Morgen worden door de boeddhistische stroming van KRO-NCRV twee mooie ecodocu’s uitgezonden. In Groenland reizen twee meisjes naar het dorp waar een van hen nog woont. In prachtige beelden worden we deelgenoot van de opwarming van de aarde en de langzame vergiftiging van hun wereld.
Pipaluk, een jonge Groenlandse, gaat op zoek naar de stille moordenaar die haar volk langzaam vergiftigt. Een reis door drie continenten maakt haar duidelijk dat onafbreekbare pesticiden niet alleen haar land, maar de hele wereld bedreigen.
De witte vlaktes van de Noordpool zijn een prachtig voorbeeld van de schoonheid van ongerepte natuur: een uitgestrekt ‘niets’ waarin slechts weinig mensen of dieren weten te overleven. Maar de Inuit gemeenschap die er al eeuwen leeft wordt bedreigd door stille moordenaars. Onafbreekbare bestrijdingsmiddelen uit de hele wereld verzamelen zich hier onzichtbaar en vergiftigen de inwoners. Pesticiden zoals DDT worden door middel van oceaanstromingen en de wind naar het noorden gevoerd, waarna ze in de sneeuw en het voedsel van de Inuit terechtkomen, met verschrikkelijke gevolgen. Ook global warming vormt een bedreiging.
In Silent Snow begint een groep ervaren Inuit per hondenslee aan een gevaarlijke tocht over het steeds dunner wordende ijs. Terwijl de opwarming van de aarde en het smelten van gletsjers direct waarneembare problemen zijn, blijft de vervuiling van hun land een bedreiging die ze zich moeilijk kunnen inbeelden.
We volgen Pipaluk, een jonge Inuit, op zoek naar de oorzaken van de vervuiling van haar land. Ze reist naar Afrika, Zuid-Amerika en Azië, waar ze geconfronteerd wordt met de tegenstrijdige belangen tussen korte termijn winst en duurzame oplossingen op het gebied van landbouw, industrie en gezondheidszorg. Zo wordt DDT in Afrika nog steeds gebruikt in de strijd tegen malaria, ondanks de schadelijke effecten, en krijgen gezondere alternatieven geen kans. In Centraal Amerika kampen plantagearbeiders met ernstige gezondheidsproblemen door bestrijdingsmiddelen en in India wordt een rivierwachter die strijdt tegen de vervuiling door chemische fabrieken bedreigd door zijn dorpsgenoten die van diezelfde fabrieken afhankelijk zijn voor hun werk en inkomen.
Herhaling: woensdag 10 mei, op 2Doc
Aansluitend wordt de film Silent Land van regisseur Jan van den Berg uitgezonden bij de boeddhistische stroming bij de KRO-NCRV.
Het land van een jonge Cambodjaanse vrouw wordt steeds meer ingesloten door vervuilende suikerplantages. Zal ze haar droom op een zelfstandig boerenbestaan ooit kunnen behouden?
Seng Channeang werd als jong meisje tegen haar wil uitgehuwelijkt. Ze wist al tijdens de ceremonies te ontsnappen. Daarna hield ze zich, ver van het dorp, met allerlei baantjes in leven: “Ik leerde door hard werken voor mezelf op te komen”.
Ze weet hoe in Cambodia een kleine elite enorme winst maakt met het illegaal opkopen van land, het verjagen van de erop wonende boeren en het vergiftigen van de grond met suikerplantages. Of de grond blijft het jarenlang braak liggen, in afwachting van betere prijzen. Er komt een hek omheen. De boeren noemen het Silent Land.
We volgen Seng Channeang vier jaar lang, vanaf het moment dat ze trouwt met Bunsan, de liefde van haar leven.
We volgen haar als plant en oogst en probeert haar organische rijst goed te verkopen. Ze wordt zwanger, ziet dat ze het niet gaat redden en besluit in actie te komen. Ze demonstreert tegen de landroof, en trekt naar Phnom Penh om te zien hoe anderen in verzet komen. Uiteindelijk raapt ze alle moed bij elkaar en gaat naar een van de rijkste mannen van het land voor advies, Mong Reththy, een tycoon op gebied van landbouw. Hij raadt haar haar exportplannen af. Hij zal alle rijst toch opkopen voor zijn varkens. Dat laatste geeft haar de extra motivatie die ze nodig had.
Ze probeert samen te werken met andere boeren. Zal ze er in slagen haar eigen organische voedsel te kunnen blijven verbouwen, als kleine coöperatie? Ze viert inmiddels de eerste verjaardag van haar dochter, Reaksa: ‘zij die verenigt’. Ze hoopt dat Reaksa later rechten zal studeren en op zal komen voor de arme boeren in Cambodia.
Haar tegenspeler in de film is de tycoon Mong Reththy. Toen het moordende regime van Pol Pot miljoenen mensen de dood in joeg vervielen alle landrechten aan de staat. Voor mensen als hij was het in de chaos daarna makkelijk grootgrondbezitter te worden. Hij heeft zo zijn eigen ideeën over de toekomst van zijn land en de rol die hij daarin zal spelen.
Uitzending: zondag 19 maart 2017, 15:30 op NPO2
Herhaling: woensdag 10 mei, op 2Doc
Regie: Jan van den Berg