Wie morgen, zondag 30 augustus, het Boeddhafestival in Rotterdam bezoekt moet zeker gaan luisteren naar de verhandeling over leegte door de Rotterdamse filosoof Erik Hoogcarspel. Hij staat aan het eind van de middag gepland, maar vooraf is er ook veel te beleven in het Rotterdams spiritueel centrum Djoj waar het festival wordt gehouden. Het is altijd weer een genot om naar de eigengereide- maar ook bijzonder kenner van het boeddhisme- filosoof te luisteren. Zeker als hij met een virtueel fileermes zo op het oog voor velen logische boeddhistische verbanden aan flarden snijdt en er opnieuw –zijn- structuur aan geeft.
Het is de eerste keer dat in de Maasstad, waar het boeddhisme steeds meer tot bloei komt, dat een festival van die grootte wordt georganiseerd. In tien zalen van het centrum maken deelnemers kennis met de verscheidenheid aan boeddhistische stromingen in de Maasstad. Er wordt niet alleen aandacht besteed aan de theoretische onderbouwing van het boeddhisme, maar ook aan de praktijk, de rituelen en gedragingen er omheen. In de filmzaal is een doorlopend filmprogramma te zien.
Erik Hoogcarspel studeerde filosofie en Indische talen aan de rijksuniversiteiten te Groningen en te Leiden. Hij ontmoette in 1975 de 16e Karmapa, het hoofd van de Karma Kagü school één van de vier belangrijke scholen binnen het Tibetaans boeddhisme en was penningmeester van de Nederlandse stichting ervan. In 1978 richtte hij samen met Jildi Mohamad Sjah het Boeddhistisch Meditatiecentrum in Groningen op. Hij was columnist in verschillende bladen en publiceerde ‘Koken met Filosofie’ en ‘Grondregels van de filosofie van het midden’ (Olive Press, Amsterdam 2005, alsmede de Engelse vertaling). Hij doceerde aan de Radboud Universiteit Nijmegen, de Goudse Scholengemeenschap Leo Vroman en is nu verbonden aan het Internationale School voor Wijsbegeerte in Leusden. Die tevens de uitgever is van zijn volgende boek ‘Het Boeddha-fenomeen’, dat deze herfst zal verschijnen.
In dat boek vraagt de Rotterdamse filosoof zich af: Is een westers boeddhisme mogelijk; een boeddhisme dat zich baseert op de oudste bekende woorden van de boeddha en dat consistent en begrijpelijk is voor een publiek dat niet door verwijzingen naar hindoegoden en wonderverhalen uit zijn bol gaat?
Hoogcarspel denkt dat dit westerse boeddhisme mogelijk is door de inspiratie van de oudste boeddhistische teksten te verenigen met de nieuwste inzichten uit de westerse fenomenologie. Beide stromingen gaan uit van de eenvoudige waarheid dat je het leven moet laten komen zoals het zich aandient en dat je de wereld moet ervaren zoals ze verschijnt.
‘Het boeddhisme is en blijft een verlossingsleer, alles draait om het bereiken van het nirvaa. De fenomenologie streeft naar inzicht en opheldering op alle niveaus en gebieden. Zij streeft niet naar een nirvana, maar kan dit streven wel verhelderen.’
Presentatie
Het Boeddhafestival, georganiseerd door het virtuele Boeddhahuis, biedt een leuk programma, waarin de verschillende boeddhistische organisaties in de Maasstad zich presenteren. De hele dag door is er een filmprogramma en bij mooi en droog weer kunnen bezoekers ook terecht in de tuin van het centrum.