je verbazing of afkeuring uiten door goedendag te zeggen werkt averechts. Averechts betekent niet links maar verkeerd, dus dat kan niet goed gaan.

Tussen de gele morgenster en de oosterse morgenster

Toch loopt een confrontatie met de morgenster niet altijd fataal af. Zeker niet die met de gelijknamige vaste plant uit de composietenfamilie, de Asteraceae.

Van de plantaardige morgenster bestaan twee ondersoorten, de oosterse morgenster, die overal in Nederland sporadisch voorkomt, ook in het westen, en de gele morgenster, die overal in Nederland voorkomt en niet geler is dan de oosterse, hoe je het ook bekijkt.

Tussen de morgenster en de avondster

Eerder wit dan geel is het licht van de morgenster met de morgennaam Venus, vanaf de aarde gezien een binnenplaneet van ons zonnestelsel, vanaf Mercurius gezien een buitenplaneet en vanaf Venus gezien een tussenplaneet, het is maar net hoe je het bekijkt. Je ziet haar dikwijls in de morgenschemering boven de horizon hangen.

Je ziet haar even vaak in de avondschemering boven de horizon hangen. Vandaar dat Venus ook naar de avondnaam avondster luistert.

Behalve dat Venus nooit luistert, niet naar haar morgennaam, niet naar haar avondnaam. Zo zijn planeten. Ze trekken zich van niemand iets aan. Ze trekken alleen maar baantjes.

Tussen Lucifer en Hesperus

Ooit dachten geleerden dat de morgenster een andere ster was dan de avondster. De eerste noemden ze Lucifer, de laatste Hesperus.

Hesperus is de zoon van de godin van de dageraad, Eos (Grieks), alias Aurora (Romeins), en de halfbroer van haar andere zoon, Phosphorus, alias Eosphorus.

Twee verschillende sterren die geen sterren zijn en niet verschillen, een uitgebreide familie halfgoden met dubbelnamen, er is werkelijk geen touw aan vast te knopen. Geen wonder dat de planeet Venus niet wil luisteren.

Tussen Venus en God

Wie ook niet wil luisteren is de Romeinse godin van de liefde, Venus. ’s Morgens niet en ’s avonds niet, hoe vaak je haar ook aanroept. Gelukkig maar, liefde is meedogenloos, God weet wat je over jezelf afroept.

Over God zou ik een boek kunnen schrijven, maar dat is al te vaak gedaan en heeft niets opgelost of teveel. Alleen die honderd namen al, je blijft roepen.

Ik wil maar zeggen, een mens heeft reden genoeg om woorden te wantrouwen, deze woorden ook. Je weet nooit waar ze voor staan, als ze al ergens voor staan.

Venus, godin van de liefde, met twee morgensterren.

Index | vorige | volgende

Deze tekst maakt deel uit van het Witboek Zen. Woord: Hans van Dam. Beeld: Lucienne van Dam. Alle teksten van deze serie. Het Witboek Zen op NietWeten.nl. Alle publicaties van Hans van Dam in het Boeddhistisch Dagblad.

Categorie: Hans van Dam Tags: bodhisattvagelofte, geloften, niet-weten, Witboek Zen, zen

Lees ook:

  1. Haiku op haiku: tussen kuiken en krokus
  2. Verlos ons van de verlossers, amen
  3. Hoe ik vorm en leegte geef aan mijn compassie
  4. De bodhisattvagelofte voor aannemers

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Hans van Dam is de auteur van de Agnosereeks: 13 boeken over niet-weten, verluchtigd door Lucienne van Dam. Lees ze gratis op NietWeten.nl of in het BD, of als paperbacks tegen kostprijs. Disclaimer. Contact. Winkel. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het pad uit het woord
    • Het jaar 2025 – dag 128 – eigen vrijheid eerst
    • Boeken – De Vallei van Troost
    • ‘Gebruik de rechter niet als zondebok voor falend beleid’
    • Boeddha’s pleegmoeder is een voorbeeld voor boeddhisten op Moederdag

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.