Alles paste afgelopen zondagmiddag in het landelijke Terbregge in elkaar. De zon scheen, rood en geel gekleurde blaadjes dwarrelden over straat. Over het gebied hing een zondagssfeer, loom en lui.
Net toen ik de straat over wilde steken gebeurde het. Het duurde maar een paar seconden maar het was prachtig om te zien. Een jonge man op een oude zwarte fiets, zo’n fiets die niemand wil stelen, en achterop de bagagedrager een jonge meid. Benen naar één kant, rechtop, een arm losjes om haar vriendje heen geslagen. Hij reed mooi recht, ik heb zwalkerende duo’s gezien. Ze waren weg voor ik er erg in had. Ik stond zeker een minuut stil, daar in dat Terbregge. Wat prachtig, zei ik. Ze verdwenen uit mijn gezichtsveld en uit mijn leven. Zonder weet te hebben van die stilstaande man. Maar ik zag ze, in hun kracht.
Niet alle fietsende paartjes bekoren mij. Maar soms, heel soms, zoals de zondagmiddag, komt er zo’n stilleven voorbij. Wat is het toch dat mij zo raakt? Ik denk het vervoer op eigen kracht en de intimiteit. De stilte van de fiets ook. Er komt geen motor of brandstof aan te pas. Twee mensen die besluiten vooruit te gaan, op weg naar een bestemming waarvan ik het bestaan niet ken. Als de een stopt met fietsen, vallen er twee. Maar dat is niet aan de orde. Vol vertrouwen vervolgen ze hun weg. Is dat nou de vergankelijkheid, een fietser voorbij zien gaan? Is dat wat me diep in mijn hart raakt. Zij gaan, ik blijf. Zij blijven, ik ga.
Moge iedereen een lang leven hebben, gelukkig, gezond en vrij zijn, niemand uitgezonderd.
Vrede en alle goeds, zeggen de Franciscanen.
Moedig voorwaarts!
BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen is waargenomen, het abonnement op te zeggen. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren maar niet weten waartegen. Het boeddhisme de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. En zo gaat het maar door.
astrid zegt
hoi joop,
ik ervaar vergangkelijkheid natuurlijk ook in dualiteit.
het mooie(ik blijf hangen in mijn zin omdat ik mooie zinnen wil maken,dit ter zijde)opnieuw
het mooie aan vergangelijkheid(zie je nu komt het vanzelf)
is dat je iedere keer weer opnieuw de kans van ervaren krijgt.
en nog mooier is dat als je een beoefenaar in meditatie bent,dat je jezelf ook herinnerd dat je er gewoon op kunt vertrouwen.
zo mooi als het stel dat in de verte verwijnt,zo verdwijnt ook jou treurend gevoel over het verlaten van je vriend.
het gaat idd niet om boedah,of wie dan ook maar het herkennen van ons zelf,het erkennen van onze gevoelens en dat verwelkomen en compassie mee hebben,in dit geval
vraag jezelf af wat er zo triest kan zijn? of simpelweg verheug je op zijn nieuwe veranderingen! kop op!
Joop Ha Hoek zegt
Dank je wel voor je vriendelijke woorden. Fijn dat je het BD leest.
astrid zegt
leuk je laatste zin trouwens,moge iedereen gelukkig zijn,ook zonder boeddha.
het valt me op omdat ik vanaf het begin al tegen de zin in de aankondiging van de nieuwsbrief ” moge iedereen gelukkig zijn vooral jij” aanhik.
ook het treuren hoort bij het gevoel wat wij het liefst voorbij zien gaan,sta jezelf toe te treuren en denk dan aan de zin in de nieuwsbrief… ” moge iedereen gelukkig zijn,ook jij”
Joop Ha Hoek zegt
Ik ben niet treurig of verdrietig, Astrid. In mijn column geef ik de gevoelens van dat moment door en mijmer over die verrekte vergankelijkheid. Mijn wens over gelukkig zijn is voor mij een pijler, ik wens echt iedereen, zonder uitzondering toe gelukkig te mogen worden. Mezelf ook overigens. Ik stuurde eens een mailtje naar een organisatie en besloot die mail met mijn wens. Even later belde de directeur mij op. De wens was het hele bedrijf door gegaan en iedereen had er zo z’n eigen beleving bij. Ik weet niet of op de gevel van een imposant kantoorpand nu de spreuk hangt. Maar misschien is er wel een zaadje geplant. Zag je die prachtige cartoon bij deze column? Als je dit kan maken zorg je ook voor geluk: genieten van. Fijne dag nog.
astrid zegt
zeker zag ik die,prachtig!,net zoals je mail van je verhaal met je wens. en nog zoveel dingen meer…..
ik dank jou ook voor je vriendelijke woorden en dat jij in het bd schrijft.
ook een hele fijne dag nog.
