Een pil naar verlichting? Een game waarin je de onderlinge verbondenheid van alles ervaart? En tools waarmee een groep synchroon gaat ademen? Geen uitvinding wordt geweerd tijdens de jaarlijkse Buddhist Geeks Conference. Boeddhisten en knappe koppen wisselen hier ideeën uit over het verrijken van de leer van Boeddha met behulp van technologie. Regisseur George Schouten sprak met innovators, leraren en beoefenaars over hoe apps, gadgets en zelfs paddo’s kunnen helpen op het pad naar verlichting. De boeddhistische televisie zendt komende zondag de film ‘Boeddhisme en de toekomst’ uit waarin het verschijnsel buddhist geeks wordt belicht.
Wie durft er anno 2015 nog zonder smartphone de deur uit? Waar we ook zijn, dankzij onze telefoons zijn we altijd online en is de wereld met één druk op de knop binnen ons handbereik. De keerzijde van al die technologie is de overkill aan communicatie en prikkels. En juist dat doet ons weer snakken naar rust, stilte en aandacht voor waar we op dat moment mee bezig zijn. Exact de principes die binnen het boeddhisme centraal staan. Boeddha’s leer verrijken met een smartphone app ligt dan ook niet bepaald voor de hand.
Boeddhisme en globalisering
Emily en Vincent Horn, beide boeddhist en zelfbenoemd ‘geek’ denken daar anders over. Eenmaal per jaar organiseren zij in Boulder Colorado de Buddhist Geeks Conference. Een symposium met als centrale vraag: hoe kan boeddhisme samen gaan met de huidige globalisering en technologische vooruitgang? Boeddhisten en innovators, met connecties bij organisaties als NASA en Google, wisselen hun kennis en ideeën uit over de nieuwste uitvindingen.
Gamedesigner Robin Arnott demonstreert aan het publiek een game, waarin je als gamer het principe van ‘onderlinge afhankelijkheid’ kunt ervaren. Wanneer je nauw samenwerkt met een andere speler, ontwikkel je bijvoorbeeld het vermogen om te vliegen. Mikey Siegel, die eerder bij NASA en MIT werkte, is oprichter van het bedrijf ‘Biofluent Technologies’. Hiermee onderzoekt hij hoe technologie kan helpen bij het ontwikkelen van een evenwichtige geest. Zo bedacht hij een soort meditatiespel voor groepen. Via de waarneming van kleuren en geluiden raken de ademhaling en hartslag van de deelnemers steeds meer op elkaar afgestemd. ‘Een soort spel dat je alleen kunt winnen als je je als groep overgeeft aan wat er gebeurt.’ Katherine Maclean laat ons een methode van een totaal andere aard zien, die van de psychedelica, paddo’s bijvoorbeeld. Uit wetenschappelijke experimenten is gebleken dat (terminale) mensen onder invloed van psychedelica, onder nauwkeurige begeleiding, trauma’s beter verwerken en depressie beter het hoofd kunnen bieden. Volgens Maclean bieden deze middelen dan wel geen instant verlichting, ze kunnen wel helpen bij het ervaren van wat het betekent om aanwezig te zijn in je lichaam en de werkelijkheid te omarmen zoals die zich aandient.
Boeddhisme en ontwikkeling
In hoeverre hebben deze technologieën nog iets te maken met de leer van Boeddha? Het ‘juiste inzicht’, zoals de Boeddha dat 2500 jaar geleden definieerde, kan anno 2015 zomaar een onjuist inzicht blijken te zijn’, mijmert Vincent Horn. ‘Volgens het boeddhisme moet alles in ontwikkeling blijven’, zegt hij. Net als hoogleraar en schrijver Robert Thurmann: ‘Boeddhisme gaat over het ontwikkelen van inzicht in wat ‘echt’ is’, zegt hij. Dat inzicht moeten we altijd zelf blijven toetsen aan het leven dat we leiden. ‘Geloof niet in de Boeddha, maar onderzoek wat zijn leer kan betekenen in je leven.’
Regie: George Schouten
Kan technologie helpen op het pad naar verlichting?
Uitzenddatum: Zondag 1-3-2015 13:00 – 13:30 NPO 2
