Het jaar 2024 – dag 220 – eigendom

Ik at gistermiddag een broodje bij de Nieuwe Maas in de Maasstad toen ik ze zag. Een zomers geklede man en vrouw- een echtpaar, die op een mooie zwarte auto afstapten. De man had de sleutels- zender heet dat geloof ik tegenwoordig, in de hand en piepte de deur open zodat zijn partner zich in de auto kon vlijen. Je kon zien dat de man erg blij was met zijn auto. Hij stond er fier naast, de rug recht, zo van: helemaal van mij, mijn eigendom.

Ineens flitste het door mijn hoofd. Eigendom, raar begrip eigenlijk. Er wordt iets gemaakt en je kunt het kopen. Het wordt dan eigendom. Anderen mogen er alleen maar naar kijken of het betasten, maar ze zijn geen eigenaar. Tot ze het op een dag krijgen geschonken, dan hebben zij de eigendom. Eigenlijk is het vreemd dat je iets kunt kopen, dat je het onttrekt aan de gemeenschap. Zelfs de arbeiders die de auto in mekaar zetten, hebben er niets meer over te vertellen. Eigendom geeft macht, het is onvervreemdbaar. Zo’n auto wordt ook betaald met geld dat je verdient- of je moet rijk zijn van jezelf, door een dienst te bewijzen aan een ander. De arbeider die de auto maakt is in dienst van zijn baas. Eigenlijk zijn die fabriek en die auto ook een beetje van hem- zonder arbeiders geen bedrijven,  maar omdat hij in loondienst is, vervalt dat recht.

Van wie ben ik? Van mezelf? Van wie is dit lijf? Ik ben niemands eigendom maar kan zonder anderen niet functioneren of in leven blijven. Als ik ziek ben, ga ik naar de huisarts. Brood koop ik bij een bakker. Ik ben geboren, maar was niet van mijn ouders. Mijn kinderen zijn niet van mij, ik heb ze wel verwekt. Net als die monteur die de auto in mekaar zet. Als ik een hond zou hebben, is die wel mijn eigendom. Ook al zou hij dat niet willen. Een ander mens kan ik niet kopen, al gebeurt dat wel. Vroeger en nu, slaafgemaakten.

Ik kende vroeger een inspecteur van recherche die bij V en D een elektrisch apparaat kocht. Hij had geld op zak, had de intentie om te betalen maar omdat de kassa’s onbemand waren, kon hij niet afrekenen. Daarop nam hij het apparaat zonder  te betalen mee naar huis. Hij voelde zich geen dief, zei hij. Hij wilde kopen maar kon niet afrekenen, hij voelde zich de eigenaar van het apparaat, ook zonder te betalen. De wet steunde hem, zei hij. Later is hij alsnog gaan betalen, maar ik weet niet of het personeel hem geloofde. Het is ook een raar verhaal.

Een hoofdinspecteur van politie- die altijd de pedalen van zijn fiets op één lijn zette en salueerde als hij mij fietsend op straat tegenkwam, weigerde de parkeerautomaat te vullen als hij met zijn auto wilde parkeren. Hij zei dat de wereld van iedereen is. Maar was hij ook de eigenaar van de wereld? Hij gedroeg zich wel zo.

Nog niet zo lang geleden schoten jagers een gans uit de lucht. Hartstikke dood, heel naar voor het dier. Ik heb wel eens horen zeggen dat ganzen erg van hun soortgenoten en familie houden en erg trouw zijn. Van wie was die gans nu eigenlijk? Van niemand, zei een goede vriend. Van de natuur, van zichzelf. Daarom wordt de schutter ook niet strafrechtelijk vervolgd. Hij vernielt niemands eigendom. Al kan je wel jachtgrond pachten. Maar is de overvliegende gans dan van de landeigenaar? Raar, een zelf opgegroeide gans, waar geen arbeider aan te pas komt, mag je wel neerknallen, stelen eigenlijk. Wordt deze zzp gans dan de eigendom van de jager?

Honderdduizenden mensen zijn op de vlucht voor oorlogsgeweld in hun eigen land en/of zoeken betere omstandigheden in Europa. Ze worden tegengehouden door de politiek, politie en militairen, want het is ons land, zij zijn de binnendringers. Ze bedreigen ons eigendom, terwijl dit land helemaal niet van ons is. Je kunt een stuk grond kopen, ook zo merkwaardig. Koop je ook de lucht erboven? En de mensen die er op wonen?

Nog niet zo gek lang geleden, een paar honderd jaar, kwamen mensen van diverse nationaliteiten- vluchtelingen zou je ze nu noemen, naar de Lage Landen aan de zee om de cultuur te verrijken al wisten ze dat toen niet. Ze brachten frisse ideeën in, droegen bij aan een altijd vernieuwende maatschappij en brachten rijkdom en welvaart en democratie. Toen waren ze welkom, nu voelen we ons bedreigd.

Moge iedereen gelukkig zijn, met name jij.
Vrede en alle goeds.
Moedig voorwaarts!

BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak,  woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen is waargenomen, het abonnement op te zeggen. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren maar niet weten waartegen. Het boeddhisme de rug toe te keren.  Of aan de drugs te gaan. En zo gaat het maar door.