Op 25 februari is de website Dutch Studies on South Asia, Tibet and classical Southeast Asia online gegaan. Deze website brengt het onderzoek in kaart, uitgevoerd door Nederlanders die vanaf de 17e eeuw Zuid-Azië en Tibet hebben bezocht en bestudeerd. Onderzoek met betrekking tot Zuidoost-Azië wordt opgenomen voor zover het de invloedssfeer van de Zuid-Aziatische cultuur betreft.
Het belang van de site: het bij elkaar presenteren van het onderzoek dat in Nederland is gedaan op het gebied van de Zuid-Azië, Tibet en klassieke Zuidoost-Azië studies. Deze informatie was voorheen verspreid te vinden in bv. In Memoriams, feestbundels, catalogi, in indexen op tijdschriftafleveringen. En op de persoonlijke webpagina’s van de diverse Nederlandse universiteiten, of was slechts bij de auteur bekend. De website geeft snel antwoord op de vragen zoals, wie hebben zich met dit onderzoeksgebied bezig gehouden en wat hebben ze gedaan en gepubliceerd.
In eerste instantie waren de onderzoekers kooplieden, missionarissen of zendelingen, en ontdekkingsreizigers die meevoeren met de VOC schepen en vaak afwisselend in Zuid-Azië en Zuidoost-Azië verbleven. In hun berichten, gepubliceerd als reis- en ooggetuigenverslagen, vinden we een eerste blijk van de wens de talen en culturen waarmee men in contact kwam, te leren kennen. In de 18e eeuw volgde een eerste kennismaking met Tibet. Deze kennismaking zou door de slechte geografische en politiek toegankelijkheid van het land pas in het begin van de twintigste eeuw worden voortgezet.
In tweede instantie en in grotere getale waren en zijn de onderzoekers wetenschappers verbonden aan een Nederlandse universiteit. De academische bestudering van de Zuid-Aziatische talen (m.n. het Sanskrit) en culturen bleef lang onderdeel van de Oosterse Talen in het algemeen en van de vergelijkende taalwetenschap. Met de benoeming in 1865 van de eerste Nederlandse hoogleraar in het Sanskrit te Leiden, prof. Hendrik Kern, werd er een meer solide basis gelegd voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs op dit terrein. Andere universiteiten volgden en de 20e eeuw laat een toename zien van het aantal leerstoelen in andere disciplines, zoals de archeologie, boeddhologie, Indiase filosofie en Tibetaans, Dravidische talen, de moderne geschiedenis van Zuid-Azië, de moderne Indiase talen en de niet-westerse sociologie en antropologie.
Deze onderzoekers hebben hun (reis)ervaringen, studies en onderzoek vastgelegd in talrijke en zeer verschillende publicaties. Deze publicaties betreffen de vakgebieden taal- en letterkunde, kunst en archeologie, geschiedenis, sociologie, antropologie, politicologie, religie en filosofie. De website Dutch Studies on South Asia, Tibet and classical Southeast Asia geeft een overzicht van deze diversiteit aan auteurs en hun publicaties. De meest uiteenlopende onderwerpen komen aan bod: van Vedische syntaxis tot kinderarbeid in Gujarat en van boeddhistische meditatie tot erotische kunst, etc.
Het hoofddeel van de website is alfabetisch op auteursnaam gerangschikt. Om een auteur enigszins te kunnen plaatsen zijn korte biografische gegevens opgenomen, gevolgd door een chronologisch overzicht van de publicaties. Onderzoekers die een gedeelte van hun carrière hebben bijgedragen aan de Nederlandse studies op het gebied, worden alleen voor dat gedeelte opgenomen.
Een eerste initiatief voor een dergelijk overzicht werd genomen ter gelegenheid van The VIIth World Sanskrit Conference in Leiden in 1987. De initiatiefnemers waren mevrouw drs. H.’t Hart en mevrouw drs. M. Oort van de bibliotheek van het Instituut Kern. Met medewerking van E.A. Kuijper hebben zij veel werk verricht, waar de huidige samensteller Dory Heilijgers dankbaar gebruik van heeft gemaakt. De oorspronkelijke opzet van een gedrukte bibliografie is losgelaten en omgezet in een website die voorlopig eens per maand een update krijgt met nieuwe auteurs.
