• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Dharmapelgrim – chaos (1)

Dharmapelgrim – chaos (1)

21 november 2021 door Dharmapelgrim

In een aantal afleveringen werkt Dharmapelgrim een gedachtegang uit die mogelijk licht werpt op … ja, waarop eigenlijk?

Ik ben geen wetenschapper, althans, niet zo een die ergens een “bul” voor heeft gehaald en vervolgens de titel PhD (Philosofical Doctor) mag voeren. Ik denk alleen af en toe gewoon zelf wat na, of denk juist helemaal niet en laat maar in mij opkomen wat er opkomt. Dat is alles. Dit gezegd hebbende, geef ik ieder die het volgende dom vind bij voorbaat maar gelijk, hoewel ik inmiddels al meer dan twintig jaar nog niets ben tegengekomen dat in tegenspraak is met de strekking van het verhaal dat ik ga vertellen.

Voor de duidelijkheid moet ik eerst vermelden dat het hele idee uit een dialoog met mijn zus is ontstaan. Wij hebben ieder onze eigen ontwikkeling doorgemaakt, en zijn onafhankelijk van elkaar op ongeveer dezelfde vragen uitgekomen. Een van die vragen is: Wat is nu werkelijk het BEGIN van ALLES? En wellicht ook het EINDE? Is er eigenlijk wel zoiets als een BEGIN en een EINDE?

Zo zaten wij in de zomer van 1999 ergens tegen een duinrand aan met elkaar te filosoferen. We waren het met elkaar in ieder geval over één ding eens:

ALLES IS ENERGIE
MAAR …
ENERGIE IS NIET ALLES!

Dat alles energie is, was natuurlijk niet ons eigen idee. Het was ook toen al een door velen volledig geaccepteerde gedachte. We hebben er immers behalve de atoombom ook veel zinvoller ontdekkingen en ontwikkelingen aan te danken.

Maar:  ALS ENERGIE NOU EENS NIET ALLES IS … WAT DAN?

Eerlijk gezegd kunnen wij ons de hele gedachtewisseling die op die vraag volgde niet meer voor de geest halen. We zaten wat in het zand te tekenen en in het wilde weg hardop te denken. Het resultaat wel… de uitkomst leg ik je nu voor:

Als we nu eens bij onszelf beginnen…dachten wij:

  • Dan stellen we vast dat we een LICHAAM hebben.
  • Dat ons lichaam is opgebouwd uit ORGANEN.
  • Die organen zijn opgebouwd uit WEEFSELS.
  • Die weefsels zijn opgebouwd uit CELLEN.
  • Die cellen zijn opgebouwd uit onderdelen die we ORGANELLEN noemen.
  • Die organellen zijn opgebouwd uit MOLECULEN.
  • Die moleculen zijn opgebouwd uit ATOMEN.
  • Atomen zijn opgebouwd uit subatomaire deeltjes zoals protonen, neutronen en elektronen …

Hier begint het speculeren. De een veronderstelt dit, de ander dat … er is zelfs onder gerenommeerde wetenschappers géén eenduidigheid. Er bestaan ook geen apparaten waarmee je een en ander zomaar even zou kunnen waarnemen. Ja, ergens in Zwitserland misschien, daar hebben ze CERN. Maar dan nog. Alles is hypothetisch. Er zijn wetenschappers die het over snaren hebben… OK. Snaren, maar: Waar bestaan die snaren dan uit? Goeie vraag toch?

Om hun snarentheorie rond te krijgen, komen wetenschappers met steeds ingewikkelder hypothesen aanzetten, waarin naast de ons bekende drie (of vier?) dimensies nog een hele rits andere dimensies een rol moeten spelen. Dus naast HOOGTE (A) – BREEDTE (B) – LENGTE (C)  en TIJD (D?) zou er nog een half alfabet aan dimensies kunnen bestaan. Maar dan noch… Zijn we er dan? Of wordt het nog ingewikkelder?

Wij besloten het om te draaien en – uiteraard ook hypothetisch – gewoon aan de andere kant te beginnen.

Hoe begin je aan de andere kant? Zo:

Wij nemen aan dat er nooit iets basaler kan zijn – of hoe je het ook noemen wilt – dan een eenheidje energie dat slechts één enkele functie heeft: er ZIJN.

Hoewel … Er zou natuurlijk óók eenzelfde nietige eenheid kunnen bestaan die precies de tegenovergestelde functie heeft: er NIET ZIJN

NIET-ZIJN is een vorm van energie die precies het spiegelbeeld is van ZIJN,  maar het is niet niks. Vergelijk het met 1 ( ZIJN) en -1 (NIET ZIJN).

O … wacht even, dan moet er ook een BRON zijn waar al die éénen en min-éénen uitkomen. Die BRON omschrijven we als

ZOWEL ZIJN ALS NIET ZIJN (tegelijk!)

