Lezers reageerden gisteren op verschillende manieren op de Goood-evening over staatsboeddhisme in België. Enkelen zeiden dat ze erkenning wel goed vonden, een ander vond dat Chef- als de hofnar van het Boeddhistisch Dagblad, het boeddhisme in België wel erg hard had aangepakt en zwart gemaakt. Terwijl in Nederland dergelijke zaken al veel langer spelen.
Chef houdt er niet van zich te herhalen, maar hij begrijpt werkelijk niet waarom een religie- iets wat ons bindt of een filosofie of een recept omdat hij de Boeddha ziet als een arts, erkend moet worden. Wat wordt erkend en door wie? Is de man-op-straat-Belg naar zijn mening gevraagd, heeft er een referendum plaatsgevonden? Welnee, take it or leave it. De meeste Belgen (of Nederlanders) weten niet eens wat het boeddhisme is, het is ook nauwelijks uit te leggen.
Hou het ook maar stil of vertel de overheid van de moordende boeddhisten in Birma, de stelende en bedriegende in Thailand, de verkrachtende of-handen-niet-thuis-kunnen-houdende in Nederland, de afgunst en haat tussen de verschillende sangha’s. Weten die politici in Vlaanderen, Wallonië en het Duitstalige kanton veel. Ze zouden het moeten weten.
Krijgen erkende en gesalarieerde boeddhisten een stempel of tatoeage op het voorhoofd: BB of Betaalde Boeddhist. En hoe zien de onbetaalde boeddhistische voorgangers er uit? Eten ze uit de vuilnisbak? Stinken ze ongewassen. Dreigt er tweespalt, broedertwisten, moord en doodslag in het Belgisch land?
Chef heeft er ook niets op tegen dat er een BUB en een BUN bestaan, die een gesprekspartner met de overheid en andere organisaties kunnen zijn. Maar deze nar krijgt lachstuipen bij het idee dat er straks in België betaalde boeddhistische monniken rond zullen lopen. Het is een slechte grap die bedacht had kunnen zijn door een Ollander.
Hij zag laatst de boeddhistische monnik en wetenschapper Mathieu Ricard op de tv. De man was op een congres met wereldtoppers uit het zakenleven. Dus mensen met veel geld. Ricard bedelde, hij vroeg op de man af 150.000 Amerikaanse dollars om een van bamboe gemaakte school in een ver land te financieren. Voor dat geld krijgen een paar duizend kinderen les en tientallen docenten werk. Okay, laten die Belgische boeddhistische monniken, voorgangers en consulenten het geld maar aanpakken van de federale overheid in België. En het gelijk weer doorsluizen naar bamboescholen. Aan het boeddhisme hoef je niks te verdienen. Het is geen job en zeker geen betaalde. Chef lacht weer, ha ha ha.
Ja zeker, Chef weet van de commercie in Nederlandse centra. De deal met de BUN en een verzekeringsmaatschappij indertijd waar de BUN geld mee kon binnen halen.Hij krijgt gekromde tenen als hij hoort van betaalde strippenkaarten om lessen te mogen volgen, boeddhistische voorgangers die zich verhuren als levenscoach en voor een paar gesprekken duizend euro vangen. Weekretraites die soms meer dan zevenhonderd euro kosten voor de deelnemer. Welke gewone man of vrouw kan dat nou betalen? Chef zeker niet. Ja maar, de schoorsteen moet toch roken, zullen de eerwaarden in hun centra nu tegenwerpen. We mogen toch wel geld vragen voor onze diensten, onze huisvesting. Het kip en het ei verhaal.
Chef weet dat er in Nederland veel gebouwen leeg staan en voor een habbekrats of om niet omgebouwd kunnen worden tot een centrum. Iedereen neemt zijn eigen kussen mee, een tapijtje op de grond en de boeddha in een kistje aangeleverd. Na afloop inpakken, en klaar naar huis. In Rotterdam staat het Groothandelsgebouw, waar ondernemers een ruimte huren. Chef kent geen boeddhistische Groothandelsgebouwen. Elke sangha heeft zijn eigen onderkomen. Voor zo ver hij weet wordt er niet of nauwelijks onderverhuurd.
