• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Zen » Dick – vertrouwen (1)

Dick – vertrouwen (1)

23 januari 2021 door Dick Verstegen

Een goede bekende van ons doodde zichzelf onlangs. Met een touw en zo geregisseerd dat de mensen die haar zouden vinden, schriftelijk werden ingeseind en dus eerst de politie kon worden gewaarschuwd. Ze zag leven niet meer zitten.

Als het om vertrouwen gaat, komt vroeg of laat de ’tegenvraag’ aan de orde waarover mijn eerste alinea gaat: wat als iemand geen enkel vertrouwen meer lijkt te kunnen opbrengen en zelfdoding als de enige voortgang van zijn/haar leven ziet? Ik ga die vraag niet uit de weg, maar wil me -in het verlengde ervan- eerst bezighouden met een andere essentiële wedervraag: waarop of waarin kan vertrouwen überhaupt zijn gebaseerd?

Goeroe’s en andere levensleraren houden je voor dat je je het beste kunt overgeven aan het leven zelf. Probeer je krampachtige neiging om de dingen in de hand te houden ‘los te laten’. Ga er maar aan staan. Ook en juist voor mensen die in een diepe depressie terecht gekomen zijn, werkt dit gewoonlijk van geen kant. Wat de goeroe’s eigenlijk zeggen is: vertrouw nou maar. En ze zeggen dat tegen mensen die dat nou juist niet kunnen.

Het waarop en waarin wordt zelden ingevuld omdat het niet concreet te maken is. ‘Het leven zelf’ als vertrouwensbasis is een dooddoener. Net als het Don’t push the river, de rivier waartegen je niet kunt duwen. We kunnen als grond voor ons vertrouwen ook God in vullen, Tao, de Geest of de bron van alle zijn. Maar wie echt klem zit, is daar meestal ook niet echt mee geholpen. En toch… Wie goed kijkt, ziet dat je leven ‘zichzelf’ leeft. Jouw ‘eigen inbreng’ is nogal beperkt. Er is een hand in je leven die niet van jou is. Geen regisseur met een bedoeling. Maar een verrassende stroom van gebeurtenissen, zonder plot.

Met jullie welnemen citeer ik nu een stukje uit mijn boek De tocht van het hart: ‘Ik zit in de boot van mijn eigen leven, ben passagier en bemanning, ben de boot zelf. Mijn vaarplan leidt tot tal van zwenkingen, maar zeil en roer kan ik uiteindelijk slechts ter beschikking stellen van de golfstroom van de tijd, de dynamische beweging van mijn leven. Wat ik wezenlijk ben ziet dat mijn relatieve bestaan alleen beweging en verandering is en dat ik daar maar één antwoord op heb: daarin zonder voorbehoud meegaan. Daar één mee zijn, smelten als een ijsblokje in een glas water.’

Het vertrouwen waarom het gaat kent dus geen grond. Het is grondeloos. Het is de diepte van je leven inspringen zonder dat je weet of er iemand staat om je op te vangen. De basis van dit vertrouwen valt slechts te ontlenen aan het besef dat er altijd alleen en uitsluitend dit moment is. Iets anders is er echt niet. Maar IN dit moment zijn we volkomen vrij, ongeacht de vraag of wij een vrije wil hebben of niet. En na elk moment komt een volgend. Een compleet mysterie. We zijn in staat om dit te ‘zien’ in de zin van: ondervinden, beleven, ervaren. Zie: er valt geen gat in de werkelijkheid, noch in de tijd.

Zodoende zegt de befaamde Osho in de inspiratiemail van 9 december: ‘Vertrouwen betekent niet dat alles wel goed komt, maar dat alles al goed is. Vertrouwen kent geen toekomst; vertrouwen kent alleen het heden. Op het moment dat je aan de toekomst denkt is er al wantrouwen.’ Een mooie goeroe-uitspraak die m.i. wel klopt. Maar wees niet bereid die klakkeloos te geloven. Ga af op je eigen inzicht.

Onze kennis kende dit thema van haver tot gort. Wie weet of zij zich niet heeft overgegeven aan ‘het leven zoals het is’? Als we de dood als onderdeel van ons leven zien, dan verdwijnt de tegenstelling. Wij zijn gewend vertrouwen te koppelen aan (voort)leven, verwondering, vreugde en vrede en een dergelijk vertrouwen wensen we iedereen toe. Maar vertrouwen lijdt niet per definitie een nederlaag als iemand weloverwogen de eigen dood kiest.  Ook dat is een sprong in het diepe.

Morgen: vertrouwen 2

Categorie: Columns, Dick Verstegen, Geluk, Zen Tags: de tocht van het hart, leven zelf, overgave, Tao, zelfdoding

Lees ook:

  1. Dick – vertrouwen 2 (niet)
  2. Dick – Vertrouwen (3)
  3. Meester Tja 50 – De wijze aanvaardt zijn weigering
  4. Meester Tja 70 – Waarom de wijze niet weigert