Ehhh … Dan is er wellicht óók een PUT waar éénen en min-éénen in verdwijnen, want als er alleen maar iets bijkomt en nooit afgaat, ontstaat er wellicht een probleem. Die PUT omschrijven wij als:

NOCH ZIJN NOCH NIET ZIJN (tegelijk!)

Zo kwamen wij tot vier vormen van ENERGIE, die wij ons voor onze eigen beeldvorming voorstelden als knikkers (van die glazen ronde dingetjes):

  1. Een witte knikker
  2. Een zwarte knikker
  3. Een grijze knikker
  4. Een doorzichtige knikker.

Door deze vier knikkers tegelijk in één hand te houden, beseften wij dat er een vijfde vorm moest bestaan: alle vier tegelijk!  Die vijfde toestand van Alles tegelijk, komt overeen met waar de oude Grieken het vroeger al over hadden:

CHAOS

Chaos is absoluut ongestructureerd. Er is kop noch staart aan te ontdekken, en hoe je het went of keert, het is en blijft gewoon een zooitje. In ons verhaal barst deze chaos van de potentie maar daar blijft het dan ook bij. Het is een nietszeggend mengsel van eindeloze mogelijkheden.

Uit deze CHAOS ontstaat op onverklaarbare wijze alles wat wij kennen als

de zichtbare werkelijkheid
met daarnaast wat wij niet kunnen zien maar toch een naam geven:
de onzichtbare werkelijkheid

Om het kort te houden, gaan we afkortingen gebruiken:

  • ZIJN = Z (van Zijn)
  • NIET ZIJN                                   = N (van Niet-Zijn)
  • ZIJN ZOWEL ALS NIET ZIJN = B (van Bron)
  • NOCH ZIJN NOCH NIET ZIJN = P (van Put)
  • ALLES BIJ ELKAAR = C (van CHAOS)

We zetten het even op een rijtje:

  • Z kan veranderen in N en N kan veranderen Z.
  • Als Z in N verandert, verandert er op exact hetzelfde moment ergens anders N in Z.
  • B kan oneindige doch exact gelijke hoeveelheden Z en N voortbrengen, zonder zelf te veranderen.
  • P kan oneindige doch exact gelijke hoeveelheden Z en N opnemen, zonder zelf te veranderen.
  • Als B hoeveelheden Z en N voortbrengt, slokt P op exact hetzelfde moment dezelfde hoeveelheden Z en P op.

Als je dat zo bekijkt, is C (CHAOS) een kolkende massa B, Z, N en P die ondanks alles wat er gebeurt niet verandert. Maar ….

WAAR IS HET?

Het komt misschien vreemd over –  en dat is het eigenlijk ook wel, als je alleen van menselijke maatstaven uitgaat – maar we zeggen het toch:

CHAOS is NON LOKAAL

Non-lokaal is een mooie manier van zeggen dat het overal en nergens tegelijk is. De CHAOS waar volgens ons alles uit voortkomt en weer in terugkeert, heeft géén hoogte, géén breedte, géén lengte en géén tijd. Het is alomtegenwoordig en is daardoor op geen enkele manier te lokaliseren. En het is tijdloos, en daardoor zonder begin en zonder einde en is dus altijd durend.

Nu nog even rekenen

Als Z = 1 dan kun je stellen dat N = -1
B is dan een oneindig maal 1 + -1  =  0
P is dan een oneindig keer min maal 1 + min maal -1 = -1 + 1 =  0
C is dan 1 + -1 + 0 + 0 =  0

Je komt steeds uit bij NUL, en toch is alles er!

(Als er een wetenschapper is die behoefte voelt hier leuke formules voor te bedenken, onze zegen heeft hij of zij bij voorbaat).

(wordt vervolgd)

Categorie: Columns, Dharmapelgrim, Geluk

Lees ook:

Geen gerelateerde berichten.

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Dharmapelgrim

Probeert sinds zijn 16de jaar het Edele Achtvoudige pad te volgen. Dat lukt hem met vallen en opstaan, waarbij hij zichzelf voorhoudt dat hij dat pad tot het einde zal gaan, zolang hij maar één keer vaker opstaat dan valt. Iedereen die de dharma beoefent is een pelgrim op zijn eigen weg. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 13 juni 2025
    Kesa en Rakusu naaiworkshop
  • 16 juni 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 17 juni 2025
    Boeddhisme en meditatie (kennismakingscursus)
  • 17 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 17 juni 2025
    Zenmeditatie Maastricht
  • 18 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 18 juni 2025
    Bibliotheek Stichting Bodhisattva
  • 18 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Wat we met onze religieuze metaforen proberen uit te drukken
    • Sodis – de virtuele denkster 532
    • Jelle Seidel: ‘We zijn geen tegellichters maar richten ons op de analyse’
    • Compassie in Actie – Voedselkast langs de weg
    • B’eter: kerstpompoen versimpeld tot doordeweekse maaltijd

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.