Boeken – De filosofie van een kat

Denkers van Spinoza tot Berdjajev hebben geprobeerd antwoorden te vinden op vragen die de mens al eeuwen bezighouden. Hoe word je gelukkig? Hoe leid je een goed leven? Hoe kun je leven in een wereld van verandering en verlies? Maar misschien moeten we daarvoor niet bij de grote denkers zijn, maar bij het dier dat het meest tot onze verbeelding spreekt – de kat.

In De filosofie van een kat ontdekt filosoof John Gray bij katten een manier van leven die niet wordt belast door angst en zelfbewustzijn, en toont hij aan hoe ze de belichaming zijn van antwoorden op de grote vragen over liefde en gehechtheid, sterfelijkheid, moraliteit en het Zelf. Van het utopische leven van de huiskat van Montaigne tot de ‘onverschrokken vreugde’ van Méo, de viervoetige Vietnam-veteraan.

Automatisch geluk

Katten hebben geen behoefte aan filosofie. Ze volgen hun natuur en zijn tevreden met het leven dat ze leiden. Mensen daarentegen lijken van nature ontevreden met hun natuur. Het mensendier probeert voortdurend iets te zijn wat het niet is, met de bekende tragische en belachelijke gevolgen. Katten houden zich hier niet mee bezig. Een groot deel van het menselijk leven bestaat uit de strijd om geluk. Bij katten is geluk echter de staat waarin ze automatisch terechtkomen wanneer praktische bedreigingen voor hun welzijn uit de weg zijn geruimd. Dat is misschien wel de belangrijkste reden waarom zoveel mensen van katten houden. Katten zijn vanaf hun geboorte gezegend met een geluk dat de mens vaak niet bereikt.

JOHN GRAY is de auteur van meerdere veelgeprezen boeken, waaronder Zeven vormen van atheïsme, De stilte van dieren, Het onsterfelijkheidscomité, Zwarte mis en Strohonden. Hij levert regelmatig bijdragen aan The New York Review of Books, was hoogleraar Politieke wetenschappen aan Oxford, gasthoogleraar aan Harvard en Yale, en hoogleraar Europese ideeëngeschiedenis aan de London School of Economics. Tegenwoordig is hij fulltime schrijver.