Het jaar 2021 is bijna voorbij en het was in vele opzichten een heftig jaar met een viruspandemie waardoor we in een lockdown kwamen met alle gevolgen van dien. Mensen werden ontevreden en vooral bang. Hoe gaan we nu veilig over de drempel naar 2022?
Waar halen we de veerkracht vandaan om als mensheid menswaardig overeind te blijven zonder elkaar naar het leven te staan, zonder elkaars bezittingen te vernielen, zonder de wetenschap in twijfel te trekken, zonder hulpverleners te belagen? Welke verhalen doen er nog toe en welke verhalen vertellen we elkaar en welke verhalen mag of kun je nog geloven?
Misschien het verhaal van Yuval Noah Harari over onze geschiedenis als mensheid beschreven in het boek: Sapiens. Na dit gelezen te hebben kwam ik tot de conclusie dat we nu in een tijd leven met veel welvaart , maar dat dit niet vanzelfsprekend is .Wat zou het mooi zijn als dit boek op de leeslijst van de middelbare scholen komt te staan. Desnoods als Graphic Novel.
In een ander boek, “21 lessen voor de 21e eeuw” schrijft hij:
“We staan voor ongekende uitdagingen en de onenigheid is groot, maar toch kan de mensheid het redden als we onze angsten onder controle houden en iets meer nederigheid betrachten als het om onze eigen opvattingen gaat”.
Waarschijnlijk moeten we ook meer nederigheid tonen voor de aarde, voor de natuur. Voor onze aarde, ons enige toevluchtsoord, onze mooie blauwe planeet die zo mooi kan schitteren in de gouden gloed van de ochtendzon. Kunnen we meer respect tonen dan dat we tot nu toe doen, want alles lijkt zo vanzelfsprekend en achter al die vanzelfsprekendheden zitten verhalen.
Maar verhalen verouderen, verhalen veranderen, verhalen zijn de verbeeldingskracht van mensen en het verhaal waar we nu in terecht zijn gekomen is het verhaal van de transitie. We hebben voor de toekomst nieuwe verhalen nodig, we moeten samen het wereldtoneel op. Het toneel van transitie , in elk opzicht, vraagt vooral om verandering van denken. Gewoontes zijn tradities geworden en tradities hebben een beperkte houdbaarheidsdatum.
Het werd vroeger als normaal gezien dat blanken( de witte mens) zich de donkere mens als slaaf toe eigende. Dat verhaal hield gelukkig geen stand en zo zullen er vele verhalen veranderen door voortschrijdend inzicht. We hebben elkaar nodig en samen moeten we de problemen van de toekomst vorm gaan geven.
We leven in donkere tijden, in tijden van vele tegenstrijdigheden, in tijden van tweedeling op vele gebieden. We staan tegenover elkaar : wit tegenover zwart, gevaccineerden tegenover anti-vaxxers, Rusland tegenover Amerika, houtstokers tegenover niet-stokers, relschoppers tegenover politie, liberalen tegenover socialisten, enzovoorts. Elke tijd en elke situatie heeft eigen verhalen en eigen deugden. In moreel opzicht kunnen we verschillend zijn, door omstandigheden, door opvoeding, door land van herkomst, maar in wezen willen we allemaal hetzelfde: “een goed leven”. We willen aandacht, liefde, werk en een dak boven ons hoofd.
Ook vrijheid is niet vanzelfsprekend en vrijheid betekent niet dat je ongelimiteerd alles mag doen en zeggen. Vrijheid heb je binnen de grenzen van onze democratie. Anoniem vanachter je laptop gezondheidsgevaarlijke woorden de wereld in sturen is schadelijk. Oproepen om te gaan rellen brengt schade toe, zeker als het gericht is tegen onze zorgverleners die zich een slag in de rondte werken om ons land overeind te houden.
Er heerst veel wantrouwen en nu alles niet meer gaat zoals men gewend was zoekt men naar een zondebok. Het wordt gevaarlijk als men geen houvast meer heeft bij het geloof, bij het gezin, familie of andere sociale kringen en men wordt bang.
Mijn houvast zijn de boeken die mij nieuwe inzichten kunnen verschaffen, maar ook hoop kunnen geven. Moeten we de hoop op een betere wereld opgeven? Nee, want er zijn altijd nieuwe ontwikkelingen geweest die de mensheid hebben geholpen, er kwamen mensen met nieuwe ideeën waardoor we ons verder konden ontwikkelen en ideeën waardoor we onszelf beter konden beschermen. Van dat laatste is Katalin Karikó een goed voorbeeld: zij ontwikkelde samen met Drew Weissman het nieuwe mRNA vaccin.
Kunnen we gezamenlijk de transitie naar een nieuw wereldbeeld aan? Ja, als iedereen mee kan en mag doen.
Iederéén, ongeacht kleur, gender, geloof of afkomst!
Is er nog hoop? Ja, zegt Jane Goodall, hoop is wat ons instaat stelt om door te gaan ondanks tegenspoed.(uit: het Boek van Hoop). Maar dat vereist wél actie.
Voor alle lezers wens ik een hoopvol , vredig en gezond 2022.
Vastberaden voorwaarts.
