Amnesty International stelt als eerste grote mensenrechtenorganisatie dat er voldoende bewijs is om te zeggen dat Israël genocide pleegt in Gaza. Volgens het 300 pagina’s tellende onderzoeksrapport handelt Israël met het doel om de Palestijnse bevolking geheel of gedeeltelijk te vernietigen.
Het actualiteitenprogramma Nieuwsuur besprak de eventuele gevolgen voor Israël in de uitzending van gisteravond met Fons Orie, voormalig rechter bij het Joegoslaviëtribunaal.
Klik hier om de uitzending te zien
Juridisch gezien ligt de lat erg hoog om volkerenmoord vast te stellen. Zo’n proces neemt vaak vele jaren in beslag. Israël wordt door meerdere landen en een groeiend aantal experts van genocide beschuldigd, en er loopt een zaak over bij het Internationaal Gerechtshof (ICJ) in Den Haag, maar het is nog niet in een rechtszaak aangetoond.
Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken noemt het Amnesty-rapport volkomen onjuist. “De verwerpelijke en fanatieke organisatie Amnesty International heeft opnieuw een verzonnen rapport geproduceerd dat volledig vals is en gebaseerd op leugens”, aldus het ministerie.
Israël beroept zich op zelfverdediging en stelt dat het zich houdt aan het oorlogsrecht. De Israëlische regering beschuldigt mensenrechtenorganisaties, de VN en het ICJ van vooringenomenheid.
Genocide is de doelbewuste poging om een (deel van een) groep te vernietigen op basis van nationaliteit, ras, religie of etniciteit. Dat is vastgelegd in een verdrag van de Verenigde Naties. Vooral de voorwaarde van ‘duidelijke opzet’ maakt het aantonen van genocide juridisch extreem lastig.
Slechts enkele massamoorden zijn door internationale rechtbanken als genocide bestempeld, waaronder de moord op honderdduizenden Tutsi’s in Rwanda in 1994 en die op 8000 Bosnische moslims na de val van Srebrenica in 1995.
Tussenvonnis
In een tussenvonnis oordeelde het Internationaal Gerechtshof (ICJ) in januari dat Israël mogelijk genocide heeft gepleegd in Gaza. De vaststelling of dat inderdaad zo is, is een proces dat nog jaren kan duren. Het hof eiste dat Israël er alles aan moet doen om genocide te voorkomen.
Het Internationaal Strafhof (ICC) heeft onlangs een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen premier Netanyahu en oud-minister van Defensie Gallant. Volgens het ICC zijn er voldoende aanwijzingen dat de twee Israëlische leiders zich schuldig hebben gemaakt aan oorlogsmisdaden, zoals opzettelijk tegen Palestijnse burgers gerichte aanvallen en uithongering van de bevolking zonder militaire noodzaak.
Ook tegen Hamas-leider Masri, ook wel bekend als Deif, is een arrestatiebevel uitgevaardigd door het ICC. Hij wordt verantwoordelijk gehouden voor moorden, martelingen, verkrachtingen en ontvoeringen op 7 oktober 2023. Overigens zegt Israël dat het Masri al heeft gedood bij luchtaanvallen in Gaza.