Er is al veel over de liefde geschreven, maar wat is eigenlijk liefde?
Ik denk niet dat er maar één definitie van liefde bestaat, met name niet omdat men liefde niet kan rationaliseren. Het is een gevoel dat verbonden is met het hart en niet met het hoofd. Als ik er echter toch iets rationeel zinnigs over wil zeggen, kan ik alleen maar zeggen dat er veel verschillende soorten van liefde bestaan.
Wat mij betreft, is de onvoorwaardelijke liefde de echte liefde. Onvoorwaardelijke liefde is de liefde die men voor een ander voelt, ongeacht wat deze doet of nalaat. Onvoorwaardelijke liefde komt ook altijd van beide kanten en daarom is zij misschien ook onvoorwaardelijk, omdat de ander net zo voelt als jij en ook geen voorwaarden aan de liefde voor jou stelt. Onvoorwaardelijke liefde kan echter best wel kritisch zijn. De kritiek geldt dan echter voor het doen of nalaten van een persoon en niet voor de persoon zelf.
De liefde die niet onvoorwaardelijk is, moet zich ontwikkelen om de kans te krijgen tot een onvoorwaardelijke liefde uit te groeien. Omdat zij moet groeien, moet zij worden gevoed. Als bij een dergelijke liefde het geven en nemen echter niet in evenwicht is, gaat die liefde verloren en blijft er niets anders over dan een vage herinnering aan de liefde. Hoe langer de voorwaardelijke liefde echter duurt, hoe meer invloed zij heeft op je leven en op de manier waarop je lief hebt. Als je namelijk weet hoe iemand lief heeft, dan weet je ook hoe iemand leeft.
De predikant Henry Drummond (1851-1897) heeft het volgende over de liefde geschreven:
„Aan het einde van je leven moet de grote vraag niet zijn: „Hoe heb ik geleefd”, maar „Hoe heb ik lief gehad”. De laatste toetssteen zal de grootte van onze liefde zijn.
Van belang is niet wat we hebben gedaan, noch wat we hebben geloofd, noch wat we hebben bereikt. Wat telt is, hoe we onze naasten hebben liefgehad.
We worden niet beoordeeld naar het kwaad dat we deden, maar naar het goede dat we nalieten.”
Mooi geformuleerd is dat en ik ben het helemaal met hem eens; de liefde in de breedste zin des woords is het belangrijkste in een mensenleven.
Met de hartstocht is dat anders. Het woord zelf zegt het al; een hart op de tocht. Tocht is iets vluchtigs en je kunt nogal lijden als je verkouden wordt. Dat kan ook het geval met hartstocht zijn.
Ik heb kort na elkaar citaten over de liefde en hartstocht gelezen en wil die, die mij het meest aanspraken hier met de lezer delen.
Ik begin met de hartstocht, want als je geluk hebt, leidt die tot liefde en in het beste geval blijft de hartstocht ook in de liefdesrelatie behouden.
De spreuk: ,,Liefde is vurig of langdurig, maar nooit beide.” vond ik namelijk altijd al zeer pessimistisch.
Hartstocht
Afwezigheid doet de matige hartstochten af- en de hevige toenemen, gelijk de wind de kaarsen uitblaast en het vuur aanwakkert.
François de la Rochefoucauld
Meestal vermijd ik de verleiding behalve als ik ze niet kan weerstaan.
Mae West
We hebben achting voor ons verstand, maar we houden van onze hartstochten.
Alain
Sommige mensen laten zich door hun hartstochten meeslepen, andere door hun zelfbeheersing.
Jean de Boisson
Als ik moest kiezen tussen twee kwaden, koos ik altijd wat ik nooit eerder had geprobeerd.
Mae West
Wie zichzelf hartstochtelijk bemint, kan er zeker van zijn dat de liefde wederzijds is.
Gerd de Ley
Liefde
Liefde bezit niet, noch zal ze bezeten worden,
want de liefde is voor de liefde genoeg.
Kahlil Gibran
Liefde kun je pas geven als je het eerst aan jezelf geeft. Vervolgens kun je het aan anderen geven en daarna komt het vanzelf weer jouw kant op.
Arthur Japin
Als je je ware zelf hebt gevonden kan ware liefde plaatsvinden. Ware liefde is niet aan voorwaarden gebonden of met jalouzie en angst omgeven. De vorm van de liefde, de relatie, heeft een zekere levensduur, maar de liefde blijft altijd bestaan.
