Mensen die dagelijks dialect spreken verdienen vijf tot vijftien procent minder dan mensen die algemeen beschaafd Nederlands (ABN) oftewel Standaardnederlands spreken. Dat bleek uit een onderzoek van de Universiteit van Tilburg. Van mensen die een dialect spreken wordt wel gedacht dat ze minder productief zijn, omdat ze lastiger te verstaan zijn dan iemand die ABN spreekt.
Volgens hoogleraar arbeidseconomie Jan van Ours lijkt het erop dat het inkomensverschil niets te maken heeft met opleidingsniveau of woonplaats. Hoogleraar sociologie Gerbert Kraaykamp van de Radboud Universiteit in Nijmegen zegt dat anderen ‘mensen met een dialect als minder slim en ontwikkeld beschouwen, als boeren’. Volgens hem bestaan deze vooroordelen ook bij managers die de salarissen bepalen. Ongeveer veertig procent van de Nederlanders is opgevoed met een accent of dialect.
Chef spreekt gewoon Nederlands en verstaat geen enkel dialect. Ooit zou hij naar een voorstelling van een Belgische cabaretier gaan in een Vlaamse stad, maar realiseerde zich bijtijds dat hij het platte Vlaamse dialect niet meester is. Ja, hij weet inmiddels dat een hof een tuin is en de werf een bouwplaats en poepen zin in seks is, maar verder gaat zijn kennis niet.
Chef woonde in Gelderland, Brabant en Overijssel en leidde daar een rustig leven omdat hij de mensen niet verstond als ze in hun dialect contact met hem zochten. Tjuss, houdoe wanne en wirkommen, daar moest hij zich mee redden in die omgeving. Dat verstond hij wel. Chef voelt zich nergens boven verheven, probeerde echt het dialect meester te worden, de taal van het hart. Maar hij heeft er geen aanleg voor.
Chef heeft een partner die normaal Nederlands spreekt maar bij haar familie direct in het dialect overgaat. De moeder van de partner sprak ook dialect zodat Chef jaren heeft geloofd dat zij in Schotland was geboren maar eigenlijk van Schokland afkomstig bleek te zijn.
Vroeger zei Chef: ik gaat naar de stad en ik doet zus en zo. Dat is natuurlijk ook wel merkwaardig maar heel gewoon als je in Rotterdam woont. Waar ze ook nog eens de klere en de vinkentering kunnen krijgen.
Moge iedereen gelukkig zijn, met name jij.
Vrede en alle goeds, zeggen de Franciscanen.
Moedig voorwaarts!
BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen is waargenomen, het abonnement op te zeggen. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren maar niet weten waartegen. Het boeddhisme de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. En zo gaat het maar door.