Op 25 maart 2021 heeft demissionair minister Schouten een ontheffing verleend voor het verbod om circusolifant Buba te vervoeren ten behoeve van het noodlijdende Circus Freiwald. Dit blijkt uit de afwijzing van een handhavingsverzoek van dierenrechtenorganisatie Animal Rights door de Nederlandse voedsel- en warenautoriteit NVWA. Er is sinds 2015 een verbod op wilde dieren in circussen. Schouten probeert op deze wijze Buba’s illegale verblijf bij het circus te legaliseren.
Buba verbleef sinds 1 januari 2021 door het ontbreken van een ontheffing illegaal bij het circus dat vanwege de coronacrisis al meer dan een jaar gestrand is op een veldje bij het Limburgse Beringe.
De laatste ontheffing liep bij aanvang van dit jaar af. Animal Rights diende daarop een handhavingsverzoek in bij de NVWA om een einde te maken aan deze illegale situatie. Dat verzoek is nu, door het verlenen van de ontheffing met terugwerkende kracht, afgewezen. “Animal Rights laat het hierbij niet zitten en zal bezwaar aantekenen tegen de ontheffing,” zegt Animal Rights woordvoerder Erwin Vermeulen.
Opvang
De opeenvolgende ontheffingen sinds het verbod op wilde dieren in circussen van 15 september 2015 waren er altijd op gericht om uitstel te verlenen tot Buba kon vertrekken naar een opvangcentrum. Dat opvangcentrum is al een tijd beschikbaar, namelijk Elephant Haven in Frankrijk.
“Sinds het aannemen van twee populistische moties door niette zake deskundige Kamerleden, afgelopen december, heeft minister Schouten een draai van 180 graden gemaakt,” geeft Vermeulen aan. “Schouten heeft vier jaar lang Buba en haar belangenbehartigers – de dierenorganisaties – aan het lijntje gehouden met het verhaal dat ze in onderhandeling was met opvangcentra. We zien dit besluit als haar laatste middelvinger naar iedereen die opkomt tegen het uitbuiten van dieren.”
De motivering van deze nieuwe ontheffing houdt volgens de NVWA in dat het resocialiseren van Buba een intensief proces zal zijn dat tijd kost, gezien de 35 jaar dat ze niet in een kudde heeft geleefd. Dit zou extra risico’s voor de gezondheid en het welzijn van Buba met zich mee brengen. De conclusie van de Landbouwminister is dat dat niet in het belang van Buba is.
“Animal Rights beschouwt de ‘risico’s’ verbonden aan een eenmalige verplaatsing als kleiner dan het blijven meeslepen van de olifant met het circus wanneer dat straks weer kan en mag,” zegt Vermeulen. “Ook de risico’s voor Buba van het in handen zijn van het noodlijdend en gestrand bedrijf achten wij aanzienlijk en verontrustend. Verplaatsing naar een permanente opvang is daarom wel degelijk in het belang van Buba. Het is niet zo dat ze in Frankrijk losgelaten wordt in een kudde en het maar uit moet zoeken.”
De ontheffing heeft als kanttekening dat Buba niet mag worden ingezet voor of verplaatst ten behoeve van optredens, tentoonstellingen of publiekseducatie. Verder moet worden voldaan aan de huisvestingseisen van het Besluit houders van dieren.
Bezwaar
Animal Rights heeft deze informatie verkregen uit de afwijzing van haar handhavingsverzoek. De dierenrechtenorganisatie vraagt nu ontheffing zelf op en zal vervolgens bezwaar maken tegen die ontheffing, mogelijk in samenwerking met andere organisaties.
“Ons streven is nog altijd om Buba te bevrijden uit de handen van Freiwald (en Schouten),” zegt Vermeulen. “Door deze, in onze ogen, criminele ontheffing zal Buba de rest van haar leven van hot naar her worden meegesleurd als levende reclamezuil voor het circus. Wij gunnen haar een mooi, ruim en rustig thuis met liefdevolle verzorging voor de haar resterende jaren, waar ze op termijn in contact kan worden gebracht met andere olifanten.”