Het in mei van dit jaar geopende Joods Virtueel Museum (JVM) is in een fase van dynamische ontwikkeling, er zijn nog steeds werken in de collectie die niet gedocumenteerd zijn. Er zijn ook nieuw toegevoegde kunstwerken.
Van Gerard Johan Staller zijn onlangs nieuwe werken in het virtueel museum geplaatst, waaronder diverse pagina’s van een uniek schetsboekje en een groot, kleurrijk en prachtig verfijnd zelfportret. Staller hield er ook van om de huisdieren van familieleden te tekenen waaronder die van zijn zuster.
Een recent verworven door het JVM verworven werk van Staller is ‘stadsgezicht’. Dit is een bijzonder werk omdat hier een deel van het schilderij ‘onaf’ is gebleven. Het schetsblokje van Staller, waarvan enkele bladzijdes, was oorspronkelijk in het bezit van een aangetrouwde nicht van Staller.
Gerard Johan Staller was een Nederlandse kunstschilder, illustrator , tekenaar, graficus, aquarellist, etser, en plateelschilder. Hij werkte aanvankelijk voor de keramische industrie, maar ging zich later geheel op de schilderkunst toeleggen.
Hij woonde en werkte het grootste deel van zijn leven in Amsterdam.
Staller, zelf van niet-joodse afkomst, groeide op vlakbij de Joodse buurt op het Rapenburg. Hij woonde o.a. op de Oudezijds Voorburgwal 55, van voor 1911 tot na 1921, en op de Haarlemmerstraat 5, 3-hoog, omstr. 1950.
De stad en de joodse bevolking die er leefde trok hem aan als onderwerp voor zijn schilderijen.
Zijn werk bestaat voornamelijk uit Amsterdamse stadsgezichten en volkstaferelen van de Joodse wijk rond het Waterlooplein en van de Jordaan, en verbeelden vooral het werkzame leven van de eenvoudige Joodse bevolking.
Nieuw werk van Paul Citroen
Ook van Paul Citroen worden nieuwe werken opgenomen in het JVM, waaronder enkele etsen die zijn gevonden in Israël te Tel Aviv bij een galerie, binnenkort online te zien. Nu al te zien is het pas toegevoegde prachtige schilderij van Paul Citroen van een jong meisje..
Paul Citroen was een Nederlands kunstenaar, leraar en medeoprichter van de Nieuwe Kunstschool te Amsterdam. Hij werd in 1896 geboren in Berlijn. Zijn vader was een uit Amsterdam afkomstige bonthandelaar en zijn moeder een Berlijnse. Sinds hun huwelijk in 1893 woonden ze in Berlijn.
Het gezin behoorde tot de gegoede burgerij waar respect voor de culturele traditie vanzelfsprekend was. Geestelijke prestaties stonden hoog aangeschreven. Deze opvoeding, waarin het zogenaamde Duitse Bildungs-ideaal centraal stond, heeft een grote invloed op Citroen gehad.
Fre Cohen ex- librissen en illustraties
Verder zijn er vele prachtige, door Fre Cohen ontworpen x-librissen en illustraties die sinds kort in het virtueel museum te zien zijn. De speciale aandacht gaat nu ook uit naar de jonge kunstenaars onder ons. Kinderen kunnen hun kunstwerken plaatsen op een speciale pagina van het virtueel kinderkunst museum. Hieronder bijvoorbeeld het werk van Sofia, 11 jaar oud, dat in het kinderkunst museum te zien is.
Na een jaar voorbereiding is het Joods Virtueel Museum (JVM), opgericht door de Joodse particuliere verzamelaar Harry Mock die zijn verzameling van Nederlands Joodse schilders en Joodse schilderijen ten toon wil stellen, online te zien. De collectie bevat schilderijen, munten en documenten en toont werk van beeldende kunstenaars van voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog.
De door de Amsterdamse beeldend kunstenaar Sodis Vita- ook verbonden aan het Boeddhistisch Dagblad, ontworpen site is indrukwekkend van vorm, kracht en inhoud. Het internet wordt tot in de finesse gebruikt. Bezoekers betalen geen toegangsprijs, de schilderijen zijn niet fysiek aanwezig, en bovendien valt er digitaal veel meer te zien doordat er in- en uitgezoomd kan worden en er bovendien veel detailopnames zichtbaar zijn gemaakt.
Het internet biedt daar een prachtige gelegenheid voor. De schilderijen zijn niet fysiek aanwezig, en bovendien valt er digitaal veel meer te zien doordat er in- en uitgezoomd kan worden en er bovendien veel detailopnames zichtbaar zijn gemaakt.
De verzameling bestaat uit 4 delen, gerangschikt naar het tijdstip van overlijden van de kunstenaar.
Het eerste deel omvat de werken die zijn gemaakt in de 19e eeuw en het begin van de 20ste eeuw, en waarvan de makers nog voor mei 1940 zijn overleden.
Het tweede deel heeft de titel; “zij mogen niet vergeten worden“, dit zijn de werken van de kunstenaars, die zijn omgekomen tijdens de oorlog in de jaren 1940-1945. Velen van hen zijn onbekend gebleven, deels omdat hun ateliers zijn leeggeplunderd en hun schilderijen zijn verwoest en/of verdwenen.
Het derde deel bevat werk van de kunstenaars die de oorlog hebben overleefd en in hun werk o.a. de gevolgen van de oorlog zichtbaar hebben gemaakt. Ook andere na-oorlogse kunstenaars zullen een plaatsje krijgen.
Het vierde deel is een hommage aan de niet-joodse schilder Gerard Johan Staller, die in de jaren 1915-1930 midden in de verdwenen Joodse wijk van Amsterdam heeft gewoond, en daar in honderden schilderijen het Joodse leven van de marktkooplui en overige bewoners heeft vastgelegd. De website is in beweging, op- en aanmerkingen worden zeer op prijs gesteld. Gestreefd wordt naar het verzamelen van nog meer informatie over de kunstenaars en hun werken.
Uitgangspunt is de bestaande verzameling. Omdat er van sommige bekende kunstenaars geen werken op de open markt beschikbaar zijn, ontbreken zij. Hopelijk worden bijvoorbeeld Max van Dam en Leo Kok in de toekomst nog toegevoegd. Over beiden is wel is een monografie verschenen:
-Max van Dam, Joods Kunstenaar 1910-1943, een uitgave van vereniging het museum te Winterswijk, 1986.
-‘Getekend in Westerbork’, leven en werk van Leo Kok 1923- 1945. Samengesteld en ingeleid door Jaap Nijstad, Amsterdam 1990
Gestreefd is naar een dwarsdoorsnede van de Nederlands Joodse kunstenaars zonder de pretentie te hebben om volledig te zijn. De collectie is nog steeds in beweging. De leidraad van de site vormt het boek “Rebel mijn hart”, door Max Nord e.a.
Klik hier om toegang te krijgen tot het Joods Virtueel Museum