Laatst belde een ondernemer met Chef, hij had plannen om een boeddhapark te bouwen. Een ander verkoopt geluk aan ondernemers. Hij noemt zich de Verlosser. Ook zonder het narrenpak vindt Chef dat leuk.
Chef heeft een paar jaar gemediteerd bij een boeddhistische leraar. De man huurde elke week een zaaltje bij een commercieel spiritueel centrum. Iedereen was welkom bij die leraar- er hingen ook geen prijslijsten aan de muur noch stond een boeddhabeeld op tafel. Van wierook kreeg deze leraar astma-aanvallen. En van strippenkaarten kreeg hij de hik. Na afloop van de meditatie werd een bronzen klankschaal in de kring gezet. Er werd niets bij gezegd. Het kan zijn dat de leraar in zijn auto in tranen uitbarstte of het stuurwiel aan stukken sloeg, als hij de opbrengst telde. Maar een week later zat hij er weer onverstoord bij. Het woord dana sprak hij nooit uit.
Chef gaat aan de genmai thee. Vrede en alle goeds.
Tashi Gyatso zegt
?
Zeshin zegt
Het is precies zo als je schrijft je huurt een zaaltje.
Eh…. dat kost toch geld? Je kunt natuurlijk in het park gaan zitten, en die duur betaalde centra’s doen dat ook. Maar alleen in de mooie warme zomer dagen, s’winters word je van het koud op trekkende vocht ziek. En als je intensieve trainingen houd moet er ook gegeten en geslapen worden. Een beetje zich zelf respecterend boeddhistisch centrum is een bedrijf met inkoop, verkoop, administratie, een website, bestuursvergaderingen. Die kar word vaak maar door een paar vrijwilligers getrokken die zo gemotiveerd zijn dat ze de ontbrekende financiën soms zelf bij leggen. Een ietsie pietsie erkenning bijvoorbeeld in de vorm van een beetje subsidie of hulp bij de nieuwsbrief samenstellen, het programma samen stellen. Zorgen dat er bloemen op het altaar staan of gewoon maar simpel afwassen of stofzuigen. Een beetje erkening zou niet gek zijn.
Joop Ha Hoek zegt
Retraites worden gewoon thuis gehouden. De deelnemer in zijn eigen woonkamer nodigt eventueel een paar andere deelnemers uit. Er is altijd wel een ruimte om een matras op de grond te leggen. Mensen nemen zelf hun kussentje mee. Met een Skypeverbinding geeft de leraar aanwijzingen- of niet. De deelnemers nemen zelf hun brood mee. De gastheer zorgt voor een kopje thee. Kosten: voor de individuele deelnemer nog geen twintig euro. Voor een gezamenlijke retraite iets meer. Er hoeven ook geen reizen gemaakt te worden met het vliegtuig of auto, spaart het milieu. De tering naar de nering zetten.
Daisy zegt
Ha Joop, we komen volgende week met z’n tienen langs bij je voor een retraite van 10 dagen.
We nemen onze luchtbedden en kussentjes mee. Zorg jij dat de koffie en thee klaar staat;).
Zeshin zegt
We zitten momenteel in het intensive trainingsprogramma (varsika) wat Boeddha gedurende het regenseizoen ingesteld heeft. Er zijn hier 5 mensen die bij jou deze drie maanden willen door brengen. Ze koken zelf, dus dat hoef je niet te doen. Hoeveel toileten en douches heb jij? En heb je een goede relatie met je buren? Om 7:00 en om 16:00 uur doen wij de tempeldiensten met mokugyo en tempelbellen en op 21:00 meppen wij zo’n 10 minuten op de kaihan en bellen we nog een beetje met een klein belletje.
Gerben Hieminga zegt
:-)
Herkenbare discussie.
Joop, ik vind dat je een leuke column hebt geschreven maar ik ben het niet met je eens. De meeste mensen hebben al moeite met gedeelde kamers, douches en toiletten als zij op retraite gaan. We zien de laatste jaren een enorme behoefte onder yogi’s aan meer comfort. Geen vraag naar weelde en luxe, maar de gele gordijntjes, doorgezakte bedden en snurkende of neurotische kamergenoten wekt veel weerstand op. Voor sommige mensen is het een ‘no go’ in de keuze voor bepaalde retraites en centra.
