Terwijl illegale Israëlische kolonisten het oogstseizoen weer zijn begonnen met brandstichting en vernielingen van olijfbomen van Palestijnse boeren, en het Israëlische leger zes medewerkers van VN-hulporganisatie UNRWA heeft gedood bij een bombardement op Gaza, is in Nederland het nieuwe politieke jaar volop begonnen.
En hoe doet de regering dat? Door weg te duiken voor de verantwoordelijkheid voor het Internationaal Strafhof.
Zo ontweek minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken deze week vragen van Kamerleden Paternotte (D66) en Piri (GroenLinks-PvdA) over Israëls beslissing om Noorse diplomaten uit te wijzen. Aanleiding was de positieve reactie van Noorwegen op mogelijke arrestatiebevelen van het Strafhof voor onder andere Israëlische leiders zoals premier Netanyahu. Het land heeft aangegeven dergelijke bevelen uit te zullen voeren.
Hoe meer (westerse) landen het voorbeeld van Noorwegen volgen, hoe nauwer het net zich om de Israëlische politici zal sluiten. Dat wil Israël uiteraard voorkomen, door bijvoorbeeld diplomaten uit te zetten. De dreiging die uitgaat van het intrekken van de diplomatieke status, waardoor landen via die weg niets meer voor de Palestijnse bevolking kunnen betekenen, is reëel.
Hoewel Veldkamp aangaf dat hij het onverstandig vindt dat Israël de diplomatieke status van Noorse diplomaten introk, wilde hij geen antwoord geven op de vraag of hij de Israëlische stap ziet als een belemmering van de rechtsgang: ‘het is niet aan mij om uit te leggen waarom Israël hiertoe is overgegaan.’ Dat het Internationaal Strafhof in Den Haag zetelt, geeft Veldkamps ontwijkende antwoord extra betekenis.
‘Uiterste urgentie’
Ondertussen laat hoofdaanklager van het Strafhof Karim Khan zich niet van de wijs brengen. Na zijn aanvankelijke verzoek tot arrestatiebevelen, afgelopen mei, heeft hij op 10 september de rechters van het Strafhof gemaand de arrestatiebevelen ‘met uiterste urgentie’ uit te vaardigen.
In een interview met het Japanse The Yomiuri Shimbun heeft Khan bovendien zijn zorg uitgesproken over de Amerikaanse druk op het Strafhof. Het Amerikaanse Congres nam in juni een wet aan om sancties in te stellen tegen het Internationaal Strafhof wegens Khans onderzoek naar oorlogsmisdaden door Netanyahu en andere Israëlische officials. Khan: ‘Je kunt een aanval op het Hof niet toestaan. Dan heb je geen rules-based system.’
