Actievoerders van Extinction Rebellion (XR) en Kappen met Kolen (KmK) zijn in Haarlem begin van de middag begonnen aan hun derde massa-actie tegen de provincie Noord-Holland. Tientallen rebellen verzamelden zich op het Stationsplein, waarna zij in een lange optocht door de binnenstad van Haarlem naar het Provinciehuis liepen. Onderweg deelden activisten flyers uit aan het winkelend publiek. De rebellen blokkeren ter hoogte van het Provinciehuis de N205, tot hun eisen ingewilligd zijn.
De afgelopen weken zijn er volgens de organisaties herhaaldelijk doodsbedreigingen gericht aan rebellen van zowel XR als rebellen van Kappen met Kolen. Daarvan is bij de politie aangifte gedaan. Deze kunnen volgens XR niet los worden gezien van ‘opjuttende, polariserende en onware uitspraken van politici en bepaalde media’. Door zulke bedreigingen wordt actievoeren zelf bedreigd. XR en KmK moesten veel aanpassingen doen om de veiligheid van de deelnemers te waarborgen. XR: ‘Het kan niet dat het demonstratierecht zo ondermijnd en beperkt kan worden.’
Handhaving bij Tata schiet tekort
De Cokesgasfabrieken zijn volgens de rebellen zwaar verouderd en de uitstoot van giftige en kankerverwekkende stoffen overschrijdt al decennialang alle normen. De provincie is verantwoordelijk voor het handhaven van de vergunningen van Tata Steel, maar weigert in te grijpen en legt de rekening neer bij omwonenden en toekomstige generaties.
Woordvoerder Laura ten Brink van Extinction Rebellion: “De provincie komt niet verder dan overleg en rapporten. Ondertussen komen er alleen maar méér feiten boven tafel die onmiddellijke sluiting rechtvaardigen. Zoals dat de zwaar vervuilende Cokesgasfabriek 2 al meer dan 20 jaar over zijn uiterste levensduur heen is. Terwijl ook bij de bouw van die fabriek grote fouten zijn gemaakt, waardoor er nog meer giftige en kankerverwekkende stoffen de lucht in worden geblazen dan eerst werd aangenomen. Het is onacceptabel dat de provincie nog steeds consequent de belangen van Tata Steel boven die van omwonenden en de planeet blijft stellen.”
Tata Steel is volgens XR de grootste vervuiler van Nederland op het gebied van CO2, stikstof en zware metalen zoals lood en kwik. Niet alleen voldoet het bedrijf nog steeds niet aan de afspraken uit het klimaatakkoord van Parijs, ook heeft de stikstofuitstoot desastreuze gevolgen voor de natuur. Daarnaast heeft het bedrijf een zeer negatief effect op de gezondheid in de regio, blijkt uit diverse onderzoeken.
Het Integraal Kankerinstituut Nederland (IKNL) berekende dat omwonenden van het hoogovencomplex een tot vijftig procent hogere kans op longkanker hebben dan gemiddeld. Van sommige kankerverwekkende stoffen stoot Tata duizend keer meer uit dan het zelf opgeeft, meldt het RIVM. Mensen leven aantoonbaar korter en betalen gemiddeld 12% meer zorgkosten dan andere Nederlands.
Schoon werk voor werknemers
Extinction Rebellion en Kappen met Kolen eisen verder dat er een rechtvaardige overgangsregeling komt voor werknemers die mogelijk hun baan zouden verliezen als de Cokesgasfabrieken worden gesloten. Alle lichten hiervoor staan ook op groen, want er is 623 miljoen euro uit een Europees transitiefonds beschikbaar voor onder andere omscholing van werknemers in de regio IJmond. Bovendien blijkt uit onderzoek dat er veel schoon en vergelijkbaar werk voorhanden is in de regio.
Onmiddellijke sluiting van deze Cokesgasfabrieken is met andere woorden beter voor omwonenden, werknemers en het klimaat. Woordvoerder Peter Jamin van Kappen met Kolen: “Aan alle kanten wordt de druk op Tata Steel om deze vervuilende fabrieken te sluiten opgevoerd. Ook volgens hoogleraar Marcel Levi, voorzitter van de Expertgroep Gezondheid IJmond die begin deze maand advies uitbracht, moet Cokesgasfabriek 2 zo snel mogelijk gesloten worden. Het eindspel voor Tata Steel is duidelijk begonnen en daarom staan we hier weer vandaag met de oproep aan de provincie: trek de vergunningen van Cokesgasfabrieken 1 en 2 in. We kunnen niet langer wachten.”