Bij de Boeddhistische Unie Nederland is er geen duidelijkheid over hoe er met individuele boeddhisten gecommuniceerd kan worden. Ook is de BUN naar binnen gekeerd en toont te weinig maatschappelijke betrokkenheid. Dat blijkt uit het rapport van de door de BUN ingestelde werkgroep onder leiding van Aad Verboom, die onder meer onderzocht of de mogelijkheid bestaat dat ook individuele boeddhisten lid van de BUN kunnen worden of daarin kunnen participeren. Het rapport werd vandaag aan de algemene ledenvergadering van de BUN aangeboden. De unie gaat met de conclusies in het rapport aan de slag, er is nog geen standpunt bepaald in deze kwestie. De werkgroep kwam tot de volgende conclusies:
- De onderzoeksopdracht (die de ALV aan de werkgroep had gegeven) was te beperkt en correspondeert niet met de levendige diversiteit van boeddhistisch Nederland anno 2014.
- De BUN is naar binnen gekeerd en toont te weinig maatschappelijke betrokkenheid.
- Er is geen duidelijkheid over hoe er met individuele boeddhisten gecommuniceerd kan worden.
Het advies van de werkgroep is de vraagstelling te verbreden en een begin te maken met het ontwikkelen van een nieuwe toekomstvisie. De vraag wat de BUN kan betekenen voor individuele boeddhisten kan volgens de samenstellers van het rapport en de unie alleen beantwoord worden in het verlengde van wat de BUN kan betekenen voor haar leden, naar binnen toe, en voor de samenleving, naar buiten toe. De leden hebben kennis genomen van het rapport en hebben vandaag in een interactieve vorm uitvoerig over de verbrede vraagstelling gediscussieerd.
Uit deze discussie zijn vijf gemeenschappelijke thema’s naar voren gekomen:
- Samenwerking & toegankelijkheid
- Moderniseren o.a. richting jeugd en jongeren
- Zichtbaarheid vergroten
- Betrokkenheid & transparantie
- Platform functie, initiatieven delen en versterken
Het bestuur zegt zeer verheugd te zijn over de enthousiaste deelname van alle aanwezigen aan deze uitwisseling en heeft het op zich genomen de resultaten verder uit te werken. Verder is een werkgroep in het leven geroepen om op basis van deze thema’s de website van de BUN volledig te vernieuwen. De site is hopeloos ouderwets en nauwelijks een vraagbaak voor boeddhisten. De kwestie of ongebonden boeddhisten lid kunnen worden van de BUN speelt al jaren. Hoe dat lidmaatschap in de praktijk vorm zou moeten krijgen is onduidelijk. Wat verwachten zij van dat lidmaatschap? Hoe zou het stemrecht geregeld moeten worden van deze ongebondenen? Zouden de ongebondenen zich moeten verenigen en als groep aansluiting zoeken bij de BUN? Zijn de ongebondenen bereid contributie te betalen aan de BUN? Waarom zijn ze ongebonden? Individuele boeddhisten – zij kunnen wel tot een sangha behoren- kunnen momenteel geen lid of donateur worden van de BUN omdat alleen organisaties daar lid van kunnen zijn. Vorig jaar ontstond de discussie, onder meer op Facebook, of er niet een nieuwe landelijke boeddhistische organisatie zou moeten komen, waar individuele boeddhisten wel lid van kunnen worden. Met name John Willemsens stelde het oprichten van de nieuwe organisatie- het Nederlandse Boeddhistisch Netwerk (NBN) aan de orde.
In een reactie naar het Boeddhistisch Dagblad zei hij:
‘NBN is vooralsnog een los netwerk van individuele boeddhisten, sympathisanten en geïnteresseerden, waarvan ikzelf er maar één ben. Zoals ik er zelf in sta, als er mettertijd mogelijk een stichting komt, zal die in de eerste plaats ten dienste staan van de initiatieven die in het netwerk ontstaan.’
