• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » De neushoorn

De neushoorn

17 januari 2019 door gastauteur

‘Looking into the world / I see alone a chrysanthemum, / Lonely loneliness, / And death approaches. / Abandoned by guru and friend, / I stand like the lonely juniper / Which grows among rocks, / Hardened and tough.

Loneliness is my habit- / I grew up in loneliness. / Like a rhinoceros Loneliness is my companion- / I converse with myself. / Yet sometimes also / Lonely moon, Sad and Happy / Come together.

Do not trust. / If you trust you are in / Others hands. / It is like the single yak / That defeats the wolves. / Herds panic and in trying to flee / Are attacked. / Remaining in solitude / You can never be defeated. / Do not trust, / Trust is surrendering oneself. / Never, never trust.

But be friendly, / By being friendly towards others, / You increase your non-trusting. / The idea is to be independent, / Not involved. / Not glued, one might say, to others. / Thus one becomes ever more / Compassionate and friendly. / Whatever happens, stand on your own feet / And memorize this incantation: / Do not trust.’

Chögyam Trungpa, 25 November 1969

De neushoorn

Na een heftige en chaotische periode in mijn leven (gelukkig pre-internet, zonder social media) kreeg ik de bundel Mudra in handen, en het voorgaande gedicht maakte diepe indruk op mij. Het eerste vers beschreef als het ware mijn melancholische gesteldheid. Het volgende vers begon met de waarschuwing geen blind vertrouwen te hebben, want het was goed om alleen te leven en je niet afhankelijk op te stellen van wat anderen vinden. Ik las dat, terwijl in de kringen waarin ik toen verkeerde het leven in een commune juist als belangrijk werd beschouwd. Hier werd een andere levenswijze getoond met de neushoorn als symbool van onafhankelijkheid, vriendelijkheid, mededogen en moed.

Dit beeld sprak mij aan, en het was een aansporing om op zoek te gaan naar de betekenis daarvan. Ik vertrok naar Samye Ling, Schotland, en leerde mediteren. Mijn leven kreeg een andere wending. De oproep om niet alles zomaar aan te nemen, deed mij besluiten om de talen waarin de Canon was opgeschreven, te gaan studeren, opdat ik de teksten zelf zou kunnen lezen. Tijdens de studie ontdekte ik dat een neushoorn in het Sanskriet een ekacara (een ‘in eenzaamheid levende’) werd genoemd. In de oudste lagen van de Canon, de Sutta Nipata, is er een tekst met de naam Khaggavisāna Sutta, de leerrede over de hoorn van de neushoorn. Hier zou de eenzame zwerver naar de pracceka buddha verwijzen, een asceet die zelfstandig, zonder enige aanwijzing de staat van ontwaken heeft bereikt. In deze leerrede wordt de aspirant-asceet aangemoedigd zich te bevrijden van alle banden. Zoals een goede leerrede betaamt, worden alle obstakels naar vrijheid apart benoemd. In vers 42 wordt beschreven hoe men tevreden raakt met alles wat zich aandient. De thuisloze omarmt zijn lot en verdraagt alle gevaren. De boeddhistische versie van amor fati.

Het beeld van de neushoorn heeft − voor mij − zijn kracht niet verloren, en evenmin de oproep om wantrouwig te zijn ten aanzien van alle zintuiglijke prikkels en om daarvan op gepaste wijze afstand te nemen. Ik leef nu in de jungle van de stad en doe de dingen die ik nodig vind om te doen. Ik aanvaard dat ouderdom en dood bij het leven horen. Als ik mij terugtrek in een hoekje van het souterrain, weg van de waan van de dag en ik daar ga zitten, verzucht ik bij alles wat er zich aan mij voordoet: ‘Sudah − laat maar.’

Bronnen
Chögyam Trungpa, Mudra. Early poems and songs, p. 59. Shambhala Publications, 1972
Jan de Breet & Rob Janssen (vertaling en toelichting), De verzameling van korte teksten (Khuddaka-Nikāya). Deel I. Sutta-Nipāta & Dhammapada, p. 35. Rotterdam: Asoka, 2002
Jildi Mohamad Sjah portretfotoTekst Jildi Mohamad Sjah. Deze tekst verscheen eerder in het magazine van de Vrienden van het boeddhisme (VvB).

 

Categorie: Columns Tags: geloven, Jildi Mohamad Sjah, neushoorn, trust, vrienden van het boeddhisme

Lees ook:

  1. Tulpenboeddhisme – hoe het boeddhisme in Nederland wortel schoot
  2. M/V
  3. ‘Mijn leerlingen dekken mijn gedrag niet toe en ik verwacht dat ook niet van mijn leerlingen’
  4. Tweespraak – Psychotherapeut Rob van Boven en psycholoog Luuk Mur praten over…geloven.

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

gastauteur

diverse schrijvers 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het pad uit het woord
    • Het jaar 2025 – dag 128 – eigen vrijheid eerst
    • Boeken – De Vallei van Troost
    • ‘Gebruik de rechter niet als zondebok voor falend beleid’
    • Boeddha’s pleegmoeder is een voorbeeld voor boeddhisten op Moederdag

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.