Irritaties

In het besef dat ik de lezer een kijkje geef in de keuken waar mijn neuroses worden bereid, waag ik me aan een globale opsomming van dingen uit het dagelijks leven die mij irriteren. Dat zijn er best wel veel. Irritaties zijn (het gevolg van) conditioneringen. Stimulus x levert reactie y op; volkomen geautomatiseerd.
Irritaties zijn verstoringen. Zoals: een politicus die tijdens een interview zegt: ‘Het kijkt mij duidelijk dat mensen die a. zich herhaaldelijk misdragen en het met wet- en regelgeving niet zo nauw geven – een voorbeeld is die laatst uit de hand gelopen demonstratie op het Malieveld – en verder dat andere mensen die zich wèl aan de regels houden…’
Er wordt na de a. vrijwel nooit een b. opgesomd. Na een één komt er ook vrijwel nooit een twee. Erg? Nee, want het gaat meer om wát hij zegt dan hoe hij het zegt, maar het irriteert me.
Verengelsing van de Nederlandse taal. Misschien is er een change in mijn mindset nodig?
Een bubbel. Alles en iedereen zit tegenwoordig in een bubbel. De grootst mogelijke onzin, ook de beeldspraakbubbel. Rondom alles en iedereen zit onbegrensde ruimte, ook al ziet men dat vaak niet. Bubbels doen me aan  van die roze klapkauwgom denken. Het kleeft, het omsluit, het beperkt.
Reclame. Er zijn weinig dingen die mij meer irriteren dan reclame-uitingen, zowel op tv en radio. Ik kijk uit principe niet naar programma’s die mede mogelijk gemaakt zijn door… De stemmen met zoveel mogelijk decibels die beogen te verleiden om te portemonnee te trekken, maar die mij over het ruggenmerg gaan. Ook audiovisuele reclames op mijn computer zijn storend, ongewenst en halen niet het beste in mij naar boven.
Radio’s van bouwvakkers en straatmakers die zeggen van ‘een muziekje’ te houden. Helaas staan die dingen altijd met teveel volume op zenders met veel etherreclame.
Bekeerders. Ooit woonde ik op een woonboerderij en had twee grote honden.
Ik hoorde ze eens geweldig tekeergaan en liep naar buiten. Twee kinderen van een jaar of twaalf stonden angstig met hun ruggen tegen een grote terreinwagen aangedrukt terwijl mijn monsters tekeergingen en hen bedreigden. De volwassenen bleven in het veilige vehikel zitten met hun religieuze blaadjes. Sindsdien (voorheen was ik er ook al niet zo dol op) hoef ik ze niet meer, de bekeerders. Ik weet het: ik maak me nu schuldig aan een ernstige vorm van over één kam scheren.
Ongewenste en ongevraagde telefoonverkopers (dankzij het Bel me niet-register vrijwel niet meer aan de orde gelukkig).
Hondenuitlaters die de poep van hun viervoeter niet opruimen.
Puberjochies die je ruggenmergzenuwen doorzagen op eindeloos rondjesdraaiende crossbrommers – of erger, crossers in de vrije natuur of wat daarvoor doorgaat.
Mensen die Nederlandstalige muziek met een hoog hoempa- of smartlapgehaltegehalte de hele dag aan laten staan. U weet wel, van die muziek die aan je hersenen kleeft als was het geluid met secondelijm ingesmeerd. Met als tussendoortje etherreclames. Leven is lijden.
Rapmuziek en hiphop. Hoewel er juweeltjes van poëtische schoonheid tussen schijnen te zitten is de ritmische agressie en de mechanische muzikale lelijkheid een aanslag op mijn persoonlijke auditieve esthetiek. Het harmonieert niet, het verstoort. Hoewel er ook beluisterbare stukjes tussen zitten.
De dagelijkse irritaties, bijvoorbeeld dat je partner de toiletrol van, in plaats van náár de muur ophangt. Of dat ze de muziek zachter zet, terwijl ik voor déze uitvoering van de chaconne van Bach precies de juiste sterkte had gevonden.
Best wel veel, en dan te bedenken dat ik nog heel veel niet heb opgenoemd.
Ik ben behoorlijk neurotisch en intolerant, dus.
Hoe hiermee om te gaan? Het zwaard der gerechtigheid trekken en de wereld van irritatieveroorzakers te lijf gaan? Kansloos. De wereld is te groot en het zwaard te klein. Dus moet de oplossing daar gezocht worden waar ook de bron van het probleem ontstaat. Het ontstaan van het probleem ligt dus niet bij politici die na de a. nooit de b. zeggen, of in de verengelsing van de taal, de onbenullige reclameboodschappen, de bouwvakradio’s, de bekeerders aan de deur, de telefoonverkopers, de hondenuitlaters, de Nederlandstalige hoempa- of smartlappenmuziekdraaiers of de rappers, noch in de partner met de toiletrol. Het ontstaan van het probleem van de irritaties is gelegen in mijn voorraad opgebouwde overtuigingen en concepten en heeft niet zo veel te maken met de prikkels van buitenaf. Die zijn secundair. Als ik die irritatiepunten bevrijd had viel er van buitenaf niets te prikkelen.
Mijn dzogchenleraar heeft tijdens één van zijn onderrichtingen eens gezegd dat een beoefenaar die zich ergert aan omgevingsgeluid nog iets essentieels te leren heeft over de aard van verschijnselen. En eveneens over aanwezig zijn en integreren. Gelukkig gaf hij dan altijd een advies mee met welke methode je dit kunt beoefenen. Maar na enkele jaren sinds zijn onderricht begin ik te denken dat ik toch een matig begaafde dzogchenbeoefenaar ben. Ik vraag me nog steeds af of mijn irritaties nou met mij op de loop gaan of dat ik met mijn irritaties op de loop ga. Zinloze vraag. Even zinloos als geïrriteerd zijn.
Dus moet ik tot de conclusie komen dat totale bevrijding vooralsnog niet aan de orde is voor mijn versluierde geest.
En dat irriteert me dan weer mateloos.