Bij uitgeverij Amboanthos is het nieuwe boek Over liefde en loslaten van Jan Geurtz verschenen. Het is een persoonlijke gids op een spirituele zoektocht naar de essentie van het bestaan. Van Jan Geurtz verschenen eerder de bestsellers De opluchting, De verslaving voorbij, Het einde van de opvoeding, Verslaafd aan de liefde, Verslaafd aan denken, Bevrijd door liefde en Vrij van gedachten.
Doorgaans reageert ons ego op een levenscrisis met weerstand en veel pijnlijke gedachten. Daardoor maken we ons leven extra ellendig en uitzichtloos. In Over liefde en loslaten laat Jan Geurtz zien dat bijvoorbeeld een relatiecrisis, en elke pijnlijke emotie die we dan ervaren, in wezen een opening is naar spirituele groei.
Met behulp van korte praktische instructies wordt getoond hoe we de sprong kunnen maken vanuit ego’s beknellende gedachten en emoties naar ruime open liefdevolle staat van zijn.
Hierdoor veranderen pijnlijke emoties zoals eenzaamheid, frustratie of angst in toegangsdeuren naar wat in het boeddhisme de ‘boeddha-natuur’ genoemd wordt en in Advaita de ‘non-duale essentie’, een natuurlijke staat die vrij is van lijden.
De theorie van het loslaten
De ervaring is op zichzelf niet verdeeld in een deel dat ervaart en een ander deel dat wordt ervaren. Het is één ondeelbaar, onbenoembaar, intiem geheel. Liefde en schoonheid zijn de namen die aan de ervaring gegeven worden als die intimiteit gevoeld wordt. Zij zijn de natuurlijke toestand van elke ervaring, niet de specifieke toestand van een bepaalde ervaring.
Rupert Spira (hedendaagse Engelse Advaïta-leraar)
Als je je geest herkent als je eigen leraar, is dat de hoogste inwijding. Laat alles zoals het is in oorspronkelijke eenvoud en helderheid zal uit zichzelf ontstaan. Alleen door niets te doen zul je alles doen wat er te doen valt. Waar geest en verschijnselen één zijn is oneindige openheid.
Patrul Rinpoche Tibetaanse leraar uit de 19de eeuw
Hoe dit boek is ontstaan:
‘In de zomer van 2015 kwam ik in een levenscrisis terecht met mijn spirituele liefdespartner. Hoewel wij autonomie, persoonlijke groei en spirituele realisatie altijd boven veiligheid hebben gesteld, was er in de tien jaar dat wij elkaar liefhebben ook ongemerkt een verstrengeling gegroeid waarin onze ego’s zich veilig waanden bij elkaar. In die zomer verdween echter vrij snel alle veiligheid uit de relatie, en hoewel ook dat helemaal paste binnen onze opvatting over de spirituele liefdesrelatie, ontstond er een nieuwe wisselwerking waarin we heftige verlatingsangsten bij elkaar opwekten. Het kleine angstige jongetje in mij dat door jaren van haar intense veilige liefde geleidelijk uit zijn schulp gekropen was, verloor nu ineens zijn houvast en voelde zich diep ongelukkig en in de steek gelaten. Tegelijk zag de volwassen spirituele beoefenaar in mij dat zich hier een bijzondere gelegenheid aandiende om deze allerdiepste ego-pijn te leren herkennen en te overstijgen. Ook mijn geliefde aanvaardde de spirituele uitdaging en ging er op haar manier mee aan het werk.
Het afgelopen jaar was voor mij een achtbaan met de meest intense wederzijdse liefdesgevoelens, afgewisseld met de allerdiepste angsten en beknellingen. Mijn ervaring met Dzogchen-meditatie hielp me om deze pijnlijke gevoelens te zien zonder ervoor weg te lopen, en ze te onderzoeken met een heldere oordeelvrije geest. Vaak leverde dat alleen maar méér gepieker op: telkens weer ronddraaien in dezelfde angstige gedachten en pijnlijke gevoelens. Maar heel soms gebeurde het wonder dat in alle spirituele tradities beschreven wordt: het lijden lost op in totale ontspanning, het ik-gevoel vervaagt in liefde en openheid, en gedachten bevrijden zichzelf in het gewaarzijn ervan. In die ruime staat van bewustzijn ontstonden spontaan hele korte beschrijvingen hoe die plotselinge doorbraak van ultieme beknelling naar ultieme openheid tot stand kwam. Het waren altijd heel korte en liefdevolle zinnetjes, soms relativerend, soms confronterend, soms met humor of met dwaasheid. Ik heb ze op kleine kaartjes geschreven, geknipt uit de binnenkant van chocolaverpakkingen. Daarna bleek dat deze gecondenseerde liefde en helderheid ook opnieuw gebruikt kan worden: vaak als ik in een pijnlijke bui zat trok ik een kaartje uit de stapel, en voltrok het wonder zich opnieuw! Het is zo spectaculair om een totaal beknellende emotie te zien veranderen in pure energie zonder dat er iets in de emotie verandert; het enige wat verandert is de manier van waarnemen!
Omdat deze methode ook voor anderen bruikbaar zou kunnen zijn, schreef ik dit boek. Het eerste deel bevat korte hoofdstukjes over hoe het lijden ontstaat door een onjuiste manier van waarnemen, hoe de levenscrisis vanuit spiritueel gezichtspunt een bijzondere gelegenheid is voor spirituele groei, en hoe het lijden gebruikt kan worden als spirituele beoefening. In deel twee staan op de rechterpagina’s de korte instructies die ik de afgelopen maanden verzameld heb, met op de linker pagina’s de beknopte verklaring.
Dit boek is een uiting van mijn enthousiasme en dankbaarheid voor de eeuwenoude kennis over de essentie van geest en werkelijkheid afkomstig uit de Tibetaanse Dzogchen-traditie, en tevens een poging die in eigentijdse bewoordingen door te geven. Het is ook een liefdesverklaring aan mijn spirituele partner. En het is een verslag van mijn eigen spirituele en nooit eindigende zoektocht, en mijn poging daarnaar te kijken met de liefde die mijn diepste essentie is. Moge dit boek bijdragen aan het benutten van je levenscrisis en je pijnlijke emoties als een bijzonder spiritueel avontuur, met bevrijding van het lijden als onvermijdelijke uitkomst ervan.’