Anatta is de werkelijkheid zien zoals ze wérkelijk is. Yatha-bhuta.
Guy – Een onzuivere vs. een zuivere geest
Een onzuivere geest is de bron van dukkha—‘deze doordringende onbevredigdheid van het leven’.
Guy – Geboorte en Dood
Voor de Boeddha is ‘geboorte’ het samenkomen van de vijf aggregaten (P. khandhas) en ‘dood’ het uiteenvallen ervan.
Guy – Anicca
Alles is vergankelijk. Alles heeft zijn toegemeten tijd, plaats en ruimte. Ingebouwde slijtage. Het eeuwige—waar je zó vurig naar verlangt—is direct voorbij.
Guy – Zelfrealisatie (P. nibbana)
Zoals het woord aangeeft is zelfrealisatie iets wat je niet aan anderen kunt overlaten. Het is iets wat je zélf moet doen.
Guy – Heilzaam handelen (P. samma kammanta)
In de Sammaditthi Sutta lezen we: ‘En wat is het heilzame ? Het achterwege laten van het doden van levende wezens is heilzaam, het achterwege laten van nemen wat niet wordt gegeven is heilzaam, het achterwege laten van seksueel wangedrag is heilzaam, het achterwege laten van liegen is heilzaam, het achterwege laten van roddel is […]
Guy – Het Pad
Het pad dat de Boeddha liep en aan zijn volgelingen aanwees is de weg van de bedelmonnik in zijn meest concrete en basale vorm. Hij onthield zich steevast van het poneren van hooggestemde, onbereikbare idealen of van een aanhoudend verdwaasd zoeken naar een onbestaande (eeuwige) stabiliteit.
Guy – Het Pad (P. magga)
Het oplossen van je geconditioneerde ‘zelf’—dit ‘ik’ dat je niet bent; nooit geweest bent en nooit zult zijn.
Guy – De spirituele vriend (P. kalyanamitta)
Het is beter om alleen te leven: een dwaas vormt geen goed gezelschap. Leef alleen en doe geen kwaad, zorgeloos, als een olifant in het bos.
Guy – Vormelijke Dhamma (P. buddharupa)
Buddharupa is het contingent aan zichtbare vormen dat de leer van de Boeddha tracht uit te beelden door tempels, beelden, wierook, prostraties, circumambulaties, religieuze opsmuk…
Guy – De Tien Ketens (P. samyojana)
Wanneer er geen ‘ik’ meer is verliezen rituelen, riten, regels hun belang (P. silabbata-paramasa). De dhammanuvatti beseft dat dit slechts wereldse conventies zijn.
Guy – Spiritueel Ontwaken
Ontwaken hoeft niet over dit leven getild te worden. Stroombetreding is bereikbaar in dit leven. In elke meditatie. In elk moment. Bij elke inademing. Bij elke uitademing.
Guy – Avalokiteshvara en Tara
Toen Avalokiteshvara tranen van mededogen vergoot voor het lijden van de mensheid, ontstond er een vijver aan zijn voeten, waaruit een lotusbloem groeide.
Guy – De sangha
In de ogen van de Boeddha is de Sangha de spirituele groepering van gelijkgestemden die samen op weg zijn naar bevrijding uit dukkha.
Guy – Het ‘ik’
Het ‘ik’ is slechts een proces van bewustzijn en van energie. Bewustzijn ontstaat uitsluitend door de zintuigen. Daar is geen autonoom ‘ik’ of ‘zelf’ mee gemoeid. Elk idee, opinie, gedachte of mening over een onveranderlijk, stabiel ‘ik’ of ‘zelf’ is een groteske misvatting. Een immense begoocheling.
Guy – Meditatie op de dood (P. marananussati, maranasati)
Meditatie op de dood is één van de fundamentele basisvormen van boeddhistische meditatie. Het opzet van zulke meditatie is het produceren van spirituele urgentie: je weet niet wanneer je dood gaat, span je daarom nú in om tot ontwaken te komen vooraleer het te laat is.
Guy – Waakzaamheid (P. appamado)
Waakzaamheid staat voor oplettendheid, voor aandacht.
Guy – Bhanaka’s
Bhanaka’s of reciteerders genaamd—waren speciaal opgeleide groepen monniken—die een bepaald gedeelte van de canonieke teksten memoriseerden. Het zijn deze bhanaka’s die de overlevering van de sutta’s hebben bewerkstelligd.
Guy – Wedergeboorte – Opnieuw ‘worden’ (P. bhava)
Elk moment dat de dhammanuvatti een keuze maakt (sankharas van resp. verlangen en afkeer), creëert hij zijn wereld, ‘wordt’ (!) hij opnieuw geboren. Bhava. ’Weder-geboren’.
Guy – Alles wat we ervaren, wordt voorafgegaan door het denken
‘Alles wat we ervaren, wordt voorafgegaan door het denken; [Alles wat we ervaren] heeft denken als hun leider. Alles ontstaat uit gedachten. Wie spreekt of handelt met onzuivere gedachten, zal achtervolgd worden door lijden, zoals het karrenwiel de hoef van het lastdier volgt.’
Guy – Het Proces
Een edele volgeling, (P. ariya-puggala) beschouwt het bestaan als een continu en cyclisch proces, waar álles in constante verandering is. Hij ervaart het bestaan als een eeuwige flow. Een flux.
Guy – Inzicht
Inzicht in Dhamma vergt géén verwoording, géén visualisatie, géén speculatie, géén inbeelding, geen geloof.
Guy – Wijsheid (P. panna) en Mededogen (P. karuna)
In de Dhammapada Sutta lezen we: ‘Wees opmerkzaam en spiritueel éénpuntig, innerlijk stabiel en geconcentreerd.’
Guy – Wij zijn allen voorbijgangers…
Vergankelijkheid is overal en op élk moment tastbaar aanwezig voor wie ‘kijkt’. Maar zijn we er ons bewust van? Dat is nochtans wat de Boeddha ons aanraadt om wakker te worden. Om te ontwaken.