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Henk Molenaar zegt

    23 januari 2021 om 20:23

    Vertrouwen heeft een sterk christelijke connotatie. Klaarblijkelijk zijn we als Nederlandse boeddhisten nog erg sterk verbonden met de Here Jezus. Uiteraard de babyboomers die niet anders als zodanig zijn opgevoed. Hoewel achteraf controversieel was ik bij toeval aanwezig bij het eerste bezoek van Namkha ‘rinpoche’ in de Ruimte aan de Amstel in Amsterdam. Hij maakte op bijzondere wijze duidelijk dat onze gedachten en onze gevoelens niet onszelf is. Eigenlijk dus illusie. Ook van erg dichtbij heb ik suïcide meegemaakt (‘jezelf doden’ is een meer metafysische (on)mogelijkheid) en daarbij draaide het om ernstig geestelijk lijden. De behandeling daarvoor in het westen is m.n. vanuit de psychologie en eventueel psychiatrie, soms gelukkig succesvol. Beide stromingen zijn juist gericht op het erkennen en versterken van het ego. In de tekst lees ik “Jouw eigen inbreng is nogal beperkt” als zijnde juist, “Vertrouwen betekent niet dat alles wel goed komt, maar dat alles al goed is”, klinkt ook overtuigend.
    “Ga af op je eigen inzicht” klopt juist niet. We zijn allen beperkt en onwetend, hoe kunnen we vertrouwen op onze gedachten en emoties? Juist dat zijn de valstrikken die ons in samsara houden. Iemand die weloverwogen de eigen dood kiest is per definitie een nederlaag, dus een verliezer, voor de maatschappij maar ook voor de persoon zelf. Het zou bizar en wellicht misdadig zijn om dat anders te zien. Alle levende wezens zijn kostbaar…Het is erg spijtig maar suïcide is altijd een ernstig verlies en valt nooit goed te praten. Het leven niet meer zien zitten, in Nederland….(vele buitenlanders denken dan huh?) het gebeurd circa 5 keer per dag..weg vertrouwen. In het boeddhisme wordt ook wel gesproken over de 8 wereldse Dharma’s zoals hoop en angst……… Suïcide echt een groot verlies….vol met ego; ik.mij en mezelf.

  2. Sonja Jodo Nijon zegt

    24 januari 2021 om 09:46

    Wat een mooie, liefdevolle en wijze woorden en waarnemingen… Waar de diepte van waarlijk beleven in meeresoneert. Het vertrouwen is niet iets stabiels, het moet elk moment opnieuw aangegaan worden vanuit je diepste ongrond. De zelfgekozen dood als sprong in het diepe, zonder oordeel maar in nabije verbinding.

    Ik heb een paar jaar terug een suïcidale 56-jarige vrouw de laatste 48 uur van haar leven begeleid, tot en met het drankje van de vrijwillige euthanasie. Heb haar zien opleven omdat ze in verbinding en vertrouwen die sprong mocht en kon maken, met de zegen van haar priester. Ze geloofde in God, in de spirituele dimensie van haar leven, stond open voor zen, maar het leven bracht elk moment pijn in haar ziel. Het afscheid van haar hond raakte haar het diepst. Hij legde z’n kopje op haar schoot toen de slaap haar overnam. Ze ging in vertrouwen, en wij, om haar heen, ontvingen dat vertrouwen.

    Ze gaf me haar rozenkrans die ze sinds haar jeugd bewaarde en die haar soms wat steun gaf.
    Elke dag kijk ik er even naar. Gaan in vertrouwen… Alleen dit moment… Niet vooruitkijken, niet terugkijken… Hier zijn in elke sprong die we aangaan. En dan is er alleen maar lichtheid.

    Dankjewel Dick voor dit mooie stuk. Het helpt me de essentie van het leven te leven. Ook vandaag weer.

    Gassho 🙏

  3. Auke Leistra zegt

    24 januari 2021 om 11:20

    “… als iemand weloverwogen de eigen dood kiest.”
    Weloverwogen door wat, door wie? Door het ik?
    Weloverwogen middels wat? De gedachten? Van dat ik?
    Doden is tegen de voorschriften, toch?
    Maar ja, zoals ze vroeger wel zeiden: “Er mag zoveel niet!”
    Een moeilijke materie…

  4. Giel Geldof zegt

    24 januari 2021 om 21:59

    Wat zou het fijn zijn om een goeroe te treffen die werkelijk kan luisteren. “Het leven niet (meer) zien zitten”, daar kan een mens (echt) mee worstelen. En als we het daar met elkaar over hebben gaat er vaak een wereld open. Herkenning betekent dan erkenning van het gevoel en de gedachte aan verlossing. Wat me zo’n verdriet doet is, om uit het verhaal te begrijpen, dat een mens zo bij zichzelf blijft in het besluit om het leven te beëindigen. En dat het ook zo in eenzaamheid wordt beëindigd en op deze wijze met een plan om de nabestaanden niet onnodig te schokken. Een zelfgekozen dood kan een uitkomst zijn als de omstandigheden daar naar zijn. Maar dit verhaal beneemt mij de adem vanwege de eenzaamheid waarin dit levenseinde waarschijnlijk heeft plaatsgevonden.

  5. Peter C. Hendriks zegt

    25 januari 2021 om 14:26

    Vertrouwen doet me denken aan schapen die door de herder geleid worden. De schapen volgen zonder protest de herder en elkaar. Maar, ook in Nederland zien we dat er steeds meer wolven op de loer liggen. Ook de herder kan dat niet altijd voorkomen en vallen er op een gruwelijke manier slachtoffers. Vertrouwen lijkt me niet iets boeddhistisch. Is het gezegde immers niet: “iets is pas waar als je zelf het onderzocht dat het waar is?” Of is het vertrouwen in dit geval eigenlijk berusting?

Primaire Sidebar

Door:

Dick Verstegen

Columnist Dick Verstegen is zenleraar en oud-hoofdredacteur van de VNU dagbladen. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2025 – dag 129 – vrede en alle goeds
    • De dood van de paus
    • Seks: Joodse posities in Joods Museum Amsterdam
    • Paus Leo XIV – ‘help ook elkaar om bruggen te bouwen – met dialoog, met ontmoeting’
    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.