• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Het altaartje van de tussengod

Het altaartje van de tussengod

26 juni 2024 door Peter Pijls

Maizuru, 8 augustus 2005. De Japanse zomer heet en vochtig. Familiebezoek twee dagen na aankomst afgewisseld met een uitje naar Osaka. De ontvangst hartelijk als gewoonlijk. Uitgelezen voedsel, een traiteur bracht sushi van 8 euro per stuk, Wagyuvlees dat 200 euro de kilo doet.

Bus naar Osaka. De inwoners zoals aangekondigd innemend, direct, bijna brutaal vergeleken met de wat snobistischer Kyoto-Japanners die de geest van de oude keizerlijke hoofdstad nog ademen.

De hitte deed m´n spieren goed. Iedere dag van 9 uur ´s ochtends tot 21.00 uur ´s avonds voornamelijk te voet de stad verkend. Op straat de plaatselijke specialiteit inktvisballen geprobeerd. In yakitori-eetcafe´s geroosterd vlees met koud bier.

Businesshotel in een achterbuurt, 20 euro per nacht. Veel daklozen van de fatsoenlijke soort. Gaf een oude man op een stuk karton bier en sigaretten uit een 7-11. Een andere zwerver stond op, boog voor me en begon traag te applaudisseren. Gene. T. zegt dat Japanners nooit iets geven aan daklozen, omdat de idee van caritas hier nauwelijks bestaat.

Paleizen van warenhuizen met fantastische collecties.

Veel drinken tegen de hitte. In Maizuru koopt otosan iedere dag Kirhin Classic-bier voor me. En of ik Dimple scotch lust.

Makkelijk aanspraak in de yakitori´s in Osaka. Werd op m´n schouders geramd door een salaryman toen ik onthulde dat ik een Japanse vrouw had. Pasfoto´s. Complimenten voor moeder en zoon. Gratis sake.

Na 22.00 ´s avonds is op straat bijna iedereen bezopen. Niemand lastig, misschien ook dankzij politie te fiets. Kan me een beetje redden met m´n Japans. De weg vragen is al geen probleem meer. Gesprekjes over familie en werk lukken ook wel.

Terug in Maizuru bezoek van N. uit Tokyo. Genoeglijk. Fascinerend de status die ze kennelijk ontleent aan haar goede baan en haar vrijgezelle status. Ze zorgt voor haar vader, een weduwnaar. Ook bezoek van Y. en haar schattige zoontje. Y. is JAL-stewardess, geniet het bijbehorende uiterlijk, is charmant en griezelig goed gemanierd.

Elmer wordt behandeld als het spreekwoordelijke keizerlijke kleinkind, vooral door oma. Iedere avond vuurwerkpijltjes afsteken, veel ijs en meloenen. De natuur. Vanuit de woonkamer met tatamimatten uitzicht op beboste heuvels, iedere dag andere kleurschakeringen in de dichte bamboebomenzee.

Ik wil de heuvels in, maar T. vindt dat niet OK. Beren, slangen, wilde varkens. Ze bedoelt dat ze schrik heeft van de kami, de geesten die daar huizen. Ik ga toch. Stuit op een open plek in het bos met een shintoschrijntje, opgedragen aan de plaatselijke bosgeest. Een duistere plek.

Otosan zei later dat ik er beter niet kon komen, vanwege de beren. Hij bedoelde dat ik daar niets te zoeken had. De bosgeest zou me wel eens niet kunnen diggen. Iets zegt me dat hij gelijk heeft. Animistische reflex die ik kennelijk snel overneem. En toegegeven: het was er spooky.

Bezoek aan het familiegraf. Ik claimde meteen een plekje, diende een officieel verzoek in bij otosan. Hij reageerde niet afwijzend, maar volgens mij choqueerde de directheid van mijn vraag hem. Dood = taboe.

Maakte de fout bij het graf een stapel oude stenen te onderzoeken op de aanwezigheid van urnen. T., ontdaan: ´Je moet je verontschuldigingen aanbieden.´ Dus ik gomenasai zeggen tegen de geesten van de voorouders, want die stapel keien was van het oudste familiegraf.

Elmer zit met otosan naar een tamelijk foute samuraifilm te kijken. Er wordt onthoofd, doorstoken en gekliefd. Hij kijkt er onbewogen naar. Lees De Waterhandel van John David Morley. Klassieker over de hostessbars in Tokyo. Vooral interessant door de uitleg van klassieke Japanse begrippen als uchi (familie) en giri (sociaal evenwicht).

Verder is die Morley een beetje te veel de blanke vrijgezel die verdrinkt in foute bars en dito dames. De geschetste sfeer van het traditionele Japan een beetje achterhaald. Jonge Japanners die ik spreek zijn nogal open, proberen Engels te spreken en ze flirten openlijk. Dat was zeven jaar geleden heel anders, toen ik hier voor het eerst was.

Help oakasan in de keuken met paprika´s snijden. De familie heeft een rijstveld en moestuinen. Alleen voor vlees, vis en zuivel gaan ze naar de winkel, zoals zoveel plattelandsjapanners. Vandaar al die dure Toyota´s en BMW´s, is de uitleg van T.

Vader was tot drie jaar geleden vice-president bij een plaatselijke zakenbank. Nu is hij fulltime rijstboer en tuinder. En die verandering van rol lijkt hij heel vanzelfsprekend te vinden. Zijn vader en grootvader en overgrootvader waren rijstboeren. Het traditionele huis dat hij bewoont werd tachtig jaar geleden door zijn vader gebouwd als boerderij, van eigen hout, zo´n dertig centimeter zwevend boven de grond op stenen palen.

In de relikamer een boeddhistisch en shintoistisch altaar. De portretten van overgrootvader en overgrootmoeder hebben ereplekken. Eerbetoon ook aan de keizer van rond de jaarwisseling. Beeld van een lachende boeddha, maar dat zie ik volgens T. verkeerd.

Volgens haar en otosan betreft het een soort tussengod. Idem dito de altaartjes die je buiten overal ziet. Niet shintoistisch, niet boeddhistisch. Nee, voor de ´tussengod´. Het animisme, dat wil wat.

Net in het duister sigaretten getrokken uit een automaat verderop. Begrip voor het ontzag en de angst voor de natuur die hier leeft. Peilloze duisternis. Overal het koor van de krekels, stromende beekjes. En nu, plotsklaps, een gordijn van regen. Wachten op de eerste bevrijdende donder en bliksem.

Categorie: Boeddhisme, Columns, Peter Pijls Tags: giri, Japan, otosan, tussengod, uchi

Lees ook:

  1. De parafernalia van de Oosterse wijsheid
  2. Sloten met witte zwanen
  3. God had wel een spandoek met rode letters
  4. B’eter: Poké bowl of boeddha bowl

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Marcel zegt

    27 juni 2024 om 08:24

    Mooi!

Primaire Sidebar

Door:

Peter Pijls

Peter Pijls werkte 23 jaar als journalist. Een optelsom van verslavingen en andere psychische kwetsbaarheden maakten hem juridisch arbeidsongeschikt. Op zijn tiende viel hij van zijn katholieke geloof af. Sindsdien is hij dolende. Peter vindt de meeste boeddhisten best aardig. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Paus Leo XIV – ‘help ook elkaar om bruggen te bouwen – met dialoog, met ontmoeting’
    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet
    • Vrijdag Zindag – Wat Schoof had willen zeggen
    • Je kunt niet gezond zijn op een zieke planeet
    • Het pad uit het woord

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.