In de afgelopen periode gebruikte ik enkele malen in de berichtgeving over de acht prominente volgelingen van Sogyal rinpoche het woord beschuldigen. Omdat zij hem volgens mij beschuldigden van ernstige misdragingen waar zij het slachtoffer van geworden zijn. In hun brief verweten ze Sogyal nooit naar hun bezwaren geluisterd te hebben en zijn gedrag ook niet te hebben aangepast, lees verbeterd.
Het openbaar ministerie verwijt verdachten ook crimineel of laakbaar gedrag en stelt ze in staat van beschuldiging. Ik weet dat de acht in de zin van de wet geen openbare aanklagers zijn, maar toch klagen ze hem publiekelijk aan, ze beschuldigen hem van laakbaar, crimineel gedrag. Voor hen is deze leraar een dader. Ze gedragen zich als het OM.
Lezers zijn soms een slijpsteen van de geest (bron NRC). Een zo’n BD-lezer schreef mij dat hij anders dan ik in die inmiddels voor het grote publiek toegankelijke brief geen beschuldigingen maar een reeks concrete aantijgingen ziet. Hij benadrukt dat er een wezenlijk verschil is tussen beschuldigen en aantijgen.
‘De concrete aantijgingen zijn in de brief netjes en zakelijk in vier rubrieken zijn ondergebracht. De brief laat er geen misverstand over bestaan dat de aantijgingen bedoeld zijn als sociaal pressiemiddel om een einde te maken aan de zwijg-cultuur in de Rigpa organisatie. Let wel: een zwijgcultuur waar de briefschrijvers naar eigen zeggen zelf jarenlang aan hebben bijgedragen en waarmee ze niet verder willen doorgaan. Bovendien laten de briefschrijvers aan hun leraar weten dat ze het allemaal misschien verkeerd zien en dat ze in dat geval open staan voor correctie (“If we are wrong in what we write, please correct our mistaken view.”).
Allemaal correct, mijns inziens. Maar de brief eindigt met paternalisme jegens de betreffende leraar (“keer terug op het juiste pad”) en met een beroep op hogere autoriteit (“consulteer de Dalai Lama”). Het interessante daarvan is m.i. dat het een typisch sektarische reflex is.
Kennelijk hecht jij (ik) aan de kwalificatie ‘beschuldigen’ en dat mag wat mij betreft. Maar dan moet je consequent zijn en de brief als zelfbeschuldiging van de 8 schrijvers presenteren.’ Tot zo ver de briefschrijver.
De inhoud van de mail liet me niet me rust, journalistiek bedrijven is vaak haastwerk, een fout is zo gemaakt, besef ik. Niet om gelijk te krijgen, ik kan heel ver mee gaan in de redenering van deze geachte lezer, maar omdat ik ook wilde weten wat anderen van aantijgen en beschuldigen vinden, zocht ik in woordenboeken naar aantijgingen. Ik was benieuwd. Dit zeggen ze.
De Dikke Van Dale omschrijft een aantijging als een kwaadaardige beschuldiging. Kernerman dictionaries als een beschuldiging met slechte bedoelingen, quizlet.com als een verdachtmaking, ongegronde beschuldiging. Een aantijging wordt op wiktionary een beschuldiging genoemd
Mijn woordenboek, veel gebruikt door puzzelaars, zegt: Aantijging. 1) Aanklacht 2) Aanwrijving 3) Achterklap 4) Beschuldiging 5) Imputatie 6) Insinuatie 7) Kwaadwillige beschuldiging 8) Ongegronde beschuldiging 9) Toespeling 10) Valse beschuldiging 11) Verdachtmakend 12) Verdachtmaking 13) Verwijt 14) Zijdelingverdachtmaking.
Met dat laatste begrip kan ik helemaal meegaan. De acht brengen wantoestanden in de openbaarheid maar stappen niet naar de politie. Ze denken zijdelings verdacht te kunnen maken. Ze tijgen inderdaad aan. Zijn ze Pilatus?
Moedig voorwaarts!
BIJSLUITER: het lezen van deze columns kan leiden tot groot geestelijk ongemak, heimwee naar Chef, de Kloosterbunker, Bunkerstad, woedeaanvallen, depressies, onbeheerst gedrag, angstaanvallen, maagzuur, zweten, ongeloof, twijfel aan eenieder, straatvrees, lange tenen en het geloof in het eigen gelijk. Bij de lezers. Scheldpartijen en een onbedwingbare drang om te reageren zijn waargenomen. Sommigen willen mij corrigeren. Of bedanken. Of prijzen. De drang om in verzet te komen, het abonnement op te zeggen- wat niet kan. Sommigen besluiten de krant niet meer te lezen, of te boycotten. Er kwaad over te spreken. Te janken of te vloeken. De straat op te gaan om te demonstreren. De politiek de rug toe te keren. Of aan de drugs te gaan. Kwaad spreken over Feyenoord. Breken met de familie. Het haten van planten en groenten. Aantijgen of beschuldigen.
