• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Dharmapelgrim – Verstand versus ego en… bezetenheid (deel 6)

Dharmapelgrim – Verstand versus ego en… bezetenheid (deel 6)

26 december 2021 door Dharmapelgrim

In een aantal afleveringen werkt Dharmapelgrim een gedachtegang uit die mogelijk licht werpt op … ja, waarop eigenlijk? 

De ontwikkeling van het menselijk verstand heeft de afgelopen jaren een enorme vlucht genomen, in die zin dat wij met zijn allen meer kennis bezitten dan vele generaties voor ons. Er zijn tegenwoordig een heleboel “verstandige” mensen! Helaas zijn veel van die “verstandige” mensen zich niet of nauwelijks bewust van het achterblijven van de ontwikkeling in bewustzijn. Sterker nog: het “gebruik je verstand” heeft het “wees je bewust” naar de achtergrond verdrongen. Dat is om meerdere redenen tragisch te noemen. ik denk:

Verstand analyseert – Bewustzijn initieert

Analyseren betekent: ontbinden, ontleden, onderzoeken. Het is gebaseerd op het maken van onderscheid tussen het één en het ander.
Initiëren betekent: iets in gang zetten, van start laten gaan. Het is gebaseerd op scheppen; creëren; in het leven roepen. Daarbij is het soms nodig om dingen samen te voegen, waardoor er iets nieuws kan ontstaan.

Wanneer je op een hoog verstandelijk niveau functioneert, heb je waarschijnlijk een zeer onderzoekende geest. Je wilt het naadje van de kous vinden. Je bent waarschijnlijk geïnteresseerd in details en in wat zaken van elkaar onderscheid.
Wanneer je op een hoog bewustzijnsniveau functioneert, ben je waarschijnlijk meer geïnteresseerd in grotere gehelen, in wat gemeenschappelijk is en in wat zaken onderling verbindt.

Wanneer een hoog bewustzijnsniveau en een hoog verstandelijk niveau harmonieus samengaan, stelt dat de persoon in kwestie is staat het grotere geheel in de details te herkennen, en om op basis van voldoende puzzelstukjes het hele plaatje voor zich te zien. Dáár moet het heen! Gaan die twee echter niet harmonieus samen, dan kan er gemakkelijk een conflict ontstaan waarbij het ego doorgaans de kant van het verstand kiest en de ziel de kant van het bewustzijn. Het ego wil de ziel dan nog wel eens loochenen, om zichzelf op op de voorgrond te kunnen zetten. Maar wat gebeurt er als je de ziel helemaal buiten de deur zet?

Verreweg de meeste volwassenen kunnen onzichtbare wezens niet (meer) waarnemen. De meeste pasgeborenen, sommige kleuters, een enkel schoolkind en een zeer zeldzame volwassene kan dat (nog) wel. Zij nemen de wezens niet met hun anatomische zintuigen waar, maar met – laten we het maar zo noemen – hun nog functionerende sensitiviteit voor de onzichtbare werkelijkheid. Dat wij die gevoeligheid na onze geboorte in deze stoffelijke wereld rap verliezen, heeft meerdere oorzaken én redenen. De belangrijkste oorzaak is dat wij leren dat alles wat de ogen niet kunnen zien gewoonweg niet bestaat (spoken bestaan niet!) en de belangrijkste reden is dat werkelijkheid om ons heen door het wegdenken van “het onzichtbare” er eenvoudiger door wordt. Eenvoudiger, eentoniger én éénduidiger, dus simpeler.

Het valt echter onmogelijk te ontkennen dat er door de eeuwen heen door mensen uit allerlei culturen, verspreid over de hele wereld, verhalen de ronde doen over: aardmannetjes; aliens; demonen; deva’s; djinn’s; draken; duivels; feeën; geesten; gnomen; goden; elfen; engelen; kabouters; spoken; trollen; witte wieven; en wat al niet meer. Of al deze wezens uitsluitend uit de menselijke fantasie voortkomen? Ik denk dat mensen in het verleden zeker hun fantasie hebben aangesproken om te beschrijven en te verklaren wat zij hebben ervaren; omdat het anders onmogelijk was duidelijk te maken wat zij precies hebben ervaren. Vervolgens zijn die verhalen door anderen aangedikt, ingekleurd, opgepoetst, ingevuld en doorgegeven als sprookjes, mythen, sagen, legenden, en zelfs als religieuze waarheden. Ik ga hier niet aangeven wat wél en wat niet geloofwaardig is! Ik ga er van uit dat de gecombineerde zichtbare en onzichtbare werkelijkheid onze fantasie overtreft!