Henk zegt
je ziet een stel op een fiets en geeft er een interpretatie aan. Je geest creëert een hersenspinsel. Je klampt eraan vast, het veroorzaakt lijden. Alle ervaringen worden op die manier in de geest beoordeeld en opgeslagen. Het is maar een interpretatie, niet de werkelijkheid. Mensen wordt wakker! Boeddhisme is bewustworden. Dromen zijn bedrog en het idee van vergankelijkheid ook.
Sjoerd zegt
Henk, werd jij gelukkig van jouw reactie?
Joop, wat een mooie “fiets”. Ik denk op slag aan de mijne van heel lang geleden. Heerlijk!
Henk zegt
Sjoerd,
Het was maar een reactie. het geluk zit niet in die fiets of ergens anders buiten jou. Laat je niet gek maken door je hersenspinsels, ook al vind je ze heerlijk.
Sjoerd zegt
De hersenspinsels zijn van jouw Henk.
Wat mij betreft maken mensen op de weg heel gewone, mooie dingen mee en hebben heel gewone, mooie herinneringen, niets menselijks is ze vreemd.
Kees Moerbeek zegt
Hallo Henk,
Even deze hypothetische, maar realistische situatie:
Terwijl je midden op een zebrapad staat, stormt met hoge snelheid een auto op je af. Je geest creëert een hersenspinsel.
Vraag: Wat doe je?
a. Je rent voor je leven;
b. Je denkt: ‘Het is maar een interpretatie, niet de werkelijkheid.’
In het Nederlands bestaat het gezegde, het zou een Zen-wijsheid kunnen zijn: ‘Beter blo(de) Jan, dan do(de) Jan.’
Negen diepe buigingen :-)
Henk zegt
Hallo Kees,
Je hebt natuurlijk gelijk. Met een hersenspinsel bedoel ik een door onze zintuigen waargenomen ervaring die door onze geest mooier of slechter wordt gemaakt en dus niet met de werkelijkheid overeenkomt. We hebben als mens de neiging om dingen beter of slechter te maken en vervolgens gaan we eraan vastklampen. We zijn ons er vaak niet van bewust maar dat vastklampen is een oorzaak van lijden.
Ik wilde slechts duidelijk maken dat we moeten werken aan ons zelf en dat de Boeddha ons het gereedschap daarvoor heeft gegeven.
Intellectueel is het boeddhisme gemakkelijk te volgen, maar gevoelsmatig is het een heel ander verhaal. Daar is vaak jarenlange training bij een gekwalificeerde meester voor nodig. We moeten oppassen dat we geen salonboeddhisten worden.
Ik wil deze discussie afsluiten met de ‘vier onmetelijken’ (Brahma-vihara):
Moge alle gevoelhebbende wezens geluk ervaren en hun oorzaken.
Moge alle gevoelhebbende wezens vrij zijn van lijden en hun oorzaken.
Moge alle gevoelhebbende wezens eenheid zijn van smarteloze zaligheid.
Moge alle gevoelhebbende wezens verblijven in gelijkmoedigheid, vrij van partijdigheid noch hebzucht of haat.
Kees Moerbeek zegt
Ik reageerde, omdat ik vind dat er nogal wat misvattingen bestaan over zaken als ‘ego’ en ‘geest’.
Soms bespeur ik dat ‘ego’ en ‘geest’ ons een last zijn en met wantrouwen bekeken moeten worden, zo niet met vijandigheid. Erger nog, we zouden ons ‘ego’ moeten afbreken en onze geest zou een ‘aap’ zijn, die van tak naar tak springt.
Weest blij dat we een ‘ego’ en een ‘geest’ hebben. De eerste stelt ons fysiek en geestelijk in staat in deze wereld te overleven. Onze ‘geest’ maakt het mogelijk om met hoge snelheid en grote betrouwbaarheid te reageren op (levens)bedreigende situaties.
Het probleem met beide is dat in bepaalde situaties ze contraproductief werken en lijden veroorzaken. De opdracht vanuit het boeddhisme is te onderzoeken wanneer zich dat voordoet, hoe het werkt en wat vervolgens te doen. Dus wel het badwater weggooien, maar de baby sparen :-)
Dus roep ik eenieder op niet alleen mededogen met anderen te hebben, maar ook met zichzelf. En, niet zo somber, niet zo zuur (wie de schoen past….) boeddhisten mogen best lachen en genieten :-)
Joop Ha Hoek zegt
Boeddhisme is een fiets zien met leuke mensen en een taartje eten in een boeddhistisch centrum. Ik schreef geen wetenschappelijke verhandeling maar liet mensen toe een kijkje in mijn kop te nemen. Het leuke is Henk, dat jij mijn column ook interpreteert anders had je niet gereageerd. Fijne dag nog. Dit is de laatste reactie die ik op jullie reacties geef (nu). De strippenkaart is op.
Tom zegt
Joop, bedankt voor het mogen meekijken. Ik snap je artikel en je reacties.