Boeddhisme is naar ieders persoonlijke voorkeur uit voorraad op maat leverbaar in een veelheid van mengvormen. Met of zonder devotie.
Taigu – Het lijden in de wereld
Het komt Taigu voor dat boeddhisme te vaak gaat over ‘verlichting’ en te weinig over het lijden in de wereld, dat eerst moet worden opgelost voordat iemand zich in spirituele zin bevrijd kan wanen. Het existentiële kerndilemma van boeddhisme is dat wij ieder delen in de rotheid van de wereld, terwijl wij over het vermogen beschikken onze bevrijding dichterbij te brengen door het lijden van de ander te verminderen. In sommige teksten wordt dit vermogen ‘boeddhanatuur’ genoemd.
Taigu – Boeddhisten vóór Europa
Niets van het bovenstaande is strijdig met het boeddhisme. Het is een voorbeeld van de aanvulling die boeddhisme behoeft en welbeschouwd moet willen van een domein dat een raakvlak heeft het gebied dat het zelf bestrijkt. Willen wij democratie, rechtsstaat en verdraagzaamheid behouden als omgeving waarin wij kunnen beoefenen binnen een geestelijke vrijheid van belijdenis, dan moeten we ons durven engageren voor lastige keuzes.
Taigu – Boeddhisten onder de wapenen
Wij leven in gevaarlijke tijden. Zijn boeddhisten bereid hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen en de krijgsmacht te steunen bij gerechtvaardigde toepassing van geweld?
Taigu – absurd boeddhisme
Vijfentwintig eeuwen boeddhisme hebben geen gedragsverandering teweeggebracht. Of je nu verlossing zoekt in wereldverzaking of in een gedachteloze realisatie van bevrijdende wijsheid, het lijkt geen bal uit te maken.
Taigu – Zwaarmoedige prognoses voor het nieuwe jaar
Hoe vieren boeddhisten de start van een nieuw jaar? Eten ze oliebollen en vallen ze elkaar op het moment suprême enigszins beneveld door de alcoholconsumptie blij zoenend om de hals onder het prevelen van de beste wensen, vrede en alle goeds?
Taigu – Zen voor zenuwenlijders
Het kan niet anders zijn dan dat er meer boeddhistische beoefenaars zijn die om welke reden dan ook in de praktijk van hun leven te kampen hebben met psychologisch trauma en depressies. Het zou leerzaam zijn van hun ervaringen te vernemen, al is het alleen maar om de rooskleurige impressie weg te nemen dat boeddhisme tegen alles helpt.
Taigu – De schaduwkant van niet-weten
De minister: “Ik weet het niet.”
Taigu – Onder de mensen vind je boeddha’s
Wij, in ons kleine kikkerlandje, met ons wijzende vingertje en ons calvinistische boeddhisme, begrijpen maar zo weinig van de werkelijke relatie tussen het leven en de leer.
‘Onze Boeddha die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd’
Binnen het christendom bestaat meer dan de orthodoxie van ‘Rome’ tot gereformeerd. Er zijn gedeelde spirituele waarden die boeddhisme en christendom verbinden.
Taigu – Het lege graf
De mens is pas werkelijk mens in het zicht van het transcendente. Het antwoord op de vraag of de Boeddha vrijwillige levensbeëindiging had kunnen billijken, is vrij voorhanden.
Taigu – Met voeten in verschillende werelden
Het gebeurt met grote regelmaat bij het slapen gaan. Ik leg mijn hoofd op het kussen, trek mijn dekbed over me heen, en dan opeens begint in mijn bewustzijn het Onze Vader zich te spreken, of zelfs te zingen, terwijl ik mijn lippen niet beweeg.
Taigu – Verwacht niets groots van boeddhisme
Veel boeddhisten (de goede natuurlijk niet te na gesproken) lijken geen haar beter dan andere mensen. Boeddhisme is goed in het kleine, maar onvermogend in het grote.
Taigu – Bevrijd door religieuze verbeelding
Dat ik me nog nooit heb vertoond in een shintempel komt niet alleen omdat de dichtstbijzijnde zich in Antwerpen bevindt. Ik vind shinboeddhisme, hoe sympathiek ook op papier, in de praktijk een beetje eng.
De zoete broodjes van een zorgeloos boeddhisme
Als je het boeddhistische spoor volgt van bevrijding, dan kan er een punt komen dat je niet meer de dingen anders kunt doen, maar ook andere dingen moet gaan doen. Er is, met andere woorden, een soort maatstaf, al is het een pragmatische, niet een serie geboden; in de boeddhistische methodiek, van welke richting dan ook, kan en hoort een ‘systeem’ te zitten van drukpunten op geest en gedrag. Dan is boeddhisme niet vrijblijvend meer.
Met stomheid geslagen
Het boeddhisme beweegt zich op het slappe koord van de middenweg en de val van eternalisme is altijd dichtbij. Ik heb een zekere mate van allergie ontwikkeld voor woorden als leegte en eenheid. Hoe rechtvaardig je deze vanuit de fenomenologie van het boeddhisme en het voorwaardelijk ontstaan, waarin niet-weten altijd vóór de abstractie komt?
Deconstructie der dharma’s
Je focus richten op je ervaring, die ervaring adequaat analyseren, dingen omdenken naar relaties en ontdekken hoe je gemoedstoestanden en gedrag kunt omvormen tot heilzaamheid – dit behoort tot de kern van het boeddhisme.
Taigu – de heilige natuur van de mens
Belangrijker dan verwarrende tekstfragmenten uit een ver verleden te analyseren, is het misschien beter pragmatisch om te gaan met boeddhisme.
De anti-consensusboeddhist
Hoe meer ik in de Pali Canon lees, des te meer groeit de twijfel. Het boeddhisme van de Boeddha is niet het boeddhisme van ná de Boeddha.
Taigu – Breuklijn door de menselijke conditie
Van bovenaf roepen mensen in de put. Ik hoor ze zich verlustigen in de weerkaatsing van hun mantra’s.
Lekker duidelijk
Staan zitten en zoeken de zending van zen in de weg? Wat moet er gebeuren opdat zenboeddhisme zijn klare geluid hervindt en een tandje hoger schakelt bij het aangaan van de confrontatie met de tijdgeest?
China is niet antireligieus
Wat er in China tijdens en na Mao is gebeurd, en gebeurt, zou je bijna kunnen vergelijken met de familiebreuk die de westerse sociaal-democratie teweegbracht binnen de marxistische beweging. De tegenstelling tussen arbeid en kapitaal wordt van zijn scherpe kantjes ontdaan door de werkenden recht te geven op een deel van de koek van de economische groei. Precies deze uitruil is het vlot waarop de staatsmacht in de Chinese eenpartijstaat dobbert. Met dien verstande dat de krachten van de vrije markt in het land niet, zoals in het Westen, samengaan met een pluriforme politieke democratie.
Taigu – De lijn en de cirkel
Tijd is een moeilijk onderwerp voor boeddhisten. Om te beginnen bevinden wij ons in een periode en een cultuur die diep geïmpregneerd is met de idee van een lijn van gestage progressie waarlangs wij ons bewegen. Af en toe flakkert er een golf van cultuurpessimisme op, op basis van de idee dat ook regressie, een terugval in de tijd, mogelijk is.
Taigu – De smalle en de brede weg
De dharma is, behalve de leer, ook de werkelijkheid zoals deze als voorstelling aan ons, levende wezens, verschijnt. Het is een begrip met meerdere betekenissen.