Het NBN lijkt op dit moment niet levensvatbaar, mogelijk door het ongebondene karakter van de aspirant leden.
BUN-voorzitter Michael Ritman in een reactie op het lidmaatschap van individuele boeddhisten vandaag tegen het BD: ‘We hebben als werkgroep op een zeer open manier naar het functioneren van de BUN gekeken. Ook met de vraag hoe we boeddhisten- of mensen die belangstelling hebben voor het boeddhisme, meer bij onze organisatie kunnen betrekken. De organisatie is nu erg naar binnen gericht. De afgelopen twee jaar kon dat, onder voorzitterschap van André Kalden niet anders, omdat hij intern orde op zaken moest stellen. Hoe en de mate waarin we ons meer naar buiten kunnen richten is aan de leden. Veel sangha’s zijn nu bezig met het vorm geven van hun eigen programma, de BUN zou voor hen een middel moeten zijn om die activiteiten meer bekendheid te geven en ook zelf initiatieven te ontplooien op dat gebied. Sangha’s s zouden in dat opzicht niet steeds het wiel uit hoeven vinden, maar elkaar daarin kunnen helpen. Sangha’s hebben hun eigen kwaliteiten. De een organiseert festivals, de ander is een specialist in stervensbegeleiding. We kunnen van elkaar leren.
Platform
Wat we als BUN kunnen betekenen voor individuele boeddhisten, kan alleen worden beantwoord als we de eerste twee van de drie vragen beantwoorden: De onderzoeksopdracht was te beperkt en correspondeert niet met de levendige diversiteit van boeddhistisch Nederland anno 2014. De BUN is naar binnen gekeerd en toont te weinig maatschappelijke betrokkenheid. We weten wel dat heel veel mensen bezig zijn met het boeddhisme, om dat een plaatsje te geven in hun leven. Onze te vernieuwen website zou een platform moeten zijn waar mensen informatie en kennis kunnen halen en antwoorden kunnen krijgen over -hun beleving van- het boeddhisme. Door ze gewoon op weg te helpen. Wij denken daar veel in te kunnen betekenen. Wat betreft de individuele lidmaatschappen, de huidige statuten voorzien daar niet in. Maar laten we niet over structuren praten, maar wel over wat de BUN en de daarbij aangesloten sangha’s kunnen betekenen voor het individu.’
John Willemsens zegt
Het doel van deze NBN-groep is
– het bevorderen van de samenwerking tussen alle in Nederland praktiserende boeddhisten, ook zij die verkiezen niet of nog niet aan een boeddhistische groepering (sangha) verbonden te zijn;
– het in het publieke domein meer bekendheid te geven aan het boeddhisme in het algemeen en de wijzen waarop het beoefend wordt.
– Deze groep is niet gebonden aan enige specifieke boeddhistische traditie. Zij wenst op alle manieren dienstbaar te zijn aan de gehele boeddhistische gemeenschap in Nederland.
– Sympathisanten en geïnteresseerden die zich willen verdiepen of bekwamen in de leer en praktijk van het boeddhisme zijn van harte welkom.
Elisabeth ter Borg zegt
Als ik dit artikel lees bekruipt me een bijzonder ongemakkelijk gevoel.
Wat moet een individuele boeddhist in een koepel- of brancheorganisatie? Heeft de journalist zich vergist of twijfelt de BUN aan haar oorsprong? Een koepel die aanspreekpunt is voor politiek, pers, sangha’s en leraren en hun bestuurders is echt wat anders dan een netwerk van NL boeddhisten. In een vrij en polderend politiek en maatschappelijk landschap hebben branche-organisaties een belangrijke functie. Naar de samenleving toe als lobby en onder elkaar in de uitwisseling.
