De betekenis van ‘wedergeboorte’ is: steeds hetzelfde stramien doorlopen. Altijd hetzelfde doen en toch een andere uitkomst verwachten. Steeds in diezelfde val trappen. De kringloop van het vastklampen. Rondjes lopen. Samsara.
Guy – dhammazaadjes – ‘I am a continuation like the rain is a continuation of the cloud’
Elk moment is een moment van ontstaan. Elk moment is een moment van vergaan. Ontstaan en vergaan zijn de twee drijfkrachten die het bestaan beheersen. Geboorte en dood vormen kruis en munt van het leven. Een Januskop.
Guy – dhammazaadjes – Juist spreken (P. samma vaca)
‘Juist spreken wordt gedaan op het juiste moment; wat gezegd wordt is waar; het wordt vriendelijk gezegd; wat gezegd wordt is heilzaam; en wordt uitgesproken met liefdevolle vriendelijkheid.’
Guy dhammazaadjes – Identificeer je niet met je eigen Grote Gelijk
Meningen, opinies, filosofieën, doctrines en religieuze opvattingen zijn de oorzaak van mentale onrust; van onenigheid en strijd; van trots en neerslachtigheid; van disharmonie in gemoedstoestanden; van gemis aan vrede met jezelf en de wereld.
Guy dhammazaadjes – Haat
Vijandigheid overwinnen leidt tot rust. In de sutta’s benadrukt de Boeddha steeds opnieuw de heilzame kracht van liefde. Omdat de aard ervan vreugde is en omdat het altijd geluk en welzijn brengt, is liefhebben de meest heilzame menselijke daad.
Guy dhammazaadjes – Leef in het heden
Blijf niet hangen in wat voorbij is. Hecht je niet aan wat ooit was. Aan vormen uit het verleden. Zo vervreemd je van je ware zelf. Van de stroom. Van de Flow. Van Dhamma.
Guy dhammazaadjes – Ariya-puggala vs. Puthujjana
Volgens de teksten van de Pali-canon is het de taak van de ariya-puggala om de puthujjana te ‘veredelen’ door hem te helpen de stroom te betreden (P. sotapatti).
Guy dhammazaadjes – Vinaya
Juristen zijn soms gefascineerd door de vinaya omdat het één van de oudste en (voor zijn tijd) erg gedetailleerde rechtssystemen op aarde is.
Guy dhammazaadjes – Regenretraite (P. vassa)
Beschadiging van de rijstvelden en verstoring van de natuur waren dus de twee hoofdmotieven om de monniken te verplichten tijdens de moessonregens op één plaats te verblijven en niet rond te trekken.
Guy – dhammazaadjes- Stroombetreding (P. sotapatti)
Stroombetreding is een metafoor om aan te geven dat de dhammanuvatti—de beoefenaar die leeft conform de Dhamma—inzicht verworven heeft in de ware aard van de dingen. Dat hij yatha-bhuta nana dassana in zichzelf gerealiseerd heeft.
Guy – dhammazaadjes – De leeuwenroep van de Boeddha (P. sihanada)
De leeuwenbrul (P. sihanada) is een metafoor om aan te duiden dat de Boeddha een claim legt op de spirituele heerschappij, naar analogie met de suprematie van de leeuw op de heerschappij in het dierenrijk.
Guy dhammazaadjes – Het NU-moment
De sleutel tot bevrijding bevindt zich in ons. In het heden.
Guy – dhammazaadjes – Dhamma is één
‘Dhamma heeft slechts één smaak. De smaak van bevrijding.’
Guy – dhammazaadjes – Over regeltjes en normeringen
Ondanks dat de vinaya vol staat met regeltjes en normeringen voor de bhikkhu’s en bhikkhuni’s is de leer van de Boeddha niet gebouwd op geboden en verboden. In de Buddhadhamma bestaat er geen obscure, dreigende, eigenzinnige, tirannieke god die verdrijft en straft.