Eckhart Tolle
Er is een tijd om te werken.
En er is een tijd voor de liefde.
Meer tijd dan dat heb je niet.
Coco Chanel
Voor het ego is liefde bijvoorbeeld het verlangen bij iemand te willen horen. Voor de ziel is liefde een gevoel van aanwezigheid van eenheid.
A.H. Almaas
Natuurlijk is de liefde eeuwig.
Alleen de partners wisselen.
Martine Carol
Ze bevallen mij allemaal, maar de twee laatsten van beide thema’s zijn het grappigst.
Siebe zegt
Neem de relatie kinderen en ouders. Speelt hier nou liefde? Of speelt er meer iets wat je loyaliteit kunt noemen? Of is er geen verschil?
Ik denk ik heel loyaal kan zijn naar mensen met een ziekte en die door dik en dun kan steunen, ik kan veel voor ze over hebben, zelfs mijn eigen welzijn. Ik kan zorgzaam zijn, maar betekent dit dan ook dat ik echt liefde voel? Aan de buitenkant zou je zeggen…dat moet wel…maar IS het wel zo? Ik neig naar…”nee”. (dat klinkt zo onaardig en hard, merk ik)
Wat is dat toch met loyaliteit?
Is er niet een soort vanzelfsprekende loyaliteit van kind naar ouders en kunnen sommige mensen dat niet voelen naar iedereen?
Maar is dat liefde? (Ik neig nog altijd naar nee, merk ik)
Is onvoorwaardelijke liefde niet gewoon een onvoorwaardelijke loyaliteit? En is dat niet een valkuil van jewelste?
Dat we worden beoordeeld naar het goede wat we nalaten, zegt de predikant…Dat snap ik…God houdt van loyale Kinderen, de generaal houdt van loyale soldaten, ouders houden van loyale kinderen, bazen houden van loyale werknemers, bestuurders houden van loyale burgers, vrienden houden van loyale vrienden,..maar is er echt wel liefde in het spel?
(Ik neig nog altijd naar ‘nee’)
Loes Dräyer-de Moor zegt
Tja Siebe, beide beginnen met een L en liefde heeft ook loyaliteit tot inhoud, maar loyaliteit niet per se liefde. Meer rationeels kan ik er niet over zeggen, behalve dat er in mijn boek ook een hoofdstuk over kinderen staat. Fijne dag.
Siebe zegt
Hallo Loes,
Ik neig er toe dat het enige onvoorwaardelijke de lege en open dimensie is die door boeddhisten ook de natuur van geest wordt genoemd of dharmakaya. Daarin kan alles zich onvoorwaardelijk manifesteren. Het heeft geen voorkeur, geen afkeer noch een gelijkmoedigheid. Het heeft sowieso geen oordeel. Het heeft niks te maken met acceptatie, overgave, aanvaarding, etc. In de basis ontbreekt juist gevoel voor alles.
Mijn gevoel is dat we dit niet willen zien. Want dit lege boezemt angst in juist doordat er geen gevoel is bij zaken.
Noch bij dingen, landschappen, de wereld, anderen. Dat gevoelloze mag er niet zijn. Hierdoor leggen we onszelf en anderen alleen maar een onnatuurlijke geforceerde Norm op dat je bij alles en iedereen gevoel moet hebben. Een positief gevoel, een liefdevol gevoel, een warm gevoel, een verbonden gevoel, een gevoel voor het wonder van het leven, een gevoel van…eindeloos. Allemaal van die Normen en idealen die eigenlijk allemaal loochenen dat je in de basis geen gevoel hebt voor zaken.
Ludo zegt
Wat is liefde? Dat is een heel moeilijke…
Tot nog toe ervaar ik Liefde als een bovennatuurlijke bron die altijd is geweest en nooit zal opdrogen. Mijn tijdelijke, aardse ego kan deze ‘staat van zijn’, dit ‘bestaan’, dit ‘wezen’ (van verre) iets of wat bevatten maar is mijlenver van echt wetend.
Liefde is God, Allah, Boeddha, Schepping, Verlichting, Niets, Leegte, Alles… hoe een mens het ook noemt.
Hoe dan ook: mogen wij maar zeker onze (wereld)leiders echte ‘Liefde’ ervaren en er zich bewust van zijn dat de boven alles geprezen materiële variant enkel lijden voortbrengt.
Warme groet!
Louise Dräyer-de Moor zegt
Mooi, dankjewel Ludo 🙏