Boeken – De opstanding van Rivka

Met deze gelaagde roman vertelt Dirk van de Glind aan de hand van zijn eigen familiegeschiedenis een coming-of-age verhaal, en een groter verhaal van zoeken naar zin en betekenis als oude zekerheden wegvallen. Hij schetst een beeld van het leven en de ontwikkelingen in de Gelderse Vallei en in de grote wereld daaromheen, vanaf de Tweede Oorlog tot in de jaren twintig van deze eeuw. Het gezinsleven op het platteland komt aan bod, het kerkelijke leven en de komst van de televisie en popmuziek die een tot dan toe nogal gesloten en verzuilde wereld openbraken. Hetzelfde geldt voor de aanleg van de A1 door zijn jeugdland, als beeld van de onvermijdelijk groter en sneller wordende wereld.

Van de Glind: ‘Van meelezers van mijn generatie kreeg ik o.m. terug dat het boek een feest van herkenning is en dat het jongeren een goed beeld geeft van hoe het geweest is in de tijd toen hun (groot-)ouders jong waren.’

Het  grotere verhaal van deze roman heeft alles te maken met de crises waarin het van origine christelijke Westen zich nu bevindt. De vraag waar het heen moet met onze wereld houdt velen bezig. Het antwoord dat Rivka op die vraag geeft, zal misschien wat mager zijn voor wie meent dat er één antwoord is dat voor iedereen tot dezelfde keuzes en hetzelfde gedrag moet leiden. De waarde van haar antwoord ligt echter precies hierin dat zij de enige is die het geven kan, omdat alleen zij haar menselijkheid en liefde vorm kan geven zoals zij dat doet. De uitdaging voor ieder van ons is dat we op onze meest eigen wijze hetzelfde durven te doen.

De wind vertelt verhalen, zei mijn vader.

Fragment uit hoofdstuk 5 van ‘De opstanding van Rivka’

Als vader op weg was om te venten, at hij het liefst buiten, in stilte, zijn middagboterhammen en ik ging daar algauw in mee. Toen ik de eerste keer met hem op een van zijn eenzame plekken was en ik hem iets wilde vragen of zeggen, legde hij zijn rechterwijsvinger op zijn lippen en maande me met een zacht ‘ssssssjjjjjt…’ m’n woorden te laten voor wat ze waren. Vervolgens begon hij met diezelfde wijsvinger om ons heen te wijzen, naar de bomen, naar de blauwe lucht waarin witte wolken dreven, naar een vogel die voorbij vloog, naar een paar felgele boterbloemen die zacht heen en weer wiegden op een aangenaam briesje. Terwijl hij me wees op al die doodgewone dingen, maakte hij me met zijn gezicht waarop verwondering en blijdschap te lezen stonden, duidelijk dat die gewone dingen eigenlijk helemaal niet zo gewoon waren. En het wonder geschiedde ook voor mij. Ik hoorde vogels zingen zoals ik ze nog nooit gehoord had. Ik hoorde de wind met een zacht geruis door de bomen gaan en er welde een diepe vreugde in mij op. Vader wist wat er op dat moment in mij gebeurde, dat zag ik aan zijn blik. Hij legde een arm om mij heen en zei, met zijn mond vlak bij mijn oor en bijna onhoorbaar zacht, dat hij me een groot en erg belangrijk geheim moest vertellen. Een geheim waarvan maar erg weinig mensen wisten, maar dat je toch moest kennen als je gelukkig wilde zijn.

De wind vertelt verhalen, zei hij. De wind waait immers over de hele wereld en komt op plaatsen waar mensen niet kunnen komen. Hij waait door gebieden waar het bestaan goed is en mensen genieten van het leven. Maar hij gaat ook door streken waar oorlog woedt en mensen bang en ongelukkig zijn. Daarbij kan de wind ook nog eens erg goed horen en zien, veel beter dan mensen dat kunnen. En omdat mensen niet kunnen of willen geloven dat de wind kan horen en zien, houdt bijna niemand er rekening mee dat hij hun gesprekken kan opvangen en zelfs kan weten wat er in ze omgaat. Dat kan hij niet alleen bij mensen, maar ook bij dieren en zelfs van planten en stenen weet hij hoe het met ze is, wat ze pijn doet en wat ze blij maakt. Je zou misschien denken dat een bloem maar een bloem en een steen maar een steen is, maar de wind weet wel beter! Bomen zijn de grote vrienden van de wind. En net zoals een radio onzichtbare golven kan opvangen en kan laten horen, zo vangen bomen de verhalen van de wind op en vertalen die in een zacht gefluister dat iedereen wel kan horen, maar dat maar weinig mensen verstaan. Want het is geen gewone taal die uit dat gefluister opklinkt en er zijn geen woorden die je kunt uitspreken en opschrijven. Maar als je goed luistert wéét je wat de wind je vertellen wil. Ook kun je tegen de wind zeggen wat er in je omgaat en wat je niet zomaar aan iemand kwijt kunt. En daar heb je dan geen woorden voor nodig, want de wind begrijpt je heel goed zonder woorden.

Dat zei mijn vader toen allemaal tegen mij en als ik nu, na al die jaren, met mijn ogen dicht naar de wind luister, is het alsof hij weer heel dichtbij is. En soms denk ik dat de wereld waar ik dan ben echter is dan de wereld van alledag.

De officiële presentatie is op zaterdag 26 oktober om 15.00 uur in De Drie Ranken, Eglantierlaan 202 in Apeldoorn. Laat het weten als je erbij wilt zijn. En laat het weten als je een exemplaar (of een aantal exemplaren) voor €10,00 per stuk wilt reserveren.

Laat je weer eens voorlezen.

Dirk van de Glind: ‘Mijn eigen social deal: Ik laat me graag uitnodigen om bij jou thuis, bij familie of vriendengroep, voor te lezen uit een aantal van mijn boeken. Ook uit ‘De opstanding van Rivka’, de roman die eind oktober zal verschijnen. En natuurlijk ga ik vragen en een goed gesprek niet uit de weg. Zo maken we er samen een plezierige en inspirerende bijeenkomst van. Jullie nemen samen m’n reiskosten (retour vanuit Apeldoorn) voor jullie rekening, maar wie ter plekke een boek van me aanschaft mag het betreffende bedrag van de aankoopprijs aftrekken. Deal?’