Guy – dhammazaadjes – Heilzaam versus onheilzaam (P. kusala vs. akusala)
Kusala en akusala zijn twee termen die in de sutta’s door de Boeddha veel gebruikt worden. Het zijn de belangrijkste woorden waarmee hij moraliteit evalueert. Maar net als vele andere Pali-woorden is ook dit concept moeilijk éénduidig naar een westers begrip om te zetten of te vertalen.
Guy – dhammazaadjes – Aandacht & Gelijkmoedigheid (P. sati & upekkha)
Observeer aandachtig wie polariseert. Wie de samenleving uit mekaar trekt. Maar ook wie verbindt. Graaf dieper door je de volgende vragen te stellen: Wie? Wat? Waar? Waarom? Hoe?
Guy – dhammazaadjes – Het heden. Het NU
Zelfrealisatie (P. nibbana) kan uitsluitend gerealiseerd worden in dit moment. In het hier-en-nu. In het heden. Dit betekent dat de dhammanuvatti zich uitsluitend op het heden moet oriënteren.
Guy – dhammazaadjes – Stop de opiniëring. Het is slechts waan
Vipassana-beoefening leert ons uit directe ervaring dat wijzelf en onze omgeving voortdurend in beweging zijn. Dat niets ‘vast’ is. Dat maakt alles relatief. Daarom ook drong de Boeddha er meermaals op aan om er geen zienswijzen of ideologieën op na te houden.
Guy – dhammazaadjes – Tussen twee gedachten in…
De teksten van de oudste sutta’s uit de Pali-canon zijn zo puur, zo helder, dat ze geen uitleg vergen. Zuiver in hun eenvoud, roepen ze slechts tot reflectie op. Tot beschouwing. Tot meditatie. Bhavana-maya panna.
Guy – dhammazaadjes – Illusie
Concreet: je bent niet meer wat je was toen je deze tekst begon te lezen. Je bent slechts een flow van permanente transformatie. Van muterende energie. Je beweegt in een ondefinieerbare ruimte waarin alles ontstaat, eventjes bestaat en opnieuw vergaat. Zonder vastheid. Zonder essentie. In die ruimte resoneert alles. Eén langgerekte echo tot de oerknal. En verder.
Guy – dhammazaadjes – Ontwaken
Door de ervaring én aanvaarding van deze natuurwet begrijpt de beoefenaar dukkha; laat hij dukkha los; realiseert hij de beëindiging van dukkha en cultiveert hij het pad dat leidt tot de beëindiging van dukkha. Zo herkent (P. pariyatti), erkent (P. patipatti) en realiseert (P. pativedha) hij de Vier Edele Waarheden. Individueel én als geheel.
Guy – dhammazaadjes – Onderwerping versus bevrijding
De Boeddha is in zijn stervensuur gerealiseerd. Is uitgedoofd van onwetendheid, verlangen en afkeer. Hij heeft experiëntieel ervaren (P. paccanubhoti) dat alles wat ontstaan is zal vergaan. Hij heeft zich hiermee volkomen verzoend. Hij wéét: dit is de eeuwige natuurwet. Dhammo sanantano. Hij verwacht geen terugkeer meer. Dit was zijn laatste geboorte. Er is geen verdere toestand van bestaan. Hij is bevrijd. Vimutti.
Guy – dhammazaadjes – Wat hebben we nu nodig?
Zachtheid, moed, maar vooral liefde! Dat hebben we nodig in het omgaan met de lastige dingen in ons leven.
Guy – dhammazaadjes – Ook al vergaat het lichaam, er is niets te vrezen
Op 1 november sloot Johan C. de stille online meditatie af met onderstaand prachtig gedicht. Een juweeltje. Johan liet zich inspireren door vers nr. 16 van de Tao Te Ching van Lao Tse in een vertaling van de pas overleden auteur Kristofer Schipper.
