Op Vrijdag de Dertiende loop ik gewoon onder ladders door en geef een zwarte kat, die mij met felgroene ogen aankijkt, een bemoedigend hoofdknikje. Ja, mij krijgen ze niet bang.
Maar dat het een gewone dag zou zijn, nee, toch ook niet. Ik ben me er erg van bewust dat veel mensen vrijdag de dertiende als een ongeluksdag beschouwen. Er zijn er die op deze dag de deur niet uitgaan. Nou, ik wel, want vandaag is mijn dochter jarig. Gefeliciteerd, Lotte.
Statistieken wijzen uit dat in Nederland op vrijdag de dertiende juist minder ongelukken gebeuren dan op andere dagen.
Waarschijnlijk heeft dat te maken met het feit dat veel mensen op deze dag extra voorzichtig zijn of zelfs thuisblijven
In de psychologie wordt ook gesproken over paraskevidekatriafobie: de angst voor vrijdag de dertiende. In de meest zware gevallen van deze irrationele angst durven mensen op die dag hun huis niet uit te komen. Zo ook een man in Praag, die zichzelf in zijn woning opsloot op die dagen, maar vergat de ramen te sluiten. In 2004 werd hij dood in zijn huis gevonden. Doodsoorzaak: een steek van een zeer zelden voorkomende wesp.
Er zijn veel verklaringen over het ontstaan van deze bijgelovige dag. Een hele oude is de combinatie van vrijdag en dertien in de christelijke traditie. Jezus werd op een vrijdag gekruisigd, er waren dertien personen aanwezig op het laatste avondmaal. De Romeinen voltrokken op vrijdag standaard de doodvonnissen. Ook in Engeland gebeurde dat op vrijdag.
Een andere mogelijke verklaring is dat op vrijdag de dertiende oktober 1307 in Frankrijk alle Tempeliers op bevel van Philips de Schone op grond van valse beschuldigingen werden gearresteerd.
Er wordt ook wel gesteld dat vrijdag de 13e is afgeleid van een Noorse Sage over de kwaadaardige god Loki, die als niet-uitgenodigde, dertiende gast, op het feest komt en de aarde in rouw dompelt.
Marianne Williamson geeft de verklaring in het boek In vrouwelijkheid dat vrijdag de 13e zou afstammen van de dag dat de heksen bij elkaar zouden komen.
Recenter onderzoek heeft aangetoond dat het bijgeloof rond vrijdag de dertiende pas van veel recentere datum is. Voor het eerst in de zeventiende eeuw werd schriftelijk gezegd dat een vrijdag een ongeluksdag zou zijn.
In een Nederlandse krant wordt pas voor het eerst op 3 april 1896 melding gemaakt van ‘vrijdag de dertiende’.
De Amerikaanse journalist Nathaniel Lachenmeyer schreef in 2004 het boek ’13’ over de geschiedenis van het ongeluksgetal. Volgens hem gaat de geschiedenis van het ongeluksgetal terug tot 1881. Een Amerikaanse officier besluit dan om elke dertiende van de maand een diner te geven voor dertien personen. Dit tegen het volksgeloof dat dertien personen aan een tafel ongeluk brengt. De eerste bijeenkomst was op een vrijdag.
Het bijgeloof van miljoenen mensen heeft invloed op de economie: in de Verenigde Staten verzuimen opvallend veel mensen hun werk en worden zakelijke transacties uitgesteld. Onder de vele verhalen over dit bijgeloof wordt ook gezegd dat de meeste vliegtuigen geen 13e rij zouden hebben, dat gebouwen geen 13e verdieping zouden hebben, althans niet bij nummering in de liften, en dat er in ziekenhuizen geen operatiekamers met het nummer dertien te vinden zijn.
Met een tien heb ik niks, een één met niks erachter. Maar een drie is een van mijn meest favoriete cijfers. Op ben op 30/3 geboren, heb vaak prijs in de Staatsloterij met een lot met het getal waarin een drie voorkomt, al is dat meestal maar € 2,50, waarmee de baas van de loterij mij van harte feliciteert. Ik kom uit een gezin met zes kinderen, gedeeld door twee = drie.
Als ik eens niks te doen heb ga ik ingewikkeld rekenen, aftrekken en vermenigvuldigen om op 300, 30 of drie uit te komen. En mijn dochter woont in een huis met een nummer waarin een drie zit en haar postcode vertoont ook een drie. De cijfers bij elkaar opgeteld vormen en zes, gedeeld door twee, is weer drie.
Als u niets meer van mij hoort, heb ik me vergist. Misschien ben ik gestruikeld over een zwarte kat of kreeg ik een emmer met verf –snelheid maal gewicht- op mijn hoofd.
Bron: Wikipedia. Dit artikel verscheen eerder op 13 juli 2013.