Ik neem aan dat de menselijke ziel een onzichtbaar wezen is dat zich in een stoffelijk menselijk lichaam hult waarin het zich verder kan ontwikkelen. Als dat zo is, is het stoffelijk lichaam een mogelijk ook door andere onzichtbare wezens begeerde huisvesting! Je kunt er ervaringen in opdoen en zaken mee tot uitdrukking brengen die zonder zo’n onderkomen onmogelijk zijn. Het is daarom ook niet verwonderlijk dat er lichamen ‘gekraakt’ worden, wanneer de rechtmatige eigenaar – door welke oorzaak ook – de ‘deur’ wijd open heeft staan. Die deur kan bijvoorbeeld open komen te staan door: een ongeval; drugsgebruik (waaronder alcohol!); een bijna-dood-ervaring; gebruik van een zogenoemd Ouija-bord; meedoen aan rituelen waarin men in een trance geraakt; hypnose. Let wel: het is géén wet dat het gebeurt, maar het kan wel! Nogmaals… dat denk ik.

Wanneer een (of zelfs meer dan één) onzichtbaar wezen iemands lichaam intrekt, kán dat leiden tot wat in de volksmond ‘bezetenheid’ heet. Bezetenheid is echter slechts één uitingsvorm van ‘inwoning’. Bij bezetenheid gaat het doorgaans om een nogal dwingend, vaak ook kwaadaardig wezen dat de wil van het slachtoffer overstemt. Indien niet herkent, diagnosticeren medici het slachtoffer vaak als ernstig psychotisch om hem of haar desnoods onder dwang – en vol medicamenten – op te laten nemen in een inrichting. Veel vaker echter merkt de eigenaar van een lichaam nauwelijks iets van de inwoning. Ja, er doen zich soms wat vreemde situaties voor, alsof er ‘iets of iemand’ is die de leiding over bepaald gedrag even overneemt, maar dat is meestal onschuldig en soms pakt het zelfs gunstig uit. Desalniettemin …

Inwoning kan leiden tot gedrag dat ‘vreemd is aan de persoon’ aan wie het lichaam behoort. Het kan leiden tot onverklaarbare genialiteit, maar ook tot onverklaarbare neerslachtigheid; suïcidaliteit; spontane genezingen van ziekten of tot precies het tegenovergestelde: een plotselinge dood.

Moet je er bang voor zijn? Nee, dat is nergens voor nodig. Je moet alleen alert zijn, en de deur niet open zetten: gebruik géén drugs, speel geen occulte ‘spelletjes’ en neem de onzichtbare werkelijkheid net zo serieus als de werkelijkheid die je wél ziet. Laat je niet gek maken noch voor gek verklaren als je de mogelijkheid open houdt dat er meer is tussen hemel en aarde dan wat je met menselijke zintuigen kunt waarnemen.

“Snap je het zelf?” vroeg iemand mij. 
“Nee,” antwoordde ik, “Als puntje bij paaltje komt, snap ik er zelf ook geen snars van.”
“Als je het zelf niet snapt, waarom val je mij er dan mee lastig?”
“Hier geef ik twee antwoorden op,” zei ik. “Het eerste luidt: het is geen kwestie van snappen of niet snappen. Het tweede luidt: ik val jou nergens mee lastig. Als jij het gevoel hebt dat ik je ergens mee lastig val, komt dat waarschijnlijk doordat jij het lastig vindt.” 

(wordt vervolgd)

Categorie: Columns, Dharmapelgrim, Geluk

Lees ook:

Geen gerelateerde berichten.

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Dharmapelgrim

Probeert sinds zijn 16de jaar het Edele Achtvoudige pad te volgen. Dat lukt hem met vallen en opstaan, waarbij hij zichzelf voorhoudt dat hij dat pad tot het einde zal gaan, zolang hij maar één keer vaker opstaat dan valt. Iedereen die de dharma beoefent is een pelgrim op zijn eigen weg. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 13 juni 2025
    Kesa en Rakusu naaiworkshop
  • 16 juni 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 17 juni 2025
    Boeddhisme en meditatie (kennismakingscursus)
  • 17 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 17 juni 2025
    Zenmeditatie Maastricht
  • 18 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 18 juni 2025
    Bibliotheek Stichting Bodhisattva
  • 18 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Wat we met onze religieuze metaforen proberen uit te drukken
    • Sodis – de virtuele denkster 532
    • Jelle Seidel: ‘We zijn geen tegellichters maar richten ons op de analyse’
    • Compassie in Actie – Voedselkast langs de weg
    • B’eter: kerstpompoen versimpeld tot doordeweekse maaltijd

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.