Vandaag wordt in de boeddhistische wereld Vesak gevierd. Vesak is de belangrijkste feestdag in het boeddhisme. In 1991 heeft de Verenigde naties deze dag als een officiële feestdag erkend. De datum van Vesak is fluctuerend omdat het op de volle maan valt in de maand Vesaka. De telling is volgens de maankalender. Meestal valt het in mei of juni. Voor ons in het Westen is dit een nieuw feest zoals ook het Suikerfeest nieuw is en Loy Kratong. Met de komst van mensen uit andere landen en andere culturen maken we ook kennis met andere feestdagen.
Wat wordt er gevierd met Vesak?
De verjaardag, de sterfdag en het verlichtingsmoment van de Boeddha. Drie in één dus.
De geboorte van de Boeddha vond plaats in Lumbini. In landen zoals Thailand en Myanmar vinden er processies plaats en heeft iedereen een vrije dag. Het is een groot tempelfeest. De verlichting van de Boeddha vond plaats in Bodhgaya. Daar werd een Boeddha geboren, een ontwaakte. De Boeddha overleed in Kushinagar in India.
Voor de westerse mens is het vooral een innerlijk feest. Te vergelijken met Pinksteren in het christendom. Het feest van de verlichting. Het feest van de heiligende geest, van zuiver bewustzijn, van mededogen en wijsheid.
Verlichting wordt omschreven als de beëindiging van alle angst en zorgen, van alle narigheid, maar ook als de ervaring van volkomen geluk en tevredenheid. Woorden zullen wel altijd te kort schieten, maar het lijden was overwonnen.
De Boeddha kende geen donkerte meer, zijn geest was volkomen helder en vrij. Boeddha ervoer dit als mens, hij was geen god of een hemels wezen, en dat betekent dat deze ervaring ook voor ons mogelijk is. Wat voor één mens mogelijk is, is voor alle mensen mogelijk.
Mettavihari noemde ieder moment van helder aanwezig zijn een verlichtingsmoment. Als we niet handelen uit verlangen of afkeer zijn we vrij. En is er ruimte voor wijsheid om zich te tonen. Zo wordt donkerte en leed overwonnen.
2556 jaren na de Boeddha’s verlichting gedenken en danken wij de Boeddha onder vele namen:
De Smetteloze,
Degene die op eigen kracht verlichting vond,
Degene die vol van wijsheid was en eminent gedrag,
Degene die de juiste weg is gegaan n.l. het achtvoudige pad naar Nibbana,
De kenner van alle werelden,
De onovertroffen leraar van mensen en goden,
De Ontwaakte,
De Gezegende,
De Boeddha.