Het Instituut Kern is het nationale expertisecentrum voor Zuid-Azië en de Himalaya, meer in het bijzonder India en Pakistan, Tibet en Nepal, Bangladesh en Bhutan, Sri Lanka en de Malediven. Binnen het instituut richten onderzoek en onderwijs zich op de talen en geschiedenis, filosofie en godsdiensten, kunst en materiële cultuur van Zuid- en Centraal Azië. De collectie van het Instituut Kern biedt bronnen voor een zeer breed spectrum benaderingen van de cultuur van India en omringende landen.
Hendrik Kern
Het Instituut is in 1925 gesticht door de sanskritist en archeoloog prof. J. Ph. Vogel. Hij noemde het naar Hendrik Kern, die vanaf 1865 de eerste leerstoel Sanskrit in Nederland bezette, en de basis gelegd heeft voor de wetenschappelijke bestudering van talloze aspecten van de Indiase beschaving, zoals die tot de dag van vandaag in Nederland beoefend wordt.
De bibliotheek van het Instituut Kern, onderdeel van de Universiteitsbibliotheek van Leiden, is in Nederland de voornaamste onderzoeksbibliotheek voor Indologische studies. De collectie bestaat uit ca. 60.000 boeken en 150 lopende tijdschriften op het gebied van de talen en culturen van Zuid- en Centraal-Azië. Daarnaast zijn er de bijzondere collecties en een afgesloten collectie betreffende de kunst en religie van Zuidoost-Azië, met name Indonesië. De boeken en tijdschriften van het voormalige Documentatiecentrum Zuid-Azië zijn in de collectie geïntegreerd.
De huidige samensteller van de website, dr. Dory Heilijgers, studeerde Indo-Iraanse talen en promoveerde op een Hindu Tantrische Sanskriet tekst. Vijfendertig jaar was zij werkzaam in een Indologische bibliotheek, tot aan 1993 in Utrecht en daarna in Leiden. Vanaf 1998 was zij daar wetenschappelijk bibliothecaris van het Instituut Kern.
Heilijgers: ‘Ik kende daardoor zowel het vakgebied goed, maar ook de gebruikers van zo’n specialistische bibliotheek. Voordat ik in Leiden wetenschappelijk bibliothecaris werd, werkte ik daar samen met de dames ’t Hart en Oort. Zij hebben samen het eerste initiatief genomen om een dergelijke bibliografie samen te stellen. Ik weet dus al heel lang van de voornemens om zoiets op te zetten. Vanaf maart 2012 heb ik inhoudelijk het werk voor de website gedaan en heb zo hun werk voort kunnen zetten. Ik heb een belangrijke wijziging aangebracht door niet alleen de mensen op te nemen die op het strikte Indologische vakgebied werkzaam zijn, maar ook de Tibetologen en de mensen die binnen de niet-westerse sociologie en antropologie zich richten op Zuid-Azië. Bovendien heb ik alles in een modernere vorm gegoten. Ik sta trouwens ook zelf als auteur op de website genoemd.’
‘Al het werk is gedaan in overleg met de nog levende auteurs. Zij kregen het verzoek om informatie te leveren. Of ik heb ze een eerste concept gestuurd met het verzoek dit te controleren. Wat de overleden auteurs betreft heb ik, uitgaande van de lijsten mij aangeleverd door t Hart en Oort, veel speurwerk gedaan in de Universiteitsbibliotheek Leiden. Hoeveel tijd zij er zelf in de jaren tachtig aan besteed hebben weet ik niet. Updaten zal ik voorlopig zelf doen. Er staan nog vele mensen in de “wacht” die moeten worden toegevoegd. De reacties zijn zeer positief. Men vindt het een goed initiatief en veel informatie wordt zo toegankelijk gemaakt. Uit het buitenland enkele reacties ontvangen eveneens positief, maar ik denk dat een grotere bekendheid in het buitenland nog moet volgen.’
De uitvoering van het project is deels gefinancierd door de Stichting J. Gonda Fonds van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen te Amsterdam. De kosten voor het ontwerp en het onderhoud van de website worden gedragen door de Vereniging Vrienden van het Instituut Kern. Het ontwerp voor de website is door het bedrijf Impres gemaakt, in overleg met de Alied de Cock (secretaris van de Vereniging Vrienden van het Instituut Kern) en Dory Heilijgers.
Zie de website en de site Vereniging Vrienden van het Instituut Kern
Peter van der Werfff zegt
Prachtig werk, Dory!
Mooie foto ook, trouwens.
:-)