Twintig onuitgesproken veronderstellingen die ten grondslag liggen aan de bodhisattvagelofte.
Lize: Ken jij de bodhisattvagelofte?
Hans: Ik kan het woord niet eens uitspreken.
Lize: Hoe talrijk de voelende wezens ook zijn, ik beloof ze allemaal te bevrijden. Hoe onpeilbaar de oorzaak van het lijden ook is, ik beloof hem helemaal te verwijderen.
Hans: Dat veronderstelt nogal wat.
Lize: Wat dan?
Hans: Dat er voelende wezens zijn.
Dat je de voelende wezens kan onderscheiden van de gevoelloze en van levenloze materie.
Dat alle voelende wezens lijden.
Dat ze allemaal van hun lijden bevrijd willen worden.
Dat ze allemaal van hun lijden bevrijd kunnen worden.
Dat ze tot het zover is onvrij zijn.
Dat jij degene bent die ze allemaal moet bevrijden.
Dat jij degene bent die ze allemaal kan bevrijden.
Dat je voor ieder voelend wezen kan vaststellen waar het onder lijdt.
Dat elk lijden duidelijk onderscheiden is van vreugde en andere emoties.
Dat het lijden duidelijk onderscheiden is van alle andere verschijnselen.
Dat elk lijden ongewenst is.
Dat elk lijden aanwijsbare oorzaken heeft, hoe onpeilbaar ze ook lijken.
Dat alle oorzaken voorgoed weggenomen kunnen worden.
Dat het bevrijden en het vrij zijn van een wezen bij dat wezen zelf geen nieuw lijden veroorzaakt.
Dat het bevrijden van het ene wezen niet ten koste gaat van het andere.
Dat het vrij zijn van het ene wezen niet ten koste gaat van het andere.
Dat het bevrijden van andere wezens niet ten koste gaat van jezelf.
Dat de vrijheid van andere wezens niet ten koste gaat van je eigen vrijheid.
Dat er een jij is met een vrije wil die beloften kan doen en zich eraan kan houden.
Dat er…
Lize: Oké oké.
Hans: Begrijp je wat ik bedoel?
Lize: Stil eens.
Hans: Precies.
Lize: Wacht nou.
Hans: Waarop?
Lize: Ik probeer een bodhisattvagelofte zonder aannames te bedenken.
Hans: En?
Lize: En toen werd het stil in mij.
Hans: Wat wil je nog meer.
Lize: Heb jij een alternatief?
Hans: Voor de stilte?
Lize: Voor de bodhisattvagelofte.
Hans: Jazeker.
Lize: Toe dan.
Hans: Hoe talrijk mijn aannames ook zijn, ik beloof er niet in mee te gaan.
Lize: Interessant.
Hans: Maar ja…
Lize: Nee hè…
Hans: Wat dat weer niet veronderstelt.