Branche verenigingen en gebruikersorganisaties bestaan naast elkaar en dat is mooi. Wat heeft een individueel gebonden of ongebonden sangha lid als stemgerechtigde in de BUN te zoeken? Dat een mens het overweegt is toch een tikje verwonderlijk… Ik word toch ook geen lid van de vereniging van huisartsen, omdat ik een huisarts heb? Ik sluit me toch ook niet aan bij transport en logistiek Nederland omdat ik op een wagen van Wolter Koops rijd? Wat kan het doel van deze (ongebonden) Sangha leden zijn als ze ook voor onderlinge uitwisseling, studie en ontmoeting bij NBN terecht kunnen.
Ik wens de BUN en alle betrokkenen rust en wijsheid.
Ujukarin zegt
De vergelijking met een artsenorganisatie gaat niet geheel op. Bij boeddhisme (net als bij de andere grote religies) is voor de overheid in o.a. omroepland en gevangeniswerk de koepel het enige aanspreekpunt, en neemt dus beslissingen namens leden van BUN-sangha’s én alle niet aan leden-sanghas en zich boeddhist noemende personen. Dat heet het afspiegelingsbeginsel, er is dus om de analogie door te zetten niet naast de artsenorganisatie een apart meepratende patientenorganisatie.
In welke mate die anderen, numeriek groter in aantal dan de sangha-betrokkenen, nu op enigerlei wijze gehoord kunnen worden is de al jaren spelende vraag. Met als tegenvraag vanuit vele BUN-betrokkenen zoals ondergetekende: ‘als ze zich zelf niet willen organiseren (in pakweg NBN of Vrienden van het Boeddhisme) dan ligt de bal om te bewijzen dat ze wel voldoende boeddhistisch zijn om een stem te kunnen hebben bij hun. Bijvoorbeeld door noemen van een in-geval-van-vraagtekens-oproepbare Dharmalera(a)r(es), of instellen van een gedragscommissie zoals die veelal binnen sangha’s bestaat’. Veel van het geroep in de media de laatste jaren komt van criticasters die m.i. grote moeite zouden gaan krijgen die bal te spelen :-(
With folded palms,
John Willemsens zegt
Het is moeilijk om achter de juiste cijfers te komen, maar een educated guess is dat de BUN niet meer dan plusminus 10% van de volwassen boeddhisten in Nederland ‘vertegenwoordigd’.
Kees Moerbeek zegt
John, hoeveel volwassen boeddhisten telt Nederland? Wat versta je onder ‘boeddhist’?
Gebruik je dezelfde onderzoeksmethode als socioloog en filosoof Frédéric Lenoir? In 1999 deed hij het grote onderzoek ‘Le Bouddhisme en France’ (Fayard, 1999). Ken je dat onderzoek?
Met open en lege handen
John Willemsens zegt
Kees, volgens mijn eigen interpretatie en beleving zijn boeddhisten diegenen die al dan niet publiekelijk hun drievoudige toevlucht hebben genomen en zich aan minimaal de vijf leefregels houden. Zijn er 50.000 in Nederland, waarvan 5.000 in de BUN-groeperingen? Wie zal het zeggen! Groet, John.
Andreas van der Velde zegt
Ik denk dat John hier een punt heeft. Als de BUN lidmaatschap van een (BUN-)sangha als criterium neemt voor “voldoende boeddhistisch zijn” (ik weet niet of dit het criterium is; het zou goed zijn als zo’n “criterium” geexpliciteerd wordt), dan vertegenwoordigt de BUN inderdaad alleen maar die mensen die lid zijn van een BUN-sangha. Al die anderen zijn dan niet “voldoende Boeddhistisch”, c.q. geen Boeddhisten. De BUN vertegenwoordigt die mensen dan niet, en neemt dus ook geen besluiten “namens” die mensen.
Hier rijst een dilemma voor de BUN: als de BUN wel graag wil spreken namens die mensen, maar ze tegelijkertijd niet als “voldoende Boeddhistisch” beschouwt, hoe kun je die mensen dan toch als “Boeddhistisch” aanmerken, en de BUN als vertegenwoordiger van die mensen? En waarom wil de BUN uberhaupt graag namens die mensen spreken?