In de discussies over de start van een permanent meditatiecentrum in Nederland heb ik met oprichters van Gaia House en IMS gesproken. Als je ze vraagt: wat zou je nu anders doen? is het antwoord steevast: in de huidige tijd hadden we direct alleen maar éénpersoons kamertjes moeten bouwen. En ja, dan liggen de kosten van voedsel en inwoning in de range van 50 tot 75 euro per dag, waarbij 70 euro eerder de regel dan de uitzondering is.
Inderdaad een hoop geld, zeker als je langer wilt mediteren. Gelukkig hebben veel centra kortingsregelingen voor minder draagkrachtige mensen. Maar dan nog is het een enorme investering voor mensen met bijvoorbeeld een uitkering.
Ik heb niets tegen vriendenclubjes die samen in huis mediteren en elke dag goedkoop bami eten, maar het is gewoon niet wat het merendeel van de beoefenaars wil.
De dana gedachte is natuurlijk fantastisch, maar het maakt het leven van penningmeesters heel zwaar als de stichting niet over een buffer beschikt om de sterk fluctuerende stroom aan giften op te vangen. En helaas beschikken de meeste Boeddhistische stichtingen niet over zo’n potje. Een beetje erkenning en commercialisering vind ik dus niet erg en kan juist ingezet worden om de dagprijzen van retraites zo laag mogelijk te houden en mensen met een smalle beurs te ondersteunen om toch te mediteren.
Tarini zegt
Ga eens kijken bij het retraitecentrum in Hengstdijk in Zeeuws Vlaanderen,Metta Vihara. Het is grotendeels betaald door donaties uit de sangha en al het werk in het centrum wordt door vrjwilligers gedaan. Een goede manier om het Boeddhisme te beoefenen (samenwerken met anderen is uitdagend en leerrijk) en anderen laten kennis maken met de Dharma. Uiteindelijk gaat het niet om ons alleen, maar ook om anderen. Dan is zo’n huiskamer setting erg knus en de leraar soms ook veilig op afstand.
Daisy zegt
Bij zencentrum.nl kost een sesshin japanse stijl van 7 dagen incl overnachtingen en maaltijden 200 €. Je hebt dacht ik geen eigen kamer. Een weekend kost 20€
En voor mensen met een kleine beurs kan wat geregeld worden.
bart zegt
En wie zelfs dat niet kan betalen kan in overleg mee doen voor wat er bijgedragen kan worden.
Gerben Hieminga zegt
Hoi Tarini,
Hengstdijk is een prachtig centrum. Knap hoe dat tot stand is gekomen. Maar mijn range van 50 tot 75 euro per persoon per dag gaat ook bij jullie op. Op de site van Hengstdijk staan de volgende verhuurprijzen:
“De basisprijs bedraagt € 40 per persoon per dag. Dit is inclusief koffie, thee en een overnachting.
Op aanvraag kunnen wij u ook extra diensten leveren zoals
•Linnenpakket: € 8,50 per persoon
•Eindschoonmaak: € 120
•Boodschappen: € 10 per persoon per dag”
Dus stel ik wil een retraite organiseren dan is de kostprijs per dag:
•40 euro huur
•10 euro boodschappen
•5 euro organisatiekosten van de stichting
•5 euro reiskosten leraren, schoonmaakkosten, bloemen voor in de meditatieruimte, etc
•Totaal: 60 euro en dan doe je alles met vrijwilligers
En als je geen vrijwilligers voor hebt die koken:
•40 euro huur
• circa 20 euro voor drie maaltijden per persoon per dag door ingehuurde kok
•5 euro organisatiekosten van de stichting
•5 euro reiskosten leraren, schoonmaakkosten, bloemen voor in de meditatieruimte, etc
•Totaal: 70 euro
Mijn bandbreedte geldt dus ook als ik een retraite in jullie prachtige centrum wil geven.
Verder staat op de site van Mettavihara onder verhuur:
“De basisprijs bij trainingen die volledig door ons verzorgd worden bedraagt € 75 tot €100 per persoon. Dit is inclusief de kosten voor de trainers, lunch, koffie en thee.”
Elke stichting wil natuurlijk graag meditatie gratis aanbieden, maar dit zijn helaas wel de bedragen die een retraite kost. Voor niets gaat ook in het Boeddhisme alleen de zon op.
Op de site van zencentrum.nl trof ik geen mogelijkheden tot verhuur aan.