Het toont ook dat er twee criteria naast elkaar bestaan: het “strikte criterium” van de BUN, en het “brede criterium” van de eclectisch georienteerden. Waarom zouden die eclectisch georienteerden uberhaupt lid willen worden van de BUN, als ze niet “voldoende Boeddhistisch” zijn?
Persoonlijk acht ik mezelf goed in staat om zelf teksten te lezen, hier over na te denken, elke ochtend te zitten, te proberen mijn medemens met respect en liefde te behandelen, en zo af en toe wat wijze en liefdevol bedoelde feedback (kritiek) van anderen aan te nemen. De mensen die mij hierbij inspireren zijn, onder andere, Boeddhistisch, maar ook Christelijk, agnostisch en atheistisch. Of geen van allen, omdat ze uberhaupt niet geinteresseerd zijn in het classificeren van hun levenshouding.
Misschien moet de BUN gewoon zijn wat ze is: een club van Boeddhistische sanghas. En het streven om namens “alle” Nederlandse Boeddhisten, BUN-lid of eclectisch, te spreken, laten varen. De relevante vraag is dan: wat heeft de BUN te bieden voor de aangesloten sanghas? Een “kwaliteitswaarborg”, gezamenlijke publiciteit, trainingsdagen voor leraren? Publieke activiteiten, zoals de gast-colleges die de VU organiseert?
Alle goeds en wijsheid, en verrijking, toegewenst bij deze vernieuwing.
frans zegt
een boeddhist is iemand die toevlucht heeft genomen bij een authentieke leraar. zo niet dan ben je belangstellende. het voelt alsof de BUN zoekt naar een machtspositie en dat heeft niets met spiritualiteit te maken. zodra een spirituele stroming met macht bezig gaat, corrumpeert ze zichzelf; de geschiedenis toont dat wat dat betreft glashelder.
Ujukarin zegt
Er zijn er rond de 20.000 bij de BUN groeperingen, de anderen zijn ‘minder zichtbaar’ en er bestaan dus vele tellingen van.
Mee eens dat de drievoudige toevlucht essentieel is, maar een ‘persoonlijke’ toevlucht is al een stuk lastiger mee te tellen omdat dan je definitie van sangha (spirituele gemeenschap) erg vaag/subjectief kan gaan worden. Of zelfs kan afglijden tot ‘een ieder met wie ik over spiritualiteit kan praten maar zodra ze hun klankbordfunctie iets te serieus nemen en hoe-vriendelijk-ook-toch-mijn-schaduwzijde-bespreekbaar-maken dan vermijd ik het contact en zijn ze geen deel van mijn sangha meer’. En deze groep ‘new-age-shoppers’, al beschrijf ik ze wat karikaturaal, zullen zichzelf misschien wel boeddhist/isch geïnspireerd willen noemen maar of ze dat in de gevallen waar het om meer serieuze inspraak gaat ook door anderen zo erkend zullen worden, hmmm… ;-)
With folded palms,
Nic Schrijver zegt
Als iedereen zijn eigen Boeddha is kun je niets of niemand uitsluiten.
Leden van de BUN hebben gewoon behoefte om het Boeddhisme een bepaalde vorm te geven.
Dat is inherent aan het relative bestaan.
Absoluut gezien bestaat er niet iets als Boeddhisme en kan het ontelbare vormen hebben.
John Willemsens zegt
Twintigduizend Nederlandse boeddhisten (indirect) aangesloten bij de BUN? Kan de BUN dit aantal bevestigen?
Andreas van der Velde zegt
En als ze “op eigen titel” gehoord willen worden? Dus niet als “strikte Boeddhist”, maar als “new-age-shoppers” (hoppers, bricoleurs, zelfstandig nadenkenden, autonoom religieuzen)? Tellen zij, of hun levenshouding, niet mee?
misschien moet de BUN dan consequent zijn, en zeggen dat haar achterban zich beperkt tot deze 20.000 mensen. De “serieuze inspraak” van al die “autonoom religieuzen” is dan niet het probleem van de BUN.
John Willemsens zegt
Onderzoeken hebben uitgewezen dat er plusminus 20.000 ‘georganiseerde’ boeddhisten zijn in Nederland, maar dat zegt niets over het aantal dat hiervan tot de BUN-groeperingen behoort.
Ujukarin zegt
@John, ja er is een (vooralsnog intern) memo met dat aantal. SGI alleen heeft er al 1800 dus zo moeilijk is het nu ook weer niet ;-)
Voor de anderen, voordat ik weer even stop: let wel dat de eis van een gezamenlijk/eenduidig gesprekspartner voor ‘het veld der boeddhisten’ van de OVERHEID komt. En die zal het een zorg zijn hoe de boeddhisten dat onderling organiseren. Het afspiegelingsbeginsel, ‘de georganiseerde sanghas zijn het meest serieus bezig en praten ook namens de andere zich boeddhist noemenden’ zie je ook in een aantal andere religies in Nederland terug. Andere modellen zijn altijd open voor bespreking geweest maar het dilemma blijft dat als je je niet organiseert je weinig gemeenschappelijke opinies kunt uiten; en dat er volgens de sanghas en hun leraren wél sprake moet zijn van boeddhisten. Doe je dit niet dan krijg je bijvoorbeeld wat er in India in de periode 1300-1900 gebeurde, dat het bestuur van de Mahabodhi tempel voor 90% of meer bestond uit Hindoes, Jains etc. en allen deden hun best om het boeddhistisch gehalte zo laag mogelijk te houden. Zoiets zie je m.i. ook veel terug bij new-age shoppers, een aantal BUN-criticasters etc. etc. :-(
With folded palms,
Andreas van der Velde zegt
“De” overheid? Het gaat niet om “de” overheid, maar het Ministerie van Justitie, als werkgever voor “Boeddhistisch geestelijk verzorgers”. Dit is wat anders dan “de” overheid, en de BUN als vertegenwoordiger van “alle” Boeddhisten (ruime definitie) inzake alles dat mogelijk van belang is voor “alle” Boeddhisten in Nederland. Als de kapstok in het juiste formaat en perspectief wordt gezien, dan hoeft het jasje ook niet zo groot te zijn. Dan kunnen we ons richten op datgene waar het om gaat: op een menswaardige en liefdevolle wijze met elkaar omgaan, en elkaar daarin ondersteunen en versterken. Dat lijkt mij een mooi streven voor de BUN.
Ujukarin zegt
Het is veel breder. Toen we de BUN eind jaren ’80 van de grond tilden speelden er, net als nu, heel wat overheidscontacten. Dat wat later BOS is gaan worden is nog zo’n grote, maar ook voor alllerlei initiatieven rond o.a. Onderwijs, Zorg en regelgeving rond sterven heeft de overheid zo af en toe inspraak van alle grote religies nodig. En een eenduidige gesprekspartner is daarin welkom ;-)
With folded palms,
Kees Moerbeek zegt
Mijn mening daar gelaten, spelen misschien ook andere factoren een rol bij deze discussie over de BOS:
-iedere vorm van organisatie is fout, want leidt per definitie tot misbruik,
-houd je verre van de overheid, want de politiek is wispelturig, zoniet onbetrouwbaar,
-boeddhisme gaat puur om individueel heil.
Allemaal legitieme opvattingen en daar doe ik dus niets aan af, maar verwacht van mensen met deze opvattingen niet dat ze enthousiast worden over organisaties als de BUN, BOS e.d. Dat is, nogmaals, hun goed recht. Gegeven dit, laat ook niet na door te gaan op het ingeslagen pad van de Middenweg. Gebruik daarbij het Achtvoudige Pad als kompas.
Met open lege